İstenmeyen Davranışların Etkileri

Düzen, amaca yönelik olarak, eldekilerin uygun şekle sokulmasıdır.

Düzensizlik, araçların iyi kullanılmaması, eş güdümsüzlük, belirsizlik, kuralsızlık yoluyla, amaçlara gidişi engeller. Düzensiz bir ortamda, herkes kendi düzenini yerleştirmeye çalışır, kim güçlüyse onun düzeni egemen olur, güç düzeni yerleşir, hak değil, güç egemen olur.

Okulda ve sınıfta disipline ve düzensizliğe yer vermeyen, durumdan duruma
bu ikisine yaklaşabilen ama ulaşmayan, belirliliğin, kurallılığın, sistemin, eşgüdümün, özgürlüğün, yaratıcılığın, değişmenin, yeniliğin, gelişmenin, demokrasinin yararlarını birlikte görebileceğimiz bir düzen kurulmalıdır. Bu güzel araçların hepsi, düzende vardır; ama çoğu, düzensizlikte ve sıkı düzende yok olur.

Bir sınıf için en iyi davranış düzeni, amaçlara ulaşmayı kolaylaştıran,çabuklaştıran
düzendir.

Uygun bir sınıf düzeninin sonuçları:
• İşlere ilgi,
• Saygınlığı paylaşma,
• Başkalarının da gereksinimlerini düşünme,
• Sınıfta daha iyi bir edim ve bütünlük sağlama,
• Öğrencilerin daha fazla toplumsallaşması.

Sınıf düzeni uygulamasında iki genel ilke:
• Tutarlılığın sağlanması,
• Disiplinin tekdüzeliliğini önleyebilecek şekilde gülmece ve canlandırma kullanılarak yönetimin yumuşatılmasıdır.

Okulda, eğitsel çabaları engelleyen her tür davranış, istenmeyen davranıştır. Bu
davranışlar, en az engelleyici olandan tam engelleyici olana uzanan bir yelpazede
sıralanırlar. En az engelleyici olan bir istenmeyen davranış bile, dolaylı etkilerle
de olsa, sadece davranışı yapanı değil, sistem düşüncesi gereği, derece derece, pek çok kişiyi engeller. Bu engel, kişiler yoluyla nesnelere, işlere, işlerin yapılmasına da engel olur.

Davranışların istenmezliği;
• yerine,
• zamanına,
• amaçlarına,
• sonuçlarına
göre değişir.

. Öğrencilerin Özellikleri
• Sınıfın Yapısı
• Eğitim Programı
• Öğretim Süreci
• Öğrenci Başarısı
• Öğretmenin Özellikleri

Okul ortamı, Aile, Öğrencinin yaşama çevresi

Eğitsel süreçlerin kimlerce, nasıl işletileceğini belirleyen düzen olarak tanımlanan
sınıfın yapısı, sınıf süreçlerindeki görevlerin, görevlilerin ve bunların ilişkilerinin belirlenmesi ile kurulur.

İstenmeyen davranışları önlemek isteyen bir öğretmen;
• öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeylerine, gelişim durumlarına, ilgi ve yeteneklerine uygun,
• yararlılığı yüksek,
• uygulama ağırlıklı,
• iyi kurgulanmış ve sürekliliği sağlanmış bir program oluşturmalıdır.

İstenmeyen davranışların önlenebilmesi için öğretim sürecinde;
• Farklı öğretim yöntemlerinin kullanılması,
• Araç-gereçlerle çeşitliliğinin sağlanması,
• Yaparak-yaşayarak öğrenmeye yer verilmesi,
• Öğrencilerin derse etkin katılımının sağlanması gerekir.

Öğrenciye verilen sorumluluk, onun düzeyinin çok altında ve çok üstünde olmamalıdır. Çok altında olursa, kolayca gelen başarı, yeterli doyum sağlamayacağı ve kısa sürede elde edilebileceği için, öğrenciyi istenmeyen davranışlara yöneltebilir. Çok üstünde olursa, engelleri yenmekte zorlanan öğrenci, başarılı olamayacağını düşünerek, işi bırakıp, istenmeyen davranışlar gösterebilir.

Öğrencinin istenen veya istenmeyen davranışlara yönelmesinde sınıftaki en
etkili değişken öğretmendir.

Öğrenciye “Seni tanıyorum, dinliyorum, anlıyorum, seviyorum,sana yardımcı olmaya hazırım.” iletisini veren ve öğrenciyi bunlara somut sonuçlar aracılığı ile inandıran öğretmen, aynı şeyleri ondan da beklediğini belirten bu
iletileri ile, öğrenciyi etkileyip, onu istenen davranışlara yöneltebilecektir. 

Başarısızlık ile istenmeyen davranışlar, karşılıklı olarak birbirlerini üretirler. İstenmeyen davranış başarısızlığa, başarısız olmak ise istenmeyen davranışa götürür. Öğretmen, her öğrenciye, başarabileceği bir iş verip başarmasına yardım ederek, onun başarısını sağlarsa, başarı istenen davranışa götürecektir

Öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeylerine, gelişim durumlarına, ilgi ve yeteneklerine uygunluk düzeyi düşük, pratik yararlılığı az, bilgi ağırlıklı, iyi bir kurgu ile düzeni ve sürekliliği sağlanamamış bir program, istenmeyen davranışlar üretir.

Öğretmenin ders anlatması, öğrencinin sessiz ve kıpırtısız durmasının beklenmesi, hep aynı öğretim yönteminin kullanılması, araç-gereç eksikliği, yaparak yaşayarak öğrenmeye yer verilmemesi, öğrenci çabasının az ve kesintili olması istenmeyen davranışlara yol açar.

Eğitsel sürecin şaka, espri, fıkra, şiir, bir hüner gösterisi gibi etkinliklerle, ama yerinde ve zamanında zenginleştirilmesi, istenmeyen davranışları azaltır.Öğrenci etkinliği, istenen bir davranıştır. Eğer bu etkinlik iyi bir plânlama ile kurgulanır ve sınıf etkinlikleri iyi yapılandırılırsa, öğrenci etkinliği artıkça, istenmeyen davranışlar azalacak, istenmeyen davranışa gerek ve zaman kalmayacaktır. İyi bir plânlama ve yapılandırma ile, araçlarla çalışma ve grup çalışması süreçlerinde olabilecek istenmeyen davranış yönelimleri de ortadan kalkacaktır. Öğrencileri sürekli çalışır halde tutan, eğitsel etkinliklerin kesintisiz sürmesini sağlayan, ilgi ve uyanıklığı sürekli hâle getiren yöntem ve uygulamalar, istenmeyen davranışları da önleyecektir.