SINIF YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 24

Planlama yaparken yapmamız gereken işler için aciliyet ve önem durumlarına göre bir zaman yönetimi tablosu oluşturarak işe başlanabilir. Bu nedenle yanıt E'dir.

Öğrenci kayıtlarının zamanında tamamlanamaması ilk olarak ve doğrudan derslerin başlama süresinin değişmesine sebebiyet verir. Geri kalan seçeneklerdeki maddeler buna bağlı olarak oluşan sonuçlardır. Bu nedenle yanıt A'dır.

Sınıfta zamanı iyi kullanamayan bir öğretmen öğrencinin sıkılmasına, derse olan ilgisinin azalmasına ve okula gelmemesine sebep olur. Bu nedenle yanıt C'dir.

Sınıfta yapılacak bazı işler için öğrencilerden yardım alınabilir. Bu durumda öğrenciler arasında ayırım gözetmemek gerekir. Ayrıca, öğrencilerden istenen yardımlarda öğrencilerin başarı duygusunu yaşayabilmelerine olanak sağlayacak şekilde onların yeterliklerini göz önünde bulundurularak sorumluluk verilmesi önemlidir. Bu nedenle yanıt B'dir.

40 veya 45 dakikalık bir derste, öğrencilere davranışa ilişkin bilgilendirmeler için yaklaşık 10 dakikadan fazla süre ayrılmaması önerilir. Bu bilgilendirmeyi davranışa ilişkin beceri kazandırma etkinlikleri izlemelidir. Beceri kazandırma etkinlikleri yaparak gösterme, yardımla yaptırma, yardımsız yaptırma ve pekiştirme olarak sıralanabilir. Öğretmenin ulaşmak istediği hedef davranışlar için bu beceri etkinliklerine, öğretim süresinin yaklaşık 30 dakikasını ayırabilmesi gerekir. Benzer şekilde, öğrencilerin belirlenen hedef davranışa ulaştıktan sonraki kazançlarının ne olacağı konusunda ikna edilmeleri; davranışı edinmenin kendilerine yarar sağlayacağına inandırılmaları da önemlidir. Bu şekilde öğrencinin ilgisinin kopmasına ve erken toparlanmasına engel olur. Bu nedenle yanıt E'dir.

Öğretmenin öğrencilerin de yardımını alarak, sınıfta ders sırasında kullanılan araç-gereçleri toplayarak veya düzenleyerek dersi tamamlaması gerekir. Toplu olarak kullanılan tüm mekanlar gibi, sınıfın da “Bulmak istediğin gibi bırak” temel anlayışı ile bir sonraki ders için olabildiğince hazır bırakılmasına özen gösterilmelidir. Yazı tahtasının temizlenmesi, kullanılan araç gereçlerin yerlerine kaldırılması... bir sonraki derste bunlar için fazladan zaman harcanmasını önleyecektir. Bu nedenle yanıt D'dir.

Sınıf: Eğitim amacıyla, hazır bulunuşluk düzeyi benzeyen insanların bir arada bulunduğu mekân, insan ve kaynaklardan oluşan bütündür.

Okulun eğitim için ayıracağı alanların fiziksel uygunluğunun sağlanması için yapılacak çalışmalar, fiziksel düzenlemelerdir. Sınıfın yerinin insan sağlığına uygunluğu, mekân genişliğinin öğrenci sayısına uygunluğu, oturma yerleri dışında, mekânın diğer eğitsel etkinlikler için yeterliği, eğitsel araçların hazırlanması, ısı-ışıkgürültüsüzlük-renk-temizlik-estetik gereklerinin sağlanması, yerleşim ve işleyiş düzeni, bu tür düzenlemelerdendir.

Tepkisel model, sınıf yönetiminin en eski olduğu kadar, tepki gerektiğinde kullanılması en yararlı olan, vazgeçilemez modellerinden biridir. Adından da anlaşılabileceği gibi, bu model, bir durum, oluşum ya da davranışa karşı hedefler belirlenerek tepki gösterilmesini içerir.

İstenen davranışın ne zaman, nerede, nasıl yapılacağını bilmek yetmez; bunun
için uygun ortamlar da gerekir. En iyi ortam, destekleyici olandır. Bu desteğin ilk
gereği, istenen davranışların açıkça belirtilmiş olmasıdır. “Neleri yapmalıyım?”
sorusunun yanıtı herkesçe bilinmelidir. Desteğin ikinci gereği, bu davranışların
denetlenmesidir. Denetim sadece okulda değil ailede de yapılmalı, aile buna alışana
değin, okulca desteklenmelidir. İstenen davranışı desteklemenin başka bir gereği, o davranışı bilinçli, kasıtlı, plânlı şekilde öğrencinin görmesini sağlamaktır.

Eğitimde destekleyici bir ortamın özellikleri şöyledir:
• İstenen davranışların açıkca belirtilmiş olması
• İstenen davranışların denetlenmesi
• Davranışı bilinçli, kasıtlı, planlı şekilde öğrencinin görmesinin sağlanması 
• İstenen davranışın oluşturulma sürecindeki başarısızlıklar için öğrencinin
utandırılmaması
• Öğrencilerin istenen davranışların sergilendiği ortamlarda bulundurulması
• Öğrenci çevresindeki bireylerin istenen davranış konusunda tutarlı davranması
• Kişinin değil, davranışının değerlendirilmesi
• Öğrencinin davranışının sonuçlarını düşünmesinin sağlanması.

Eğitimde destekleyici bir ortamın özellikleri şöyledir:
• İstenen davranışların açıkca belirtilmiş olması
• İstenen davranışların denetlenmesi
• Davranışı bilinçli, kasıtlı, planlı şekilde öğrencinin görmesinin sağlanması 
• İstenen davranışın oluşturulma sürecindeki başarısızlıklar için öğrencinin
utandırılmaması
• Öğrencilerin istenen davranışların sergilendiği ortamlarda bulundurulması
• Öğrenci çevresindeki bireylerin istenen davranış konusunda tutarlı davranması
• Kişinin değil, davranışının değerlendirilmesi
• Öğrencinin davranışının sonuçlarını düşünmesinin sağlanması.

Bir araştırmada, öğretmenler, istenen davranışı destekleyici olarak kullandıkları
en etkili yedi yöntemi şöyle belirtmişlerdir: Ödül verme, ödül vereceğini duyurma,
sorumluluk hissettirme, uzmanlık gücünü kullanma (öğretmenim biliyor), kendine
saygı duymasını sağlama, başkalarını düşünmesini sağlama, öyle davranması gerektiğini, bunun bir görev olduğunu düşünme.

Davranışı gündemde tutmak, istenen davranışı sağlamlaştırmak, istenen davranışa inandırmak ve isteneni çağrıştırıcı davranmak davranışı destekleme yöntemlerindendir.

İsteneni desteklemenin bir yolu, onu gündemde tutmaktır. Bu, istenenin pekiştirilmesine hizmet eder, onun reklamını yapar. İnsanların gördüklerini taklit etme
eğilimi güçlüdür. İstenmeyen davranışlar öğrencinin yaşam alanından ne kadar
süre uzak olursa, unutulmaları da o kadar kolay olabilir. Kültürümüzde de bu yargılardan yola çıkılarak oluşturulmuş özlü sözler vardır.

İsteneni çağrıştıran bir dil kullanmak, örnek davranışlar hakkında konuşmak, benzer davranışlar sergilemek, davranışı anımsatacak ipuçları vermek isteneni çağrıştırıcı yöntemler içindedir. Ancak yüksek perdeden konuşmak bunlardan birisi değildir.

İstenen davranışa inandırmanın yolları şöyledir:
• İstenen davranışın yararını,
• istenen, zevk verecek olan sonuçlarını gösterme
• İstenen davranışa ilişkin olumlu örnekler gösterme
• İstenen davranışın yasallığını (toplumca beğenildiğini, seçildiğini) belirtme
• İstenen davranış yapılmadığında suçlanılacağını belirtmesi
• İstenilen şekilde davranılmadığında olumsuz sonuçlar alınacağını belirtme.

İstenen davranışı kolaylaştırmanın yolları şöyledir:
• Engelleyici değişkenler ortadan kaldırılmalı,
• İstenmeyen davranışı yapma zorlaştırılmalı,
• İstenen davranışa ulaştırabilecek seçenekler oluşturulmalı ve seçim öğrenciye
bırakılmalı,
• İstenen davranış ilginç hale getirilmeli ve öğrencinin gereksinimleri ile ilişkilendirilmeli,
• İstenen davranışa ulaşma yolu basamaklandırılmalı, 
• Ortam ve olanak sağlanmalı.

İstenen davranışa bir yolla değil, birkaç şekilde ulaşılabilir olmak, bir yolu beğenmeyenin, diğerlerini seçip o davranışı yapmasını kolaylaştırır. Sütü sıcak içmeyi
sevmeyen öğrenciye, soğuk içme şansı verilebilir. Amaca bir etkinlikle ulaşmayı
sevmeyen öğrenciye başka seçeneklerle ulaşma fırsatı sağlanabilir. Vücut
gelişimi için ağırlık kaldırmayı sevmeyen öğrenci, koşsun, onu istemeyen yüzme
fırsatı bulsun. Bu nedenle, öğrenciye yol ve yöntem vermek yerine, amaç verilip,
yöntemi kendisinin seçmesi sağlanmalıdır.

Ailedeki çocuk sayısı, ailenin gelir ve eğitim durumu, aile bireylerinin ilişki biçimleri, ailenin yaşam biçimi çocuğu ve sınıfı etkiler. Doğru cevap E seçeneğidir.