SINIF YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 36

Sınıfı oluşturan gruptaki öğrencilerin sayısı, duvar ve eşyaların renkleri, kalitesi, görünümü, temizliği, ısı, ışık, gürültü ve estetik fiziksel ortamın başlıca ögeleri olarak sayılabilir.

Renkler, fiziksel ve davranışsal durumlarımızı etkiler. Farklı renklerde, kan basıncımız, nefes alıp verişimiz, kaslarımızın etkinliği farklılaşmaktadır. Açık mavi renk gevşetici ve rahatlatıcı, koyu mavi uyarıcı, kırmızı kışkırtıcı, heyecan verici, gerilim yaratıcı, açık sarı ve portakal renkleri uyarıcı olabilmektedir. Sınıf içi renkler için, dokuzuncu sınıfa kadar, sıcak renklerden sarı, pembe, şeftali rengi, daha sonraki yıllar için mavi ve mavi-yeşil tonlar önerilmektedir. Elbette bir sınıftaki her şeyin renginin aynı olması düşünülmemelidir. Duvar ve eşyaların renkleri, onların farklılığını belirtecek şekilde, uyumlu tonlardan seçilmelidir

Çok grup yerleşim düzeni: Sınıf ortamında, birden fazla küçük çalışma grupları oluşturularak gerçekleştirilen sınıf yerleşim düzenidir. Öğrencinin ve dersin özelliklerine göre sınıfta değişik gruplar oluşturulabilir. Çok gruplu yerleşim düzeni, öğrencilerin yardımlaşarak öğrenmesine, liderlik özelliklerini geliştirmesine, işbirliğini, yardımlaşmayı, katılmayı, yaparak ve yaşayarak eğitilmesine imkân sağlar. Kalabalık olmayan sınıflarda daha rahat uygulanabilir. Çok grup düzeni, herkese katılım şansı ve sorumluluk verdiğinden, ilgiyi arttırır, iyi bir planlama ve gözetim gerektirir. Her grup için amaçlar, görev bölümü belirlenmeli, kaynaklar sağlanmalı, çalışmalar grup ve öğretmence desteklenmelidir. Öğretmen, grupları sürekli izleyip denetlemeli, onlara yardımcı olmalıdır. Gruplar, farklı hazır bulunuşluk düzeyinde, yetenekte, beceride, benzeşik olmayan yapıda oluşturulursa etkileşim, yararlanma, liderlik fırsatları artar, rekabet ve engelleme azalır

Sınıfın açıklık özelliği, sınıftaki olayların herkesin gözü önünde birden çok öğrencinin, bazen herkesin tanıklığında olmasıdır. Gizlilik (saklılık) çok ender söz konusu olur. İlgisizlikler, başarı, başarısızlık, istenen ve istenmeyen davranışlar, sınıftakiler tarafından görülür. Bu ortam öğretmenin, öğrencilere doğal, içten davranma alışkanlıkları kazandırabilmesi için idealdir.

Bireysel düzen, kendi başına, kendi düzeyinde, derin düşünmeye, paket öğretime uygun bir düzendir. Bu durumda, öğrencilerin birbirinden haberleri en az olmalı, gerekmedikçe iletişim kurulmamalıdır. Böylece çalışanların birbirlerini rahatsız etmeleri önlenir. Öğrenci iletişim ve etkileşimini en az düzeyde tuttuğundan, bu düzen, bu özelliklere yönelik hedef davranışlar için uygun değildir.

Öğrencilerin resim, yazı, karikatür, şiir vb. ilgileri için sınıfta duvar panoları, halı kilim serilmiş, ilginç kitapları olan okuma köşeleri, tabureler veya halı ile desteklenmiş tartışma köşeleri, masa üstünde deney araçları olan bir fen köşesi, giyinme ve soyunma köşesi gibi her ilgi alanı için, küçük büyük, bağımsız ya da ortak kullanılabilen ilgi köşelerine gereksinim vardır. Bu köşelerin araç-gereçleri, dolaplarda kilitli olmamalıdır.

Isı ve ışığın yeterli olması öğrencilerin sınıf ortamında istenmeyen davranışlar göstermelerine neden olan olumsuz fiziksel ortam özelliklerinden biri değildir. Işık, görme yanında, psikolojik düzenimizi de etkiler. Işık, görme ve okuma rahatlığı sağlayacak düzeyde olmalıdır. Aksi durumda, gözü yorar, dikkati dağıtır, sinirlilik ve edim düşüklüğü yaparak öğrenci ve öğretmenin işini güçleştirir. Işık göze doğrudan gelmemeli, güneşe ve mevsimlere göre değişmelidir. Öğrencilerin, üşümeden, terlemeden oturabilecekleri, gevşemeden iş görebilecekleri, yaklaşık 18-20 derece ısının, sınıf için ideal olduğu söylenebilir.

Öğretmen, sınıfın birçok farklı gruptan oluştuğunu bilerek, bunlara liderlik edebilendir. Eğitimin etkililiği adına da söz konusu bu grupların oluşturulması veya oluşumlarının gözlenmesi, yönetilmesi ve onlara liderlik edilmesi, öğretmenlerin öncelikli bir sorumluluğu olarak karşımıza çıkmaktadır.

Grup, belirli bazı ortak amaçlarla bir araya gelmiş insanların bütününü ifade eder. En az iki kişiden meydana gelir, üst sınırı yoktur. Grup kavramı açılacak olduğunda; ortak bir sorun, konu veya belli bir amaç etrafında bir araya gelmiş, birbirlerinin varlığından haberdar olup, birbirleriyle etkileşimde bulunan ve kendilerini bir grup olarak algılayan insan toplulukları olarak tanımlanabilir.

Ortak bir amaç doğrultusunda istekli bir biçimde bir araya gelmek gerekir.

Gruplar, yapıları ve işlevleri bakımından çeşitli kategorilere ayrılmasına karşın, ister yapıları, ister işlevleri farklı olsun ortak birtakım özellikleri söz konusudur. Söz konusu bu ortak özellikler, grup değerleri ve normları, rol ve statüler, grup baskısı ve bireyin gruba uyma davranışı ile grup bağlılığıdır. Tüm gruplaşmalarda az veya çok bu temel özelliklere rastlamak olasıdır. Aynı zamanda bu özellikler bir grubun etkililiğini belirlemede de önemli değişkenler arasında yer alır.

Statü, gruptaki kişilerin ilişkileri aracılığıyla kazanılan prestij ve güç sonucu açığa çıkan grup içindeki bireylerin saygınlık ölçüsü olarak tanımlanır.

Gruplar, nasıl oluştuklarına, ne yaptıklarına ve hangi tip üyelere sahip olduklarına göre sınıflandırılabilirler. Sınıf içindeki grupları, yapıları ve işlevleri bakımından çeşitli kategorilere ayırmak, konunun anlaşılması açısından önemlidir. Yapıları bakımından sınıftaki grup türleri biçimsel ve biçimsel olmayan, büyük ve küçük gruplar ile üyelik ve referans grupları olarak sıralanırken, işlevleri bakımından ise ilgi ve gelişim grupları, arkadaş grupları, süreli ve düzenli gruplar olarak sınıflandırılabilirler.

Bütün dersler aynı gruplarla sürdürülemez. Ayrı dersler için ayrı gruplar oluşturulmalıdır. Gruplar, öğrencilerin özelliklerine, öğrenme konularına göre oluşturulur. Bir öğretim yılı sürmesi gerekmez. Yerine göre bireysel ya da toplu sınıf çalışmaları da yapılır.

Ne çok otoriter davranışlar ne de her şeyi öğrencilerine bırakmış tarz, öğretmene sınıfın liderliğini sağlayabilir. Öğretmen liderliğini göstermelidir. Lider gibi davranmak için temel birtakım davranışların sergilenmesi; bir başka ifadeyle, bu davranışların kişilik özellikleri hâline getirilmesi gerekir. Her sınıf farklı özelliklere ve düzeye sahip olduğundan, liderlik davranışlarının tam bir listesini vermek olası değildir. Sınıfta bir lider olabilmek için sergilenmesi gereken ön koşul davranışlardan bazıları şöyle sıralanabilir: Öğrencilere güven vermek, onları güdüleyebilmek, vizyon sahibi olmak, sürece meydan okumak, uzman olmak, model olmak ve etkili iletişimde bulunmak.

Olumlu bir sınıf ortamı yaratmada en önemli unsurlardan biri de sınıf içi kurallarının belirlenmesidir. İstenilen verimin elde edilebilmesi için, istenilen sınıf ortamının oluşturulabilmesi gerekir. Olumsuz öğrenci davranışlarının olmadığı ve sorunların kolayca çözülebildiği sınıflarda öğrenciler kendilerini rahat hisseder ve daha verimli bir eğitim gerçekleşir. Sınıf kuralları sadece öğretmen tarafından değil, öğretmen ve öğrencilerle birlikte belirlenmelidir.

Vizyon sahibi lider öğretmenler geleceğe yönelik bir ideale ulaşmayı amaçlayarak, sınıflarının gelecekte ne olabileceği konusunda güçlü bir imaja sahip kişilerdir. Öğretmenlerin bunu gerçekleştirebilmeleri için iyimserliklerini koruyarak, öğrencilerin entelektüel olarak ilerleyebileceklerine inanmaları ve bu yolda çaba göstermeleri gerekir. Öğretmenler geniş bir vizyon ve yeni fikirlerle, öğrencilerin çabalarını olumlu tarafa yönlendirerek onlara yardım edebilirler. Lider öğretmenler, öğrencilerinin kendi değerlerini ve değişim yeteneklerini bulmalarına yardım etmek için, onları kendilerinin keşfettikleri bir yolculuğa çıkararak, öğrencilerinin bireysel yeteneklerinin geliştirilmesine önemli katkılar getirirler.

Yakından uzağa ilkesi gereği, programda başlangıç noktası olarak yakın
çevre alınmalı, onun tanınıp geliştirilmesine öncelik verilmelidir. Bakanlıkça gönderilen ders programındaki ünite ve konularla bunların sıralarına da uyma zorunluluğu yoktur.Bakanlığın hazırlayıp gönderdiği ders programları, ülkenin her yöresi için genel bir “çerçeve” programdır. Bırakın ülkenin her yöresini, bir kentindeki, bir okulundaki aynı sınıfın birden fazla şubesindeki öğrenciler bile birbirinin aynı değildir.Bakanlıkça gönderilen ders programındaki ünite ve konularla bunların sıralarına da uyma zorunluluğu yoktur. Bunlardaki her konunun programa alınması gerekmeyebileceği gibi, programlara alınanların süreleri de kitap  ya da bakanlık programındaki genişlikte olmayabilecektir.Öğrencilere, bir süre sonra değişebilecek, herhangi bir kaynakta bulunabilecek, sahip olunması bir yarar sağlamayacak gereksiz bilgiler vermek yerine,
hedef davranışlara götürücü bir eğitim esas alınmalıdır.
D seçeneğinde ders programındaki ünite ve konulara uyma zorunluluğu olduğu belirtildiği için cevap D seçeneğidir.

Sıra, içeriğin mantıksal bir düzen içinde verilmesidir. Süreklilik, öğrenmenin geçmiş ile gelecek ilişkisinin kurulmasıdır. Bir eğitsel durum, geçmiş bilgi ve etkinliklerden yararlanmalı, gelecektekiler için hazırlık oluşturmalıdır. Bütünlük, bir öğrenmenin, başka etkinliklerde de işe yarayacak şekilde
plânlanması, bir derste kazanılanların, o dersin diğer dilimlerinde veya başka derslerde kullanılmasıdır.Pekiştirme, hedef davranışlarda alışkanlığın ve ustalığın sağlanması amacına
yöneliktir. Eşgüdüm: Bir işin değişik dilimlerini yapanların, birbirlerinin ne yaptığından haberleri olmasıdır. İş kurgusu. İşlerin değişik parçalarının uyum içinde yapılmasıdır. Tanımı verilen kavram A seçeneğinde yer alır

Sınıfta ilişki biçimleri, bir ucunda düzenliliğin, diğer ucunda değişkenliğin yer aldığı bir çizgi üzerinde yer alır. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.