SEYAHAT ACENTACILIĞI VE TUR OPERATÖRLÜĞÜ

Bu sistemler:

Diğer   taraftan turizmin BT’ye olan  gereksinimini  dört bölümde  incelemek mümkündür:

İlk mekanik/elektronik havayolu CRS’si 1946’da American Airlines (AA) tarafından geliştirilmiştir.

Teknik anlamda bir havayolu CRS’sinden söz edebilmek için öncelikle bütün bilgilerin yer aldığı büyük bir merkezi bilgisayar olmalıdır. Ayrıca bütün koltukların durumunu kaydeden bir veri bankasına ve bu veri bankasına ulaşmayı sağlayan WAN’a (Wide Area Network-Geniş Tabanlı Ağ) gereksinim vardır.

Küçük çaptaki işletmelerin CRS teknolojisinden uzak kalmalarında etkili  bir organizasyon yapısına sahip olmamaları, kalifiye eleman eksikliği ve yönetim zaafları etkili olurken bu işletmelerin CRS’lerle bütünleşememelerinin diğer   bazı nedenleri de aşağıdaki gibidir:

Tur operatörlerinin CRS yatırımları havayolu sektörü ve konaklama sektörüne göre daha geç başlamıştır. Ancak Avrupa’nın en önemli iki turizm ülkesi İngiltere ve Almanya’ daki tur operatörleri, geliştirdikleri CRS’lerini turizm endüstrisinde kullanılan diğer BT’lerle kısa sürede bütünleştirmişlerdir.

Gerçek anlamıyla GDS’ler, ABD Kuralsızlaşma Kararları ’ndan sonra oluşmuş ve gelişmişlerdir.

Sabre: ABD’li havayolu şirketi AA tarafından 1940’lı yıllarda başlatılan CRS, çalışmaları sonunda ilk kez 1946 yılında bir elektronik/mekanik sistem geliştirilmiş, 1952 yılında ise sistem koltuk satabilen ve rezervasyon iptali yapabilen bir düzeye getirilmiştir. ... Kısa sürede İngiltere’deki ve daha sonra da diğer Avrupa ülkelerindeki seyahat acentalarında yaygınlaşan sistem 1999 yılında ‘en iyi GDS’ i" seçilmiştir.

İnternet sistemlerinin kullanıldığı e-ticareti başlatan ilk endüstrilerden birisi turizmdir. 1950’li yıllarda kullanılmaya başlanan havayolu CRS’leri günümüzdeki e-ticaret uygulamalarının öncüleridir.

Turizm endüstrisinde internet kullanımı tedarikçi işletmeler açısından değerlendirildiğinde farklı bir durum söz konusudur. İnternet nedeniyle rezervasyon olanaklarını en fazla artıran sektör konaklamadır. Konaklama işletmeleri internet ortamında kendilerine ait web sayfalarını tanıtım amacıyla,     turizm  portallarını da rezervasyon amacıyla kullanarak değer yaratırlar.

CRS’lere sahip olan turizm işletmeleri önemli bir veri tabanına ulaşmaktadırlar. CRS’ler standart veri tabanlarının sağladığı avantajların yanında tüketiciler hakkında detaylı bilgilere ulaşma, aynı tüketiciler için farklı veri tabanlarından bilgi edinme, tüm bilgileri saklama, müşteriler ve çalışanlar arasındaki iletişimin koordine edilmesi, eski bil- gilere yeniden ulaşılması, teşekkür, şikâyet vb. geri bildirimlerin edinilmesi gibi imkânları da işletmelere sunmaktadırlar.

Havayolu şirketlerinin, satış, pazarlama ve biletleme amaçlarıyla uçak koltuğu envanterini tutan sistemler teknolojisine havayolu CRS’si denir

Konaklama CRS’lerinin temelinde tüketici tercihlerinin öğrenilmesi ve sonra yeniden kullanılmak üzere saklanması, mali hesapların, gerekli iletişim bilgilerinin, oda fiyatları ve müsaitlik durumlarının düzenli bir şekilde tutulması ihtiyacı vardır.

Tur operatörü CRS’leri teknik özellikler açısından değerlendirildiğinde İngiltere ve Almanya’da farklı şekillerde yapılanmıştır. Almanya’nın ve dünyanın önde gelen tur operatörü TUI’nin 1979 yılından bu yana kullandığı Start sistemi önceleri ulusal, günümüzdeyse uluslararası düzeyde bir CRS hâline gelmiştir. Tur operatörü işletmeciliğinde önde gelen diğer bir ülke olan İngiltere’de ise tur operatörleri çoğunlukla Videotext adı verilen bir teknolojiyi kullanmaktadırlar.

GDS’ler teknik özellikleri bakımından CRS’lerle hemen hemen aynıdırlar. En önemli farklılıkları, turizm endüstrisindeki tedarikçi kuruluşların CRS’lerindeki bilgileri tek bir merkezde toplayıp dağıtım kanallarına ulaştırmalarıdır. Bu dağıtım kanalları arasındaki en önemli GDS kullanıcıları seyahat acentalarıdır. Ancak son yıllarda yaygınlaşan internet kullanımı nedeniyle GDS’ler internet alanında önemli yatırımlar yaparak kişisel bilgisayarlar aracılığıyla tüketicileri de acentalar gibi dağıtım kanalı haline getirmeyi amaçlamışlardır.

Amadeus: 1987’de Lufthansa, Air France, Iberia ve SAS havayolu şirketleri tarafından kurulan bir GDS’dir.

Sabre: ABD’li havayolu şirketi AA tarafından 1940’lı yıllarda başlatılan CRS çalışmaları sonunda ilk kez 1946 yılında bir elektronik/mekanik sistem geliştirilmiş, 1952 yılında ise sistem koltuk satabilen ve rezervasyon iptali yapabilen bir düzeye getirilmiştir (Ink- pen, 1998: 132). 1974 yılına kadar tamamen havayolu CRS’si olarak AA’nın ofislerinde kullanılan sistem, 1974’de AA’nın diğer birkaç havayolu şirketiyle ortak girişim anlaşması sonucunda birden fazla havayolu şirketinin kullandığı bir CRS haline gelmiştir. 1976’da ise sabre seyahat acentalarında kullanılmaya başlamıştır. Sabre, 1983 yılında uluslararası bir yapıya kavuşarak Kanada’daki seyahat acentalarının kullanımına sunulmuştur. Kısa sürede İngiltere’deki ve daha sonra da diğer Avrupa ülkelerindeki seyahat acentalarında yaygınlaşan sistem 1999 yılında ‘en iyi GDS’ seçilmiştir.

Travelport: Travelport konsorsiyumu daha önce Galileo adıyla (ABD, Kanada, Meksika, Japonya ve Karaib Adaları’nda ise Apollo) hizmet veren GDS’nin 2006 yılında Cendant şirketinden 4.3 milyar ABD doları karşılığında satın alınması ile kurulmuştur.

GDS'lerin sağladığı fonksiyonlar aşağıdaki gibidir:

Uçuş bilgileri: Uçuş listeleri, envanter, müsaitlik durumu, ücretler, rezervasyonlar

Yolcu bilgileri:Yolcu isimlerinin oluşturulması, değişiklik yapılması, saklanması, sık uçuş yapanların kayıtları, özel istekler

 Belgeler/Dökümanlar: Biletlerin basılması

 Araç kiralama, otel, kruvaziyer, demiryolu, tur paketlerinin rezervasyonu

 Tiyatro ve etkinlik biletleri

İletişim hizmetleri: Fax ve e-mail

Forrester araştırma şirketine göre internet üzerinden on-line alışverişi en fazla yapılan ürünler; turistik ürünler, bilişim ürünleri ve eğlence ürünleridir.