SERMAYE PİYASASI HUKUKU - Deneme Sınavı - 7

Kısmi feragat nedeniyle iptal edilen faaliyetler bakımından, Kurul’un iptale ilişkin kararından itibaren 2 yıl geçmedikçe, faaliyet izni alınması için Kurul’a başvurulamaz. Kısmi feragata ilişkin bu esaslar, bankalar hakkında da uygulanır (Teb. III-39.1 m. 58).

Buna karşın bankaların hangi faaliyetlerinde bulunabileceği özel olarak düzenlenmiştir. Buna göre bankalar, yukarıda sayılan faaliyetlerden, (a), (b), (c), (ğ) ve (h) başlıklarında sayılan faaliyetleri yürütebilirler. Kalkınma ve yatırım bankaları ise, yukarıda sayılan faaliyetlerden, (g) başlığı dışında kalan faaliyetleri yürütebilir.

Dar yetkili aracı kurum; emir iletimine aracılık ve yatırım danışmanlığı faaliyetlerinden herhangi birini veya bu faaliyetlerin tamamını yürütecek olan aracı kurumlardır.

Bakiyeyi Yüklenim: İhraç edilecek sermaye piyasası araçlarının, halka arz yoluyla satışa sunulmasının ve satılamayan kısmının tamamının bedelinin satış süresi sonunda tam ve nakden ödenerek satın alınmasının satışı yapana karşı taahhüt edilmesidir.

Bireysel pörtföy yöneticiliği faaliyeti Sermaye Piyasası Kanunu’nda yatırım kuruluşları tarafından yürütülecek faaliyetler arasında zikredilmiştir (SerPK m. 37/1,d). Diğer seçenekler yan hizmetlerdir.

Aracı kurumlara kuruluş izni verilebilmesi için gerekli şartlar şu şekilde sıralanabilir (SerPK m. 43/1);
• Anonim şirket şeklinde kurulmuş olmak
• Payların nama yazılı olması
• Payların nakit karşılığı olması
• Kurulca belirlenen asgari sermaye koşulunun karşılanması
• Esas sözleşmenin mevzuata uygunluğu
• Kurucuların mevzuatın aradığı nitelikleri taşıması
• Şeffaf ve açık ortaklık yapısı

Yatırım kuruluşu

Aracı kurumlar

Elektrik alım-satımı

Altın alım-satım faaliyetlerini

Komandit şirket şeklinde kurulmuş olmak.

Müflis

6 ay

2 yıl

3

7

İşlevsel Açıdan
Yatırım kuruluşunun işlevsel konumu, icra ettiği faaliyet esas alınmak suretiyle yapılabilir. Aracı kurumun faaliyet gösterdiği saha itibariyle, gerçekleştirdiği faaliyet doğal olarak
sermaye piyasası faaliyetidir. Ancak Sermaye Piyasası Kanunu tetkik edildiğinde, sermaye
piyasası faaliyetinin bir üst başlık olduğu ve içeriğinde birden fazla faaliyeti barındırdığı
anlaşılmaktadır. Buna göre sermaye piyasası faaliyetleri;
• Sermaye piyasası kurumlarının SerPK kapsamındaki faaliyetlerini
• Sermaye Piyasası Kanunu kapsamına giren yatırım hizmetleri ve faaliyetlerini
• Yatırım hizmet ve faaliyetlerine ek olarak sunulan yan hizmetleri ifade etmektedir

Bankalar dışındaki yatırım kuruluşları bakımından ise SPK tarafından kuruluş izni verilmektedir. Bu kuruluşları içerisinde etkin ve önem taşıyanı aracı kurumlar olduğundan,
sermaye piyasası mevzuatında daha ziyade aracı kurumlar esas alınarak düzenlemeler yapılmış, diğer yatırım kuruluşları bakımından ise atıflarla yetinilmiştir.
Aracı kurumlara kuruluş izni verilebilmesi için gerekli şartlar şu şekilde sıralanabilir
(SerPK m. 43/1);
• Anonim şirket şeklinde kurulmuş olmak
• Payların nama yazılı olması
• Payların nakit karşılığı olması
• Kurulca belirlenen asgari sermaye koşulunun karşılanması
• Esas sözleşmenin mevzuata uygunluğu
• Kurucuların mevzuatın aradığı nitelikleri taşıması
• Şeffaf ve açık ortaklık yapısı

Aracı kurum kurucu ortaklarının;
• Müflis olmaması, konkordato ilan etmemiş olması, haklarında iflasın ertelenmesi
kararı verilmemiş olması,
• Faaliyet izinlerinden biri Kurul tarafından iptal edilmiş kuruluşlarda, iptali gerektiren olayda sorumluluğu bulunan kişilerden olmaması,
• Sermaye Piyasası Kanunu’nda sayılan suçlardan kesinleşmiş mahkumiyetinin bulunmaması,
• Ödeme güçlüğü içinde bulunan bankerlerin işlemleri hakkında KHK ve eklerine
göre kendileri veya ortağı olduğu kuruluşlar hakkında tasfiye kararı verilmemiş
olması,
• Kasten işlenen bir suçtan ötürü beş yıl veya daha fazla hapis cezasına mahkum
olmamış olması ya da yasada sayılan bazı suçlardan mahkum olmamış olması,
• Gerekli mali güç ve işin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip olması
gereklidir

Kuruluş izni alan bir aracı kurumun, kurulca mevzuatın müsaade ettiği ölçüde daha uzun bir süre öngörülmemişse, izin tarihinden itibaren 6 ay içerisinde faaliyet izni için başvuruda bulunması gereklidir.