SENDİKACILIK

Tunç Kanunu olarak adlandırılan klasik liberal yaklaşım, ücretler seviyesini emeğin arz ve talebine bağlamaktadır.

Liberal yaklaşımı savunan Herbert Spencer sendikaları bireysel özgürlüğe aykırı yapılar olarak görmektedir.

François Noel Babeuf ile Louis Auguste Blanqui işçi sınıfına vekâleten silahlı bir azınlığın eylemini savunmuştur.

Fourier, işçilerin yönetime ve kâra katılacağı “phalanstere” (falanj) adı altında, bir tür eşitlikçi komünal (ortaklaşmacı) yapılar, bir üretim ve tüketim topluluğu tasarlamıştır.

Korporatizm toplumsal örgütlenmenin meslek esasına göre yapılması, yönetim gücünün meslek/sınıf esaslı örgütlerle paylaşılması gibi anlamlar içerir.

Marx’ın aksine sosyal demokratlar veya reformcu sosyalistler ılımlı ve pragmatik bir sendikacılık anlayışını benimserler. Siyasal alanda hak ve özgürlüklerin kazanılmasının aracı nasıl genel oy hakkı ise ve bu yolla işçiler toplum içinde statülerini yükseltmişlerse, aynı şekilde sendikalar aracılığı ile de sanayinin yönetiminde işverenlerle birlikte söz sahibi olabilirler. Böylece endüstriyel demokrasi kurulmuş olur.

Anarko-sendikacılığa göre sendika, işçi sınıfı için hem okul hem de kolektif üretim ve tüketimin örgütlendiği bir alan olmalıdır, sendika siyasal partilerden bağımsız olması ve siyasal sisteme katılmamalıdır ve sendikaların boykot, sabotaj ve grev gibi doğrudan mücadele araçları kullanmaları gerekir.

Faşist korporatizm, korporasyonlar içinde işçileri, işverenleri ve işletme yöneticilerini bir araya getirerek, sınıf çatışmalarını ortadan kaldırmayı ve sınıf­lar arası uyumu amaçlıyordu. Bütün sendikalar tek bir sendika olarak birleştirildi ve zamanla sendika kavramı yerine “korporasyon” kavramı kullanılmaya başlandı.

Neoliberalizme göre devlet müdahalesi, hem bireysel özgürlüğe karşı gayrimeşru bir müdahaledir hem de yaratıcılığın gelişmesini önler.

Bilim gözlem, deney, bilginin toplanması ve tasnif edilmesi gibi yolları kullanırken, ideolojiler tercih yolunu kullanır.

Adam Smith (1723- 1790), David Ricardo (1772-1823), Thomas Robert Malthus (1766-1834) ve John Stuart Mili (1806-1873)

Comte de Saint Simon (1760-1825), François-Charles Fourier (1772-1837) ve Robert Owen (1771-1859)

Anarşizmin ilk önemli düşünürü Pierre Joseph Proudhon (1808-1865)’dur.

Faşist devlette, özgürlükten söz etmek olanaksızdır. İnsanların özgürlüğü önemli değildir, asıl olan sosyal kuruluşlar içinde örgütlenmeleri ve bu kuruluşların disiplinine ve otoritesine uymalarıdır. Faşizm özgürlüğün yerini disiplin ve otoritenin almasıdır. Faşizme göre bireyler birer hücredir, birleşerek grubu meydana getirirler. Birey gruba, kolektiviteye feda edilmelidir. Faşizme göre devletin üstünde hiçbir şey yoktur.

Liberalizm, emek-sermaye ilişkilerini borçlar hukuku içinde ele alır.

Klasik iktisatçılara göre piyasa bireylerin rasyonel tercihleri sonucunda görünmeyen bir el sayesinde dengeye kavuşacaktır.

Kari Marx tüm çağdaş toplumların yaşantılarında en fazla etki yapmış bir filozof, tarihçi, iktisatçı ve sosyolog olarak kabul edilmektedir.

İki savaş arasında İtalya, Portekiz, Almanya ve İspanya’da değişik isimlerle anılan faşist rejimler kuruldu.

Liberalizm

Maltus