ŞEHİRCİLİK - Deneme Sınavı - 12

Meksika’da jakale, Panama’da rancho, Brezilya’da macambo, Arjantin’de favela, Tunus’ta gour- beville, Cezayir’de casbah, Fas’ta bidonville olarak adlandırılmaktadır.

Alıcı ortam: Hava, su, toprak ortamları ile bu ortamlarla ilişkili ekosistemler

Ekolojik denge: İnsan ve diğer canlıların varlık ve gelişmelerini doğal yapılarına uygun bir şekilde sürdürebilmeleri için gerekli olan şartların bütünüdür.

Tasarım, insanın ilk var olduğu zamandan itibaren çevresini istediği ihtiyaçlara ve konfor koşullarına bağlı değiştirmek üzere yapılan mimari bir eylemdir.

Çevre, doğal şartları göz önüne alındığında iklim, topoğrafya yani arazinin eğimli yapısı, yerel malzemeler ve yerel kaynaklar gibi yönlendirici etmenlerin etkisinde fiziki olarak oluşur.

Beypazarı, Ankara iyi bir sürüdürülebilir çevre örneğini vermektedir. Yerel halkın da desteğiyle ve gördüğü ekonomik fayda nedeniyle Beypazarı özgün değerlerini ortaya çıkartmış ve mali bir kazanca dönüştürmüştür.

Çevrenin korunmasında bir diğer önemli kavram ve yaklaşım “cittaslow - yavaş şehir” kavramıdır. Dalkıran ve Doğrusoy’a (2009) göre, ilk kez 1999’da İtalya’da küresel yemek zincirine karşın yerel tadları ve mutfakları öne çıkaran bir yaklaşım olarak başlamıştır.

Yavaş şehirler kavram olarak bugün ekolojik dengenin korunması, mevcut özgün kültürün içerdiği ekolojik dengeye zarar vermeyen üretim ve yaşam biçiminin benimsenmesi düşüncelerini kapsar. Ülkemizde bu kapsamda ilk yavaş şehir Seferihisar, İzmir olmaktadır.

Kyoto protokolünü imzalayan ülkelerin dünya üzerindeki konumları, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada ile birlikte birkaç ülke daha protokolü uygulamamaktadırlar. Yukardaki haritada koyu ve açık yeşil olan ülkeler protokolü kabul etmiş ve çoğu uygulamaya başladıkları görülmektedir (Resim 8.4).

Zaman içerisinde şehirlerin giderek büyümesi, yoğunlaşması, ekonomi ve teknoloji alanlarındaki gelişmişliği ile beraber yeni bir tanımlama olarak “büyükşehir” kavramına ihtiyaç duyulmuştur.

Diğer seçenekler, bir şehrin büyükşehir  olmasında önem taşır. Sağlık hizmetleri faktörleri bu faktörlerden değildir.

Geliştirilen yeni ölçütlerle metropilatan alan tanımlanırken; nüfus büyüklüğü ve yoğunluğu, tarım dışı alanlarda çalışan işgücü oranı, sektörlerin kapasite ve ciroları, merkezdeki kentle bütünleşebilme düzeyi, merkezdeki kentin egemenliği ve karşılıklı bağımlılık, erişebilirlik, ulaşım sistemlerinin gelişmişlik düzeyi, donatılardaki çeşitlilik dikkate alınır.

ABD’de 1910 yılı genel nüfus sayımı,  Metropolitan district ifadesinin kullanılarak, “metropolitan alanın” resmi olarak nüfus ölçütüne göre tanımlandığı ilk önemli gelişmedir.

Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Bürosu tarafından metropolitan alan konusunda
belirlenen kriterler; nüfus, iş-meşguliyet ve merkezi kent ile diğer kentlerin ilişkisi şeklindedir.

ABD’nin birçok eyaletindeki en büyük yerel yönetim birimidir.

Ölçek sorunu, küçük belediyelerde kaynakların etkin ve yerinde kullanılmasını sağlarken, nüfus yığılması olan büyük kentlerde hizmete olan aşırı talebin yol açtığı bir fırsat durumunun varlığına dikkat çekilmektedir, ifadesi Kamu yönetiminin değerlendirilmesinde doğru değildir.

2012 yılında, büyükşehir yönetim modelinde elde edilen başarılar sonucunda 5216 sayılı kanunla, İl mülki sınırlarını büyükşehir belediyesi sınırları olarak genişletilerek, nüfus kriterini sağlayamayan illerin, büyükşehir olabilmelerinin önü açılmıştır.

Avrupa ve Kuzey Amerika’da büyük kentler 19.yy’da süren endüstriyel devrimin ve
kırsal yörelerden kentlere doğru yoğun göçün sonucu olarak doğmuşlardır.

Kalkınmış ülkelerdeki büyükşehir alanlarında yapılan incelemeler, bu alanların ortaya
çıkmalarında ve gelişmelerinde hem iç hem de dış göçlerin etkili olduğunu ortaya koymaktadır.

Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği, 2007 yılında Türkiye’de yapı sektörünün sürdürülebilir ilkelere bağlı olarak gelişmesine katkı sağlamak üzere kurulmuş bir organizasyondur.