SAYISAL GÖRÜNTÜLEME TEKNOLOJİLERİ

İki boyutlu bir
görselin, izleyicinin zihninde üç boyutlu olarak
yeniden oluşabilmesi için iki temel bileşen bulunmaktadır. Bunlardan ilki ışık ve gölge, ikincisi ise
nesnenin uzayda kapladığı alan (yer ve büyüklük)
bilgisidir.

Nesnenin büyüklüğü/küçüklüğü, uzunluğu/kısalığı vb. fiziksel özellikleri ile çerçeve içerisinde yer alan diğer nesnelerle ilişkisi, boşluklar,
fon ve mekân bilgisi bir araya geldiğinde anlatımda
bütünlük sağlanmış olur.

Konusunu, konuya
bakışını duyuları harekete geçirecek biçimde anlatabilmek için yapacağı bu tercihler, ışığın yönü,
şiddeti, pozlama, gölgeler, yansımalar, renk, boyut
hacim ilişkisi, mesafe, kullanılacak objektif ve odak
uzaklığı, bakış açısı, yüksekliği, netlik, alan derinliği, fon, zamanlama vb. hakkında olacaktır.

Farklı
imgelerin seçilip dekupe edilerek katmanlar hâlinde birleştirilmesiyle doğal ortam hissi yaratılabilir.

Fotoğrafta
atmosfer, aydınlatma ve kompozisyonda özneyle
birlikte kullanılacak aksesuarlar, kostüm, dekor vb. diğer unsurlarla birlikte bütünlük ilişkisiyle oluşturulur.

Fotoğraf çekimi için ışıktan yalıtılıp,
fon, dekor ve yapay ışık kaynakları ile donatılarak özel olarak oluşturulmuş ya da dönüştürülmüş kapalı
mekânlara “fotoğraf stüdyosu”, bu mekânlarda çekilen fotoğraflara “stüdyo fotoğrafı”, fotoğraf uygulamalarına da “stüdyo fotoğrafçılığı” denilmektedir.

Stüdyoların ışıktan yalıtılmış olmaları gerekir. Dışarıdan ışık alsalar da gerektiğinde izole edilerek
tamamen ışıksız bir ortam hâline dönüştürülebilmelidirler.

Stüdyolarda duvar rengi olarak ışığı yansıtmaması için mat gri renk önerilmektedir.

Stüdyoların elektrik tesisatında:
• çekilen akıma uygun sigorta ve kaçak
akım koruma sistemi bulunması,
• tesisatta kullanılan kablo kalınlıklarının
uygunluğu,
• enerji ve akımın dağıtılması için üç fazlı
(trifaze) elektrik kullanılması

elektrik panosunda normal aydınlatma ve diğer kullanımlar için ayrılan hatlarla, çekimlerde
kullanılacak aydınlatma kaynaklarının hatları ve sigortaları birbirinden ayrılmış olması,
• kaçak akımlara karşı güvenlik için mutlaka topraklama hattı bulunması,
• elektrik panolarının ilgisiz kişilerce kullanımı engelleyecek şekilde tedbirler alınmalıdır.

Ancak böyle bir imkân
yoksa makyaj yapılacak alan, günışığı (5500K) olarak kabul edilen özel ampuller ile aydınlatılmalıdır.

Özellikle moda çekimlerinde tercih edilen bu stüdyolarda, kalın ve ışık geçirmeyen perdeler gerektiğinde kapatılarak aynı zamanda ışık yalıtımı da yapılabilmektedir. Ayrıca pencereler ve gölgeleri kompozisyona dahil edilerek dekor ve derinlik etkisi de verilebilmektedir.

Plato adı verilen bu
stüdyolarda gerçeğe benzer şekilde düzenlenmiş sokak, ev, ofis vb. mimari alanlar, gerçekçi bir atmosfer
etkisi yaratılarak çekim yapılmasını sağlar.

Bir mekânın stüdyoya dönüştüren temel özelliklerden biri çekimlerde kullanılabilecek bir fonun bulunmasıdır. Stüdyoda fotoğraf çekilmesi, aydınlatmayı olduğu kadar nesnenin ve çevresinin özellikle de
arka planının kontrol altına alınabilmesini mümkün kılar.

Dikkat çekmek ve algıyı yönlendirmek için fotoğrafın öznesi genellikle çerçeve düzenlemesi içerisinde ön
plana yerleştirilir.

Dekupe işlemlerinde beyaz fon kullanımı mesleki bir standart hâline
gelmiştir.

Beyaz fon tercihlerinde high-key denilen aydınlatma yöntemi kullanılarak konu dışında fon da sert
bir ışık kaynağı ile aydınlatılmaktadır.

Üçüncü boyut yaratmak amacıyla öznenin büyüklüğünün bir göstergesi olarak yüksekliğine ilişkin bir
betimleme yapılması isteniyorsa, fonla birlikte zeminin de kompozisyonun bir parçası hâline getirilmesi
gerekir.

Aydınlatma tasarımındaki ışık ve gölgeler, mekânda kullanılan dekor ve aksesuarlar üzerindeki dikkati/
algıyı yönetir.

“Ürün Çekim Masası”, still life olarak ifade edilen fotoğraf tekniğiyle küçük öznelerin fotoğraflarını
çekmek için kullanılan bir araçtır.

Orta format kameralarda roll film kullanılır, kameraların arkasındaki (back)
magazinlerin boyutuna göre 4.5x6 cm ile 6x9 cm aralığında kareler elde edilirdi.