SAYISAL FOTOĞRAF BASKI TEKNİKLERİ

Basım sektöründe kullanılan altı temel baskı sistemi bulunmaktadır. Bu sistemler; tipo, ofset, flekso, tifdruk (gravür), serigrafi baskı ve kitabımızda ayrı bir bölümde detaylı olarak anlatılmış olan dijital baskı sistemleridir.

“Yüksek baskı” adı verilen baskı tekniği, oyma ya da kazıma gibi fiziksel müdahalelere açık bir malzemeyi kalıp olarak kullanma süreciyle gelişen bir tekniktir.

Tipo baskı mürekkepleri yağ bazlı mürekkeplerdir; genel olarak “Pigment + Vernik + Yağ + Katkı Maddeleri” bileşiminden oluşur.

Flekso baskı sisteminde kâğıt, karton, oluklu mukavva, PE, PP, PET ve PVC gibi plastik ve metalize film malzemeler, baskı altı malzemesi olarak kullanılmaktadır.

Türkiye’de baskı sektöründe Almancadan dönüştürülmüş şekli ile tifdruk adı yaygın olarak kullanılmakla birlikte, uluslararası matbaacılık literatüründe gravür adı altında tanımlanmaktadır.

Yüksek ya da çukur baskı sistemi dışında kalan, görüntünün aktarımında bir tür transfer yöntemini uygulayan teknikler düz baskı olarak tanımlanmaktadır.

Düz baskı tekniklerinden en çok uygulanan yöntemler ise serigrafi ve ofset baskı sistemleridir.

Serigrafi baskı tekniğinin en önemli tercih nedeni; tipo, ofset, tifdruk ve flekso baskı teknikleriyle yapılamayan tahta, cam, metal, porselen, taş ve kumaş gibi baskı malzemelerine baskı yapabilme özelliğidir.

Ofset baskı sisteminin asıl adı “Litografik ofset” baskıdır. Baskıda kullandığı temel yöntem ise su ile yağın karışmaması prensibine dayanır.

Resim 7.20

Ofset baskı, düz baskı yöntemlerindendir.

Gravür baskı bir çukur kaskı yöntemidir.

Tipo baskı bir yüksek baskı yöntemidir.

Tipo baskıda yazıyı oluşturmak üzere yan yana dizilen metal harflere hurufat denir.

Flekso baskı en çok ambalaj baskılarında tercih edilir.

Serigrafi baskının sanatsal kullanımdaki en önemli örneklerinden biri olarak, Pop Art Akımının temsilcisi olarak da bilinen Andy Warhol’un renkli baskı çalışmaları gösterilebilir.

Trikromi: Ofset matbaa baskı yönteminin temel özelliklerinden biri olan CMYK baskı sistemini oluşturan renkleri tanımlamaktadır. Siyah rengi tamamlayıcı olarak gören sistem, CMY renklerini esas alır ve üç renk anlamına gelen “trikromi” sözcüğü ile tanımlanır.

Ofset baskının sanatsal amaçlı baskı uygulamalarındaki karşılığı ise litografi (taş baskı) yöntemidir. Bu nedenle ofset baskı “litografik baskı” olarak da tanımlanabilmektedir.

Blanket: Ofset baskı sisteminde kalıp üzerindeki çizim, yazı ya da fotoğraf gibi görüntünün baskı altı malzemeye aktarılmasını sağlayan kauçuk silindir bölüm. Kalıp üzerindeki görüntü öncelikle blanket adı verilen yüzeye, onun üzerinden de baskı altı malzeme üzerine aktarılır.

Fotoğrafçılığın çeşitli dallarında en fazla kullanılan baskı sistemi tabaka ofsettir.