SANAYİDE ENERJİ EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 2

1 kg yakıtın tam yanması için gerekli oksijen miktarı L_O2,t = (8/3 C + 8H + S – O) kg hava/ kg yakıt ‘dır.

1 kg yakıt başına teorik hava ihtiyacı şu şekilde hesaplanır:
L_hava,t = 100/23 (8/3 (0,72) + 8 (0,265) + 0,015 )
L_hava,t = 17,63 kg hava/kg yakıt.

Motorinin 1 Mj’ünün bedeli:
BF_M,Mj = (3,8818*1000) / (42705*0,85) = 0,10693 ₺/Mj.

Gaz yakıt brülörleri tutuşturma şekillerine göre dört grupta snıflandırılmaktadır. Bunlar sırasıyla, meşale çubuk ile tutuşturulan brülörler, elle çalışan ateşleme yöntemiyle tutuşturulan brülörler, atmosferik brülörler, otomatik olarak çalışan trafo veya büyük kapasitelerde ön pilot ale vile tutuşturulan brülörlerdir.

Ultraviyole kontrollü gaz brülörlerinde yanmanın sürekliliği ultraviyole sistem ile kontrol edilmektedir. Bu tür kontrol sistemlerinde, doğalgaz alevinin ışınımı kontrol edilmektedir.

Yüksek basınçlı sıvı yakıt brülörlerindeki başlıca elemanlar şunlardır: yakıt pompası, ön ısıtıcı, hava vantilatörü, püskürtme memesi, elektrotlar ve türbülatördür.

Akışkanın, akmaya karşı gösterdiği direnç vizkozite olarak tanımlanmaktadır. Vizkozite bir akmazlık ölçüsü olup, yakıtın düşük çalışma sıcaklıklarında bile rahatça akacak kadar vizkoziteinin düşük olması istenir.

Yakıtın üst ısıl değerinden yararlanılan sistemler yoğuşma teknolojisini kullanmaktadır.Yoğuşma teknolojisi, baca gazındaki su buharının yoğuşturulması, yoğuşurken de enerjisini kazana giren suya vermesi esasına dayanmaktadır.

Doğalgazın içerisinde, %75-95 oranında metan (CH4) bulunmakta, kalan miktar ise etan (C2H6), propan (C3H8), bütan (C4H10), azot N2, karbon dioksit (CO2), hidrojen sülfür (H2S), helyum (He) arasında dağılmaktadır.

Doğalgaz rensiz ve kokusuzdur. Yüksek enerjiye sahiptir. Doğalgazın yoğunlu ise 0.6-0.8 kg/m3 arasındadır. Doğalgaz en pahalı yakıt değildir.

Çeşitli sıvı yakıt ürünleri ham petrülün rafinasyonu yoluyla elde edilmektedirler.

Isınma sistemlerinde kullanılan yakıtlar göz önüne alındığında genellikle reaksiyona hidrokarbonların girdiği gözlenmiştir.

Yakıt ile ilgili enerji hesapları yapılırken birim başına maliyet değerleri ortaya çıkarılır.

Brülörler, yakıt ile havanın uygun oranlarda karıştırılarak yanma odasına gönderilmesini sağlayan cihazdır.

Sıvı yakıt brülörleri çalışma prensibi bakımından yüksek basınçlı sıvı yakıt brülörleri, hava veya buhar atomizasyonlu sıvı yakıt brülörleri ve döner brülörler olmak üzere 3 tiptedir.

Sıvı yakıtın yanması amacıyla bunu pulvaze ederek buhar haline getirmek ve uygun oranda hava ile karıştırılmasını sağlayan cihaz sıvı yakıt brülörleridir.

Her türlü yanıcının yanma esnasında kullandığı malzeme oksijen olmakla birlikte, oksijenin kendisi bir yanıcı malzeme değildir.

Yakıt ile havanın oranını ayarlayan, tüm yanma sistemleri için ana elemanlardan biri olan cihaz “brülör” terimiyle anılmaktadır. Her ne kadar bu cihaz içinde pulvarizasyon işlemi de gerçekleşiyor olsa da “pulvarizör” ismi verilen bir yanma sistemi cihazı söz konusu değildir.

Bir sıvının akışkanlığı ve akmaya karşı gösterdiği direnç için kullanılan terim “viskozite”dir. Düşük viskoziteye sahip sıvılar daha akışkandır. Bu anlamıyla viskozite, Türkçe olarak “kıvamlılık” olarak da ifade edilebilir.

Tam yanma olayı, gerektiği kadar oksijenin verilen miktarda yanıcı molekül ile bir araya gelmesine bağlıdır. O nedenle ancak oksijen ile yanıcı molekül bir araya gelemezse yanma tam olmayacaktır. Örneğin yanma sonrası oluşan CO₂, oksijenin yakıt yüzeyine ulaşmasına engel olursa bu eksik yanmaya neden olabilir.