SANAYİ EKONOMİSİ

Yoğunlaşma indeksleri altı tanedir ve bunlar;

Bütün yoğunlaşma ölçütleri arasında en eski ve özellikle ampi­ri­k çalışmalarda en yaygın olarak kullanılan N-firma yoğunlaşma indeksidir.

Gini Katsayısı veya Gini Rasyosu aslında Lorenz Eğrisinin istatistiksel veya rakamsal bir ifadesidir.

Ekonomik kaynak ve faaliyetler toplamının büyük bir yüzdesinin, bu toplama sahip olan birimlerin küçük bir yüzdesi tarafından kontrol edilmesine yoğunlaşma denir.

Yoğunlaşmayı artırıcı güçler arasında aşağıdakiler sıralanır. Bunlar;

Endüstri içindeki bir ya da birkaç firmayı koruyan önemli giriş engelleri genellikle firmaların sahip oldukları üç kurumsal avantajdan kaynaklanmaktadır. Bu avantajlar şunlardır:

Yoğunlaşmayı azaltıcı güçler şöyle sıralanır.

Bir ölçüt olarak N-firma yoğunlaşma indeksi, bir sanayideki tüm firmaları dikkate almamakta sadece en büyük firmaların nispi büyüklükleri üzerinde durmakta ve büyük firmalarla endüstrinin geriye kalan firmaları arasındaki ilişkiler konusunda pek bir şey söylememektedir.

Ölçeğe göre artan getiri durumunda Ortalama maliyet eğrisi artmaktadır.

Ölçeğe göre artan getiri durumunda Ortalama maliyet eğrisi yatay eksene paraleldir.

Sadece firma sayısına bakılarak yoğunlaşma seviyesi ile ilgili kesin bir çıkarım yapılamaz. Örneğin  101 firmadan oluşan bir endüstri düşünelim. Bu endüstri içinde firmalardan bir tanesi endüstri çıktısının %95’ini üretmektedir. Diğer firmalar ise kalan %5’lik çıktı payını üretmektedirler. Gerçekte bu endüstri her biri toplam çıktının %10’unu üreten 10 firmadan oluşan bir endüstriden çok daha yoğundur. Oysa birinci endüstrideki firmaların sayısı diğer endüstrideki firma sayısından yaklaşık on kat fazladır. O
hâlde sadece firma sayısına göre yapılan bir değerlendirme bizi yanıltabilmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ampirik kavramı, kuramsal bir temele dayanmayan, deney ve tecrübe ile anlaşılmış olan, bilgi ve bağıntıyı ifade eder.

Objektif: Tarafsız, bireyin kişisel görüşünden bağımsız olan, kesin, bilimsel, değişken olmayan, kanıtlanabilir, herkese göre aynı anlamına gelir

Bütün yoğunlaşma ölçüleri arasında en eski ve özellikle ampirik çalışmalarda kullanılan yoğunlaşma indeksi N-Firma Yoğunlaşma İndeksi'dir.

Endüstri içindeki yoğunlaşmanın hesaplanabilmesi için endüstri içerisindeki firma sayısının bilinmesi, oligopolistik bağımlılığın bilinmesi ve oligopolistik bağımlılığın derecesinin belirlenmesi gereklidir.

Emeğin verimliliği arttıkça kârlılık da karlılığın da artması beklenir dolayısıyla emek verimliliği ile karlılık arasında pozitif bir ilişki vardır.

Patent kavramı: buluş sahibinin, buluş konusu ürünü belirli bir süre üretme, kullanma veya satma hakkı veya bu hakkı gösteren belgeyi ifade eder.

Hukuki yapının yoğunlaşmayı azaltıcı etkisi ele alındığında II. Dünya Savaşı sonrasında Avrupa kartelleşmeyi ve tröstleşmeyi önleyici tedbirlere başvurmuştur. Bu tedbirler çerçevesinde 1956 yılında İngiltere’de Restrictive Trade Practice Act kabul edilmiştir.

Ekonomide, olası gelir dağılımının birikimli dağılım fonksiyonunu ifade eden grafik Lorenz eğrisidir.

Etkinlik, yüksek kar elde etme arzusu, giriş engelleri ve hukuki yapının oynadığı koruyucu rol bie endüstrideki yoğunlaşmayı artırıcı güçler arasındadır. Genel ekonomik büyüme ise yoğunlaşmayı azaltıcı etkisi olan bir güçtür.