SANAYİ EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 6

Dışsallık: Ekonomik birimlerin üretim veya tüketim kararlarında diğer ekonomik birimleri olumlu veya olumsuz etkilemesi sırasıyla pozitif ve negatif dışsallık olarak tanımlanmaktadır.

Konjonktürel: Konjonktür ekonomide büyüme ve daralma dönemlerinin dönüşümlü olarak yaşanmasını ifade eder.

Kamusal mal niteliğindeki malların piyasa tarafından üretilememesinin en önemli nedeni, bu malları kullananlar ile ödeme yapanları ayırt etmenin kolay olmamasıdır. Bu malların bir kişi tarafından tüketilmesi diğer kişilerin bu malı tüketme fırsatını azaltmamaktadır.

Bir piyasada arz ve talep koşulları daima değişkenlik gösterir. Piyasa arzının mevcut talep düzeyinin çok altında olması genellikle kıtlık olarak adlandırılır.

İşlem maliyeti: Piyasada mal ve hizmetlerin alım satımı esnasında ortaya çıkan maliyetlerdir. İşlem maliyetleri oldukça çeşitli olabilmektedir: iletişim maliyetleri, yasal maliyetler, ulaşım maliyetleri ve bilgi maliyetleri vb. Oysa Girdi Maliyetleri malın üretimi esnasında ortaya çıkar. Doğru yanıt E'dir.

Firmaların beklenmedik bir şekilde ucuz arz kaynağı keşfetmesi Beklenmeyen Karlar yaratabilir. Bu durumda firmaların elde ettiği beklenmeyen kârların faydalarını tüketicilere ve vergi mükelleflerine transfer etmek için düzenlemeler gerekebilir.

Averch-Johnson Etkisi: Getiri oranı regülasyonunda firmaların sermayeye aşırı yatırım yapması nedeniyle maliyetlerinin artması durumu olarak tanımlanır.

• Regülasyon için İktisadi Gerekçeler:
• Monopol ve Doğal Monopol
• Beklenmeyen Kârlar
• Dışsallıklar
• Eksik Bilgi
• Hizmetlerin Sürekliliği ve Ulaşılabilirliği
• Rekabetçi Olmayan Davranışlar ve Yıkıcı Fiyatlama Stratejisi
• Kamusal Mallar ve Ahlaki Tehlike
• Eşit Olmayan Pazarlık Gücü
• Kıtlık ve Tayınlama
• Rasyonelleştirme ve Koordinasyon
• Planlama
• Regülasyon için Sosyal Gerekçeler
• İnsan Hakları
• Sosyal Koruma

Kamusal Mallar ve Ahlaki Tehlikenin amacı:  Ortak fayda sağlayan fakat bedavacı sorununun var olduğu aktivitelerin maliyetlerini paylaşmaktır.

Regülasyonlar temelde dört başlık altında toplanabilmektedir:
• fiyat regülasyonu,
• miktar regülasyonu,
• giriş-çıkış regülasyonu,
• diğer regülasyonlar (kalite ve yatırım regülasyonu)

Üçüncü derece fiyat farklılaştırması Bu tür bir fiyat farklılaştırması, tüketicileri her biri ayrı talep eğrisine sahip iki ya da fazla gruba bölmektedir. Ulaşım da öğrenci ve yaşlı indirimi gibi.

Reklam bilginin tam ya da serbest olmadığı bir ortam içindir. Tam rekabetçi piyasadaki firmalar için reklam gerekmemektedir. Pratik kural şunları söylemektedir; Firmalar tarafından dikkate alınması gereken önemli bir husus da reklamın genelde talebin fiyat esnekliğini etkilediğidir. Bazı ürünler için reklam piyasaya yeni tüketicileri çekerek piyasayı genişletmektedir. Geniş bir piyasada zaman içinde talebin fiyat esnekliği artar. Dolayısıyla firmalar gelişmeleri izlemek zorundadırlar. Öte yandan reklam bazen ürün farklılaştırması için de kullanılmaktadır, bu durumda ise talep esnekliği daha da azalmış olur.

Regülasyon kavramı yalnızca iktisatçıların kullandığı bir kavram değildir .İktisadi regülasyonun yanı sıra hukuki ,sosyal ve çevre konularında yapılan regülasyonlar da oldukça yaygındır.

Regülasyon için İktisadi Gerekçeler: • Monopol ve Doğal Monopol • Beklenmeyen Kârlar • Dışsallıklar • Eksik Bilgi • Hizmetlerin Sürekliliği ve Ulaşılabilirliği • Rekabetçi Olmayan Davranışlar ve Yıkıcı Fiyatlama Stratejisi • Kamusal Mallar ve Ahlaki Tehlike • Eşit Olmayan Pazarlık Gücü • Kıtlık ve Tayınlama • Rasyonelleştirme ve Koordinasyon • Planlama

iktisadi regülasyonlar temelde dört başlık altında toplanabilmektedir: • fiyat regülasyonu, • miktar regülasyonu, • giriş-çıkış regülasyonu, • diğer regülasyonlar (kalite ve yatırım regülasyonu)

Rasyonelleştirme ve Koordinasyon-

REGÜLASYON YÖNTEMLERİ Bu başlık altında en sık kullanılan regülasyon yöntemleri genel hatlarıyla özetlenmektedir. Bu yöntemler aşağıdaki gibi sıralanabilir: • Getiri Oranı Regülasyonu • Fiyat Tavanı Regülasyonu • Göreli Rekabet Yöntemi

Doğrusal olmayan (nonlinear) fiyat farklılaştırması olarak bilinen ikinci derece fiyat farklılaştırmasında, birim başına fiyat sabit olmayıp satın alınan malın miktarına göre değişmektedir.

Fiyat farklılaştırmasında yaygın bir biçimde karşılaşılan, özellikle gelişmiş batı ekonomilerinde uygulanan kuponlar ve indirim programlarında da amaç; alıcı grupları oluşturmak ve her grubun rezervasyon fiyatını tahmin etmektir.

Fiyat Tavanı Regülasyonu
Bu regülasyon yöntemi ilk kez 1984’te Birleşik Krallık’ta British Telekom fiyatları üzerine uygulanmış ve daha sonra Birleşik Krallık’taki diğer kamu kuruluşlarına da yayılarak daha geniş bir alanda kullanılmıştır