SANAT TARİHİ

Kümbet: Genel bir tanımlama ile kare veya çokgen gövde yapısına sahip, üzeri tonoz, kubbe ya da düz çatı ile örtülen mezar yapılarına türbe; büyük çoğunluğu çokgen gövde yapısına ve ikinci bir bodrum
katına (mumyalık) sahip, birinci katlarının üzeri içten kubbe dıştan konik külah ile örtülü anıt mezar yapılarına kümbet denilmektedir.

Timurlu Mimarisi (1369-1505): Timurlular mimari alana büyük bir yenilik getirmemekle birlikte İran bölgesinde yaptıkları zengin çini süslemeli abidevi yapılarla farklı bir üslup oluşturmuşlardır. Ön cephenin iki yanına minare ekleme geleneği bu devirde yeniden canlandırılmıştır. Timur’un eşi Bibi Hanım adına yapılan 1404 tarihli cami, iki katlı revaklı avlusuna dört eyvanın açıldığı mihrap önü bölümü kubbeli Meşhed Gevher Şad Camii (1418) ve aynı planda inşa edilmiş Yezd Mescid-i Camii (1442) ile Yesi Hoca Ahmet Yesevi Külliyesi, Semerkant İşrethane Sarayı ve Keşk Aksaray devrin önemli örnekleridir. Semerkant Şah Zinde caddesinde bulunan 25 türbenin büyük çoğunluğu Timur ailesinden önemli kişilere aittir. Türbelerin yükseltilmiş kasnaklara sahip yivli kubbeleri ayrıt edici özellikleridir. Timur’un 1404 tarihli Gur-i Mir (1404) adlı türbesi bu tipin en gelişmiş; Musa Paşa Türbesi (1412) en gösterişli örneğidir.

Anadolu Selçuklu devrinde hastalar için inşa edilen şifahanelerin en erken tarihlisi Artukluların Mardin’de Emineddin Külliyesi’nin yıkılan Emineddin Maristanı (1108-1109)’dır. Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan’ın
kızı Gevher Nesibe’nin vasiyeti üzerine, 1205-1206 yılında inşa edilen Çifte Medrese adıyla da bilinen Kayseri Gevher Nesibe Maristanı Selçukluların bilinen ilk şifahanesidir. Yapı aynı zamanda tıp medresesi ve şifahane yapısının birlikte inşa edildiği ilk örnektir. Sivas I. İzzeddin Keykavus Şifahanesi (1217-1218), Çankırı Cemaleddin Ferruh (1235), Kastamonu Pervaneoğlu Ali (1272) ve Tokat Müineddin Pervane (Gök Medrese) Şifahaneleri diğer örneklerdir.

Genellikle Türk hamamları 1-soyunmalık, 2-ılıklık, 3-sıcaklık, 4-halvet odaları, 5-su deposu 6- külhân olarak isimlendirilen altı bölümden oluşurlar. Külhânda yakılan ateşin sıcak havası ve su buharının duvarlarda ve zeminde dolaştırılmasıyla ısıtılan bu yapıların plan tipolojileri sıcaklık bölümlerinin biçimlenişine göre yapılır.

Mimar Kelük bin Abdullah’ın Konya’da yaptığı Sahip Ata Hamamı (1258-1279), haçvari dört eyvanlı ve köşe hücreli planı ile Selçuklu devri hamamlarının önemli örneklerindendir.

Anadolu Selçukluların önemli saray örneklerinden bir diğeri, 1952 yılında
Konya Müzesi Müdürü Zeki Oral tarafından tespit edilen ve ilk kazıları K. Otto Dorn tarafından gerçekleştirilen, I. Alâeddin Keykubad’ın Beyşehir Gölü kıyısına inşa ettirdiği Kubad-Abad Sarayı (1235)’dır. Kazı çalışmalarıyla sarayın duvarlarını kaplayan çini ve alçı panolar gün yüzüne çıkarılmıştır.

Doğru yanıt B olmalıdır.

Doğru yanıt D olmalıdır. Zira size bir Kurgan'dan bahsediyordur.

Doğru yanıt D seçeneğinde verilmiştir.

Doğru yanıt A seçeneğinde verilmiştir.

Soğukluk Türk hamamlarında bulunmaz. D seçeneğini işaretlemeniz gerekir.

Doğru yanıt B seçeneğidir.

Doğru yanıt A olmalıdır

Doğru yanıt E seçeneğinde verilmiştir.

Doğru yanıt C seçeneğidir.

Doğru yanıt B seçeneğidir. Bu görülen heykel Balbal olarak adlandırılır

Yanıt D'dir.

Yanıt D'dir.

Yanıt C'dir.

Yanıt E'dir.