SANAT TARİHİ

Doğru yanıt D

Doğru yanıt E

Doğru yanıt C seçeneği olacaktır

Doğru yanıt D seçeneğinde verilmiştir

B seçeneği doğru cevap

Doğru yanıt E seçeneğidir.

Doğru yanıt C seçemeğidir

Mekke’deki Kâbe, Müslümanların bütün ibadetlerinde yöneldikleri kutsal bir yapıdır. İslamiyet’ten önce inşa edilmiş olmasına rağmen İslam öğretisindeki ev (beyt) kavramına dayandırılarak İslamiyet’in ilk yapısı olarak da kabul edilmektedir. İslam öğretisinde il ev, meleklerin tavaf etmesi için, Allah ve melekler tarafından gökyüzünde kurulan Beyt-i Mamur’dur. Meleklerin Kâbe’si olan Beyt-i Mamur’un, yeryüzündeki izdüşümünde bulunan insanların ilk evi, Beyt-i Atik, Mekke şehrindeki Kâbe’dir. Hz. Âdem’in, Kâbe’yi meleklerin yardımıyla inşa ettiğine inanılır. Kur’an’da Kâbe’nin temellerinin İbrahim ve İsmail peygamberler tarafından yükseltildiği belirtilmektedir.

Hz. Muhammed, Hicret sırasında Medine yakınlarındaki Kuba’ya (20 Eylül 622) gelerek burada kalmış, kılınan ilk Cuma namazı ve okunan ilk Cuma hutbesinden (24 Eylül 622) sonra Medine’ye girmiştir. Bu tarihten kısa süre sonra, ilk Cuma namazının kılındığı bu yerde Kuba Mescidi inşa edilmiştir.

Mihrap, cami mimarisinin değişmez bir ögesidir. Genellikle yoğun dekorasyonu olan ve caminin kıble duvarında yer alan içbükey bir niştir. Hz. Muhammed’in, evinde kıldırdığı namazlar sırasında durduğu yerin onurlandırılması amacıyla Emeviler zamanında cami mimarisine girmiştir.

Minber, üzerinde hutbe okunan, basamaklarla çıkılan litürjik ögedir. Mihrabın sağında yer alır. İmamın kullanımına ayrılmış olan minberin,
iki basamaklı ilk şekli ile peygamberin zamanından beri varlığı bilinmektedir

Hz. Muhammed’in, Medine’deki evinde cemaatle birlikte namaz kılmasından dolayı burası Mescid-i Nebi (Mescid-i Nebevi) adıyla İslamiyet’in ilk camisi sayılmış, sonraki bütün camilere örnek teşkil etmiştir.

Şam Emeviye (Ümeyye) Camii (705-15), Halife I. Velid tarafından yaptırılmıştır. Maksure kubbesi haricinde, orijinal planı değişmeden, günümüze kadar gelebilmiş, en erken camidir. Dikdörtgen biçimli bir alana oturan caminin, üç tarafı revaklarla çevrili büyük bir avlusu bulunmaktadır. Caminin, mihrap duvarı nın köşelerine kule tipli minareler inşa edilmiştir.

Kasrü’l Hayri el-Garbi (728) Şam’dan Palmira’ya giden eski ticaret yolu ile Humus’tan Djof ’a giden yolun kavşak noktasındadır. Halife Hişam tarafından yaptırılmıştır. Taş temeller üzerine tuğladan inşa edilen yapı, yaklaşık kare biçimli bir alana oturur. Etrafı revaklarla çevrili merkezî avlusunun ortasında bir havuz bulunmaktadır. Kasrın su ihtiyacı, 15 km uzakta bulunan Sun’i Harbaka Gölü’nden yer altı borularıyla getirilerek karşılanmıştır

Endülüs Emevi Dönemi’nin önemli yapılarının başında 784’te, I. Abdurrahman tarafından yapımı başlatılan, Kurtuba Camii gelir. Kurtuba Camii, 200 yıl boyunca yeni eklemelerle büyümüştür. 987’de Mansur’un eklemeleriyle son biçimini alan yapı, 178 x 125 m boyutundaki dikdörtgen biçimli bir alana oturan çok destekli planıyla İslam dünyasının en büyük camilerden biridir.

III. Abdurrahman tarafından bir kır sarayı olarak inşa edilen Medinetü’z Zehra Sarayı, ismini, halifenin gözde hanımı Zehra’dan alır. 935 yılında yapımına başlanan saray, II. Hakem (961-976) döneminde tamamlanmıştır. Kurtuba’nın 8 km kuzeybatısında, Sierra Nevada Tepesi’nin yamacı üzerinde, 1500 m uzunluğunda ve 750 m genişliğinde bir alan üzerine kurulan saray, Vadi’ül-Kebir (Guadalquivir) Nehri’ne bakmaktadır. Devasa büyüklüğü ve kulelerle takviye edilmiş yüksek olmayan bir surla kuşatılmış olması nedeniyle “şehir-saray” olarak nitelendirilir

Halife Mütevekkil tarafından 854’te Samarra’nın 9 km güneyine yaptırılan Balkuvara Sarayı, büyük kenarı 1 km’yi aşan dikdörtgen biçimli çok geniş bir alan üzerine inşa edilmiştir.

9. yüzyılın ikinci yarısına kadar görülmeyen mezar anıtları, ilk kez 862’de, Halife Muntasır’ın annesinin ölen oğluna mezar yaptırmak istemesiyle bu tarihten sonra İslam Dünyası’na girmiştir. Samarra yakınında Kasr’el Aşık’m güneyindeki Kubbetü’s Süleybiye olarak adlandırılan bu mezar yapısının Muntasır’a ait olduğu sanılmaktadır. Kare planlı kubbe örtülü merkezî birimi Kubbetü’s Sakhra’da olduğu gibi sekizgen bir galeri ile çevrilidir.

İslam öğretisinde ev, meleklerin tavaf etmesi için, Allah ve melekler tarafından gökyüzünde kurulan Beyt-i Mamur’dur. Meleklerin Kâbe’si olan Beyt-i Mamur’un, yeryüzündeki izdüşümünde bulunan insanların ilk evi, Beyt-i Atik, Mekke şehrindeki Kâbe’dir. Hz. Âdem’in, Kâbe’yi meleklerin yardımıyla inşa ettiğine inanılır. Kur’an’da Kâbe’nin temellerinin İbrahim ve İsmail peygamberler tarafından yükseltildiği belirtilmektedir. Kâbe’nin içinde bulunduğu alana, Kur’an­ı Kerim’de geçen ifade ile el-­Mescidü’l Haram denilmektedir.

Mihrap, cami mimarisinin değişmez bir ögesidir. Genellikle yoğun dekorasyonu olan ve caminin kıble duvarında yer alan içbükey bir niştir. Hz.Muhammed’in, evinde kıldırdığı namazlar sırasında durduğu yerin onurlandırılması amacıyla Emeviler zamanında cami mimarisine girmiştir.