SAĞLIKLI YAŞAM - Deneme Sınavı - 16

Yetişkin insan vücudunun %15-20’sini oluşturan vücut yağı, insanın başlıca enerji deposudur. Alınan enerji yetersiz kaldığında vücut bu depoyu kullanır

"Proteinler, büyüme ve gelişme süreçlerinde, hasarlı dokuların yenilenmesinde, sindirim enzimlerini üretmekte ve bazı hormonların yapımında kullanılırlar.Çocukluk, yaşlılık ve gebelik gibi dönemlerde protein gereksinimi artar."

Antidiüretik hormon, vücuttan idrar yoluyla sıvı atımını azaltan bir hormondur ve
fiziksel etkinlikle beraber artış gösterir. Bu durumun temel fonksiyonu ise, etkinlik sırasında terleme yoluyla sıvı kaybı olduğundan, vücut sıvılarının mümkün olduğunca korunmasıdır.

Doğru cevap B'dir.

Kas yapısında görülen değişimlerden bir tanesi hipertrofi olarak isimlendirilir. Hipertrofi, kas lif kalınlığının artmasıdır. Özellikle, ağırlık kaldırmak
gibi kuvvet antrenmanları sonrasında görülen hipertrofi, kas boyutundaki artmadan büyük oranda sorumlu olan en temel etkendir. Hiperplazi, kas lifi
sayısındaki artışı nitelemektedir. Yürütülen çalışmalar, vücut geliştirme ile uğraşan insanların kas lifi kalınlığının, sedanter yaşamı benimseyen insanlara göre daha fazla olduğunu göstermiştir. Fiziksel aktivite ile kas dokusunda görülebilecek fonksiyonel temel değişimlerden bir diğeri de kuvvet artışı
olacaktır. Benzer özelliklere sahip sedanter yaşamı benimseyen bir bireye göre, fiziksel uygunluğa önem veren bir bireyin kas kuvvetinin daha fazla
olması beklenir.

Kas dokusunu oluşturan miyoflamentlerden ince olanına aktin, kalın olanına ise miyozin denilir.

Doğru cevap D'dir.

Amerikan İnsan ve Sağlık Hizmetleri Dairesi, çocuk ve gençlerde, düzenli fiziksel aktivitenin, kemik ve kas gelişimini desteklediğini; diyabet, bazı kanser
türleri, kalp-dolaşım sistemi hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklar ile obeziteyi engellediğini; depresyon ve kaygı gibi olumsuz bilişsel ve duyuşsal durumları azaltarak psikolojik açıdan iyilik hâlini arttırmada yardımcı olduğunu ve öğrencilerin akademik performanslarına katkı sağladığını vurgulamıştır.
Boreham ve Riddoch (2001), düzenli fiziksel aktiviteye katılan çocuk ve gençlerde, kronik rahatsızlıkların görülme oranının daha düşük olduğunu
tespit etmişlerdir. Doğru cevap C'dir.

Ütü yapmak ve toz almak; düşük, yüzmek ve aerobik dans; yüksek, badminton oynamak; orta yoğunluklu fiziksel aktivitedir. Doğru cevap E'dir.

Bireylerin fiziksel uygunluk düzeyleri, fiziksel beceri düzeyleri, fiziksel aktivite yapılaşabilecek ortam, tesislere erişilebilirlik ve yaz kampları,
spor okulları gibi fiziksel aktivite programlarının yürütüldüğü fiziksel aktivite programlarına erişilebilirlik ise fırsat sağlayan faktörler başlığı altında toplanabilir.  Doğru cevap E'dir.

Ağırlık kaldırmak gibi kas güçlendirici aktiviteler büyük kas gruplarını içermeli ve
haftada en az iki gün yapılmalıdır. Doğru cevap A'dır.

18-64yaş arasındaki yetişkin bireylerin, fiziksel aktiviteye katılım sonucunda olumlu sağlık çıktılarına ulaşmaları için 4 temel kriter vardır ve bu kriterlerin sağlanması durumunda, fiziksel aktivitenin sağladığı faydalara bireyler ulaşabilirler:
• 18-64 yaş arasındaki yetişkinler, hafta boyunca en az 150 dakikalık orta şiddetli fiziksel aktiviteye ya da 75 dakikalık yüksek şiddetli fiziksel aktiviteye katılmalıdırlar. Yapılacak etkinlik, bu iki şiddetin kombinasyonu olarak da tasarlanabilir.
• Kalp damar sistemi üzerinde büyük etkisi olan koşu gibi aerobik aktiviteler, en az on dakika sürecek şekilde tasarlanmalıdır.
• Sağlık çıktılarının artması için yetişkinler yapacakları orta şiddetli fiziksel aktiviteyi 300 dakikaya, yüksek şiddetli fiziksel aktiviteyi ise 150 dakikaya kadar çıkarabilirler.Yapılacak etkinlik, bu iki şiddetin kombinasyonu olarak da tasarlanabilir.
• Ağırlık kaldırmak gibi kas güçlendirici aktiviteler, büyük kas gruplarını içermeli ve haftada en az iki gün yapılmalıdır.
 

Doğru cevap B'dir.

en az 2 defa, en az 20- 30 dakika

Negatif yüklü bir yüzey aktif iyona sahiptir. Sodyum alkilbenzen sülfonat, örneklerindendir. Temizleme gücü yüksek olan maddelerdir.

Bazik pH’da işlem görürler.

3,4-5,8 log10

B, C, D ve E şıklarında verilenler fiziksel ergonomiye örnektir. A şıkkındaki 'bir otomobilin kullanılması için hız göstergesinin olması' bilişsel ergonomiye örnektir.

Fiziksel aktivite nasıl kategorize edilirse edilsin, bazı temel özellikleri içerisinde barındırması gerekir. Bu özellikler şunlardır:
• Fiziksel Aktivitenin Türü: Fiziksel aktivitenin yürütüldüğü koşulları tanımlamaktadır.
• Fiziksel Aktivitenin Yoğunluğu: Yürütülen fiziksel aktivite ile harcanan enerji düzeyini (hafif, orta, yüksek) tanımlamaktadır.
• Fiziksel Aktivitenin Süresi: Fiziksel aktivitenin, ne kadar uzun zaman içerisinde devam ettiğini tanımlamaktadır ve genellikle dakika ya da saat cinsinden gösterilir.
• Fiziksel Aktivitenin Sıklığı: Fiziksel aktivitenin, belirli bir sürede (hafta, ay) kaç defa devam ettirildiğini belirtmektedir.
• Fiziksel Aktivitenin Devamlılığı: Belirli bir zaman diliminde fiziksel aktiviteye devam etme oranını göstermektedir.

Doğru yanıt E seçeneğidir.

Antrenman, bir amaç ya da hedef doğrultusunda yapılan, planlanmış, yapılandırılmış ve düzenli olarak tekrar eden fiziksel aktivitelerin toplamıdır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Hipertrofi, hiperplazi ve kuvvet artışı kas iskelet sistemi; kalp debisinde artış ise kalp-dolaşım sistemi ile ilgili adaptasyonlarla ilgilidir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Kas yapısında görülen değişimlerden bir tanesi hipertrofi olarak isimlendirilir. Hipertrofi, kas lif kalınlığının artmasıdır. Özellikle, ağırlık kaldırmak gibi kuvvet antrenmanları sonrasında görülen hipertrofi, kas boyutundaki artmadan büyük oranda sorumlu olan en temel etkendir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Bazal düzeydeki metabolik aktivite, vücudun herhangi bir aktivite yapmadığı zamanlarda, yaşamsal fonksiyonları devam ettirmek için harcadığı enerji miktarını nitelemektedir. Yağ dokusu fazla olan bireylerde bu değer, yağ dokusu normal ve az olan bireylere göre oldukça düşüktür. Obez bireylerin, fiziksel aktiviteyle vücutlarındaki yağ oranı düşüp kas oranları arttıkça, bazal metabolik hızları da yükselecektir. Ağırlık antrenmanı yapan bireylerde kas oranının artması bazal düzeydeki metabolik aktiviteyi de artıracaktır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Amerikalı ergenler üzerinde yapılan çalışmada, fiziksel aktivite seviyesindeki artışın, stres seviyesinde azalmaya sebep olduğunu ortaya konulmuştur. Okul sonrasındaki fiziksel etkinliklere katılan, ergen öncesi dönemdeki çocukların, depresyon seviyesinin azaldığı ve ruh hallerindeki dengesizliğin de depresyondaki azalmaya paralellik gösterdiği vurgulanmıştır. Fiziksel olarak aktif olan ve bu yolla sağlık bilincine sahip ergen bireylerin, madde kullanımı vb gibi istenmeyen olumsuz davranışlardan kendilerini korudukları da ortaya konulmuştur. Doğru yanıt E seçeneğidir.