SAĞLIK PSİKOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 7

Deliryum Tremens akut organik bir beyin sendromudur. Uzun süreli alkol kullanımını bırakmaya bağlı olarak gelişebildiği gibi, içki içmeye devam eden bir alkol bağımlısında da beslenme noksanlığı, sıvı ve elektrolit dengesi bozuklukları, kafa travması ya da enfeksiyon hastalığı nedenleri ile görülebilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Tütünün içerisinde binlerce zararlı madde bulunmaktadır. Bunların ilkive en önemlisi nikotin maddesidir. Nikotin bağımlılık yapıcı bir uyarıcıdır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Opiyat maddelerine tolerans çok hızlı gelişmektedir. Opiyat türü maddelerin alınmasından kısa bir süre sonra etkisi başlar ve yaklaşık 4-6 saat sürer. Bu sebeple III ve V. öncüllerde verilen bilgiler yanlıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

İnternet bağımlılığına yol açan etmenler gözden geçirildiğinde ilk göze çarpan sosyalleşme ihtiyacıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

D seçeneğinde verilen örnek operant koşullanma kuramına örnektir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Temel tedavi modelindeki son basamakta  relapsı engellemeye yönelik psikoterapi yaklaşımları ve ilaç tedavilerinden faydalanılır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Remisyon DSM-IV-TR’ye göre en az 1 ay süreyle madde bağımlılığı ya da madde kötüye kullanımı ölçütlerinden hiçbiri olmaması durumu olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Suçluluk, pişmanlık, utanma, keder, öfke gibi içinden çıkılmaz, karmaşık ve ağır pek çok duygu ortaya çıkarabilir.

Yas ile birey biyolojik, psikolojik ve sosyal bir değişim süreci içine girer.

Kayıp her şekilde acı verici ve yıkıcıdır. Bu nedenle yas tepkileri depresyon gibi zihinsel bozukluk belirtilerine çok benzer ancak yas geçici bir durumdur ve nedeni bellidir.

Yas tutan kişilerin ölen kişilerin fiziken içinde
olmadığı ancak sembolik olarak onları yaşattıkları
yeni hayatlarına yavaş yavaş uyum sağlamaları beklenir. Bu kişiler ölümü inkar ediyor ve üzerinden
aylar, hatta yıllar geçmesine rağmen ölüm sanki
dün gerçekleşmiş gibi hissediyor, davranıyor, onu
düşünmeden edemiyor ve özlem duygusu kişiyi
yiyip bitiriyor ise yas farklı bir seyir izlemektedir.
Bu farklı görünüm alan yazında Patolojik Yas (Volkan, 1970), Uzamış Yas Bozukluğu (Prigerson vd.,
2009), Karmaşık ya da Komplike Yas (Shear, 2015;
Shear vd, 2011), Çözülmemiş Yas, Atipik Yas, Travmatik Yas gibi pek çok iç içe geçen tanımlamalar ile
açıklanır. Bunlardan üzerinde en fazla uzlaşılan ve
en geçerli kabul edilen Karmaşık Yas ve Uzamış Yas
Bozukluğu ile Amerikan Psikiyatri Derneği (APA)
tarafından tanı kategorisinde yer alan Süregiden
Karmaşık Yas Bozukluğu’dur.

Yas tutan kişilerin ölen kişilerin fiziken içinde
olmadığı ancak sembolik olarak onları yaşattıkları
yeni hayatlarına yavaş yavaş uyum sağlamaları beklenir. Bu kişiler ölümü inkar ediyor ve üzerinden
aylar, hatta yıllar geçmesine rağmen ölüm sanki
dün gerçekleşmiş gibi hissediyor, davranıyor, onu
düşünmeden edemiyor ve özlem duygusu kişiyi
yiyip bitiriyor ise yas farklı bir seyir izlemektedir.
Bu farklı görünüm alan yazında Patolojik Yas (Volkan, 1970), Uzamış Yas Bozukluğu (Prigerson vd.,
2009), Karmaşık ya da Komplike Yas (Shear, 2015;
Shear vd, 2011), Çözülmemiş Yas, Atipik Yas, Travmatik Yas gibi pek çok iç içe geçen tanımlamalar ile
açıklanır. Bunlardan üzerinde en fazla uzlaşılan ve
en geçerli kabul edilen Karmaşık Yas ve Uzamış Yas
Bozukluğu ile Amerikan Psikiyatri Derneği (APA)
tarafından tanı kategorisinde yer alan Süregiden
Karmaşık Yas Bozukluğu’dur.

Travmatik olaylar çeşitli karakteristikleri (nitelik, şiddet ve süre) bakımından üç başlık altında sınıflandırılabilir (Taycan, 2019). Bunlar; 1) Bireysel ya da toplumsal düzlemdeki travmatik olaylar 2) Doğa ya da insan eliyle gerçekleştirilen travmatik olaylar 3) Kesitsel ya da süreğen travmatik olaylar

Travmatik olaylar çeşitli karakteristikleri (nitelik, şiddet ve süre) bakımından üç başlık altında sınıflandırılabilir (Taycan, 2019). Bunlar; 1) Bireysel ya da toplumsal düzlemdeki travmatik olaylar 2) Doğa ya da insan eliyle gerçekleştirilen travmatik olaylar 3) Kesitsel ya da süreğen travmatik olaylar

Bireysel ya da toplumsal düzlemdeki travmatik olaylar çok sayıda insanın ya da topluluğun maruz kaldığı travmatik olaylar anlamına gelmektedir.

Doğa ya da insan eliyle gerçekleştirilen travmalar bu sınıflandırma düzeyi bilimsel
alan yazında en fazla kabul edilen ayrımdır,
denilebilir. İşkence, istismar, tecavüz, terör
faaliyetleri ve seks ticareti gibi kasıtlı olarak insan eliyle gerçekleştirilen travmatik
olaylardır.

İkincil travmatik stres ya da şimdilerde daha çok tercih edilen şefkat yorgunluğu kavramı ilk kez
Figley tarafından 1983’de kullanılmış olup travma geçiren veya acı çeken bir kişiye yardım etmek veya yardım etmek istemekten kaynaklanan, ani bir şekilde ortaya çıkan aşırı stres olarak tanımlanmaktadır

Pika yiyecek olmayan maddeleri yeme hastalığıdır ve daha çok küçük çocuklar, zihinsel geriliğe sahip kişiler, otizm spektrum bozukluğuna sahip olanlar ile hamilelerde görülmektedir.

Günümüzde fiziksel aktivite ihtiyacı çoğunlukla yürüyüş, fitness ve spor gibi egzersiz programlarının takibiyle giderilmeye çalışılır

Sirkadiyen saat organizmalarda bulunan
geçici bir programlama, dünyanın güneş
etrafında dönmesi sonucu 24 saatlik zaman dilimine uyarlanmış genetik düzenlemelerden davranışa farklı seviyelerde etkili
olan otomatik bir adaptasyon sürecidir