SAĞLIK PSİKOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 6

Aşerme tanımı konusunda kuramsal düzeyde bir fikir birliği yoktur ancak alkol ve madde bağımlılığına eşlik eden ‘madde kullanmak için güçlü öznel dürtü’ olarak tanımlanabilir. Doğru cevap D'dir.

Bırakma evresi: Kişinin maddeden kurtulma isteğinin madde kullanımının önüne geçtiği dönemdir. Doğru cevap D'dir.

Bağımlılık yapıcı maddelerin kullanımı beyindeki normal algı, duygu ve motivasyon süreçlerini etkilemektedir. Doğru cevap E'dir.

Bağımlılık yapıcı bu maddeleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

Alkol kimyasal olarak etanol olarak adlandırılan bir maddedir. Patates, tahıl, mısır, pirinç, meyve, şeker pancarı gibi bitkilerden elde edilebilir. Doğru cevap D'dir.

Korsakoff psikozu uzun süre alkol kullanımı sonucu B1 vitamini eksikliğinden kaynaklı bir kronik beyin sendromudur. Doğru cevap D'dir.

Afyon sakızı, morfin, kodein, eroin, metadon gibi maddeler afyon haşhaşından elde edilir ve uyuşturucu özelliği taşır. “Opium” afyonun karşılığıdır ve afyon ve benzeri maddelerin tümüne birden “opiyat (opioid)” denmektedir. Doğru cevap C'dir.

Esrara bağlı yoksunluk belirtileri genelde yoğun esrar kullananlarda gözükmektedir. Esrar kullanımına bağlı yoksunluk belirtileri şunlardır:

Sedatif Hipnotikler uykusuzluk, kaygı, ağrı gibi problemlerin tedavisi için kullanılan ilaçlardır. Doğru cevap B'dir.

Young (1999) internet bağımlılığını belirlemek için sekiz ölçüt tanımlamıştır. Bu ölçütler şunlardır:

Kaybı kabullenebilmenin tek bir yolu vardır, o da yas tutmaktır. Doğru cevap B'dir.

En belirgin yas tepkileri ölen kişi için yoğun bir özlem duygusu, büyük bir üzüntü ve keder, duygusal patlamalar, ölen kişinin anıları ve düşünceleri ile sık sık meşgul olma, dikkat, bellek ve konsantrasyon zorlukları, bedensel yakınmalar, huzursuzluk, kaygı, uyku ve iştahta değişiklikler, bağışıklık sisteminde değişiklikler, gündelik işlerin aksaması ya da askıya alınmasıdır. Doğru cevap E'dir.

Normal şartlarda yas deneyimi kişiden kişiye değişmekle birlikte, sürecin aşağı yukarı 6-24 ay içerisinde tamamlanması gerekir. Doğru cevap C'dir.

Karmaşık ya da Komplike yas bireyin akut yas dönemi de dahil olmak üzere, kültürel bağlamın dışında yas tutmasında uygun olmayan duygu, düşünce, davranış halleri, yası daha yoğun yaşama, yasta bir ilerleme olmaması, takılı kalma ya da yası atlatamama ve işlevselliğin bozulması gibi birtakım klinik belirtilerin eşlik ettiği bir tablodur. Doğru cevap C'dir.

Uzamış Yas Bozukluğu (UYB) ise uzun süren ve yoğun bedensel ve ruhsal belirtiler içeren bir yas durumu anlamına gelmektedir. Yas aradan geçen zamana rağmen, adeta ilk günkü gibi acı ve tazedir. Doğru cevap B'dir.

Karmaşık Yas Bozukluğu tanısı ayrı bir kategori olmayıp ilgili rehberin Travma ve Stresör ile İlgili Bozukluklar kısmında yer alır. Bu bozukluk sevilen kişinin kaybından en az bir yıl sonra da devam eden, ölen kişiye hasret, özlem, duygusal uyuşukluk, insanlardan uzaklaş ma, ölen kişi ile bir arada olabilmek için ölümü isteme gibi belirtileri içerir. Doğru cevap C'dir.

Travma mağduru bireylerin %31’inde en az bir psikiyatrik bozukluğa rastlanmakta ve en sık depresyon ve anksiyete bozukluklar. Doğru cevap B'dir.

Birinin acı çekmesi, gülmesi ya da ağlaması gibi herhangi bir eylemi gördüğümüzde ve hatta işittiğimizde bile bedenimizin bu eylemi biz gerçekleştiriyormuşuz gibi tepki vermesini sağlar. Bu fenomene aynalama (mirroring) ya da yansıtma denir ve bundan sorumlu beyindeki sisteme ayna nöronlardır. Doğru cdevap D'dir.

Birinin acı çekmesi, gülmesi ya da ağlaması gibi herhangi bir eylemi gördüğümüzde ve hatta işittiğimizde bile bedenimizin bu eylemi biz gerçekleştiriyormuşuz gibi tepki vermesini sağlar. Bu fenomene aynalama (mirroring) ya da yansıtma denir ve bundan sorumlu beyindeki sisteme ayna nöronlardır. Doğru cevap A'dır.

İkincil travmatik stres ya da şimdilerde daha çok tercih edilen şefkat yorgunluğu kavramı ilk kez Figley tarafından 1983’de kullanılmış olup travma geçiren veya acı çeken bir kişiye yardım etmek veya yardım etmek istemekten kaynaklanan, ani bir şekilde ortaya çıkan aşırı stres olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap A'dır.