SAĞLIK POLİTİKALARI - Deneme Sınavı - 5

Sağlıkta piyasalaşma sürecinin en önemli aşamalarından biri olarak görülen Kamu Özel İşbirliği (Public Private Partnership PPP-KÖİ), bir sözleşmeye dayalı olarak, yatırım ve hizmetlerin projeye yönelik maliyet, risk ve getirilerinin, kamu ve özel sektör arasında paylaşıldığı bir finansman modelidir. Türkiye’de KÖİ alanında, Yap-İşlet-Devret, Yap-İşlet, İşletme Hakkı Devri ve Yap-Kirala-Devret modelleri yer almaktadır. Kısaca aşağıdaki gibi açıklanabilir.(Kamu-Özel İşbirliği Raporu, 2019).

Yap-işlet-Devret modelinde özel sektöre kamuya ait bir arazi üzerinde tesis inşa etme hakkı verilmekte ve belirli bir süre özel sektörün tesisi işletmesi ve süre sonunda kamuya devretmesi söz konusu olmaktadır. Otoyol, köprü, tünel yapımı, havaalanı, liman gibi pek çok alanda uygulanabilir.
Yap-İşlet Modelinde ise, mülkiyetleri özel sektöre ait olmak üzere tesisi kurma ve işletme izni verilmekte ve üretilen ürünü devlet satın almaktadır.
Örneğin elektrik üretiminde, termik santral kurma ve işletme izni verilmesi bu model çerçevesinde yapılmaktadır.

İşletme Hakkı Devri modelinde, mülkiyeti kamuda kalmak üzere, belli bir süreliğine mevcut bir tesisin işletme hakkını özel sektöre devretmesi söz
konusudur.

Yap Kirala Devret Modelinde ise özel sektör tesisi yapmakta, sözleşme süresi boyunca belirlenen alanları işletmekte ve sonunda kamuya devretmektedir.
Kamu her yıl kira ödemesini özel sektöre yapmaktadır. Şehir Hastaneleri ve Sağlık Kampüslerinde bu model kullanılmaktadır.

Hastanelerdeki yoğun bakım yatak kapasitesi.

Akreditasyon

Sağaltıcı sağlık hizmetleri

In-vitro çalışmalar

Meta-analiz ve sistematik derlemeler

Sağlıkta Dönüşüm Programı (2003)

%10 ’luk artışın /%1 düşürdüğü

Amerika Birleşik Devletleri

ABD/Japonya/Almanya

Bernardo Ramazzini

Sağlık kurumlarında hizmet kalitesinin değerlendirilmesi ilk olarak 1913 yılında hastanelerin sağlık hizmet kalitesinin ve güvenliğinin izlenmesi ve denetlenmesi amacıyla ortaya çıkmıştır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Koruyucu sağlık hizmeti toplumun sağlığının korumak ve geliştirmek amacıyla kişiye ve çevreye yönelik olarak sunulan bağışıklama, sağlık eğitimi, temiz içme suyunun sağlanması, atıkların kontrolü gibi kavramları içeren aile sağlığı merkezi, ilçe sağlık müdürlüğü, verem savaş dispanserleri, kanser erken teşhis eğitim merkezleri, sağlıklı hayat merkezleri, ana çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezi gibi kurumlarca hizmetin sunulduğu sağlık hizmetleridir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Sağlık politikası; uygun kaynaklar ve fonların kullanılarak sağlıkla ilgili gereksinimleri belirlemek ve halk sağlığı eylemleri geliştirmekle ilgili sosyal politikalar içeren süreçtir. Doğru cevap C şıkkıdır

Tıbbi cihaz sektörüne öncelik veren ülkelerin kısa sürede gelişmişlik düzeyinde büyük aşama kaydettiğine ilişkin pek çok örnek gösterilebilir (Atasever, 2016; Atasever, Örnek, & Akay, 2017). Çin, Hindistan, Alman- ya, İngiltere, Fransa, İtalya gibi tıbbi cihaz sektö- rüne öncelik veren ülkelerin gelişmişlik düzeyinin arttığı, ulusal ekonomilerine katkı sağladıkları görülmektedir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) veri- sine göre her yıl yaklaşık olarak iki buçuk milyon insan meslek hastalığı ve iş kazası nedeniyle yaşamını yitirmekte; yaklaşık 300 milyon iş kazası, 160 milyon kişide meslek hastalığı görülmektedir. Doğru cevap E şıkkıdır.

18. Yüzyılda Avrupa’dan başlayarak çalışanlara sosyal güvenlik sigortaları yapılmaya başlanmıştır. Doğru cevap A şıkkıdır.

2003 yılında yürürlüğe giren 4857 sayılı kanunla esnek çalışma ve esnek üretim kanunlaş- mıştır. Doğru cevap B şıkkıdır.

1936 yılında çıkarılan 3008 sayılı iş kanunu 1967 yılına kadar yürürlükte kalmıştır. Ardından 1475 sayılı iş yasası ve ilişkili tüzük çıkarılmış, bu çerçevede işverenin yükümlü- lükleri net bir biçimde ortaya konmuştur. Doğru cevap C şıkkıdır.

Son yıllardaki duruma bakıldığında İngiltere, Almanya ve Japonya gibi gelişmiş ülkelerde iş kazası ve meslek hastalığı sıklığı kademeli olarak azalırken Tayvan, Tayland, Arjantin ve Tunus gibi gelişmekte olan ülkelerde ise sürekli artış göze çarpmaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.