SAĞLIK POLİTİKALARI - Deneme Sınavı - 2

Ana Çocuk Sağlığına Yönelik Politikalar

15 49 yaş kadın izlemlerinin yapılması anne adayı kadınların gebelik öncesi sağlığının korunması ve geliştirilmesi, üreme dönemindeki kadınların sağlık göstergelerinin iyileştirilmesi hedeflenmiştir.

Yenidoğanlar için tarama programı kapsamında konjenital hipotroidi, biyotinidaz ve fenilketonüri doğumdan sonraki 2-5 günlük periyotta topuk kanının alınması ile uygulanır. Bu sayede mental geriliğe sebep olabilecek hastalıklar erken tanılanır ve muhtemel hasarların önüne geçilmiş olur.

“Gelişimsel Kalça Displazisi Tarama Programı” doğumdan sonra ilk 48 saatte aileyi bilgilendirme, 3. ve 4. haftada bebeğin gelişimsel kalça displazisi açısından erken tanısı için gelişimsel kalça displazisi yönünden tarama protokolüne uygun olarak risk değerlendirmesi ile fizik muayeneleri yapılmalı, aile hekimince 4. izlem olan 41. gün izleminde (30.-55.gün arası) Gelişimsel Kalça Displazisi (GKD) taraması yapılması zorunludur.

Tütün ve Diğer Bağımlılık Yapıcı Maddelerle Mücadele programı ise Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Programları kapsamında yer almaktadır. 

Cevap: A şıkkıdır

İş sağlığı ve güvenliğine yönelik sosyal güvenlik kanunu 1945 yılında yürürlüğe girmiştir.

Cevap:B

Yanıt E'dir. Rehabilitasyon koruyucu sağlık hizmetlerinden değildir.

Yanıt D'dir. Sanitasyon çevreye yönelik koruyucu bir sağlık hizmetidir.

Yanıt A'dır. Kemoprofilaksi ilaçla korumadır.

Yanıt E'dir. Bağışıklama kişiye yönelik bir koruyucu sağlık hizmetidir.

Yanıt B'dir. Sağlık hizmetlerinin neler olacağının tartışılıp, bugüne kadar gelen halk sağlığı anlayışının temellerinin atıldığı Dünya Sağlık Örgütü'nün düzenlediği Temel Sağlık Hizmetleri Konferansı 1978'de yapılmıştır.

Yanıt C'dir. Temel sağlık hizmetlerinde toplumsal eşitlik esastır, kadınlara öncelik verilmesi esaslarından biri değildir.

Yanıt E'dir. Kanaat liderleriyle ilgili çalışmalar demografik analizin konusu değildir.

Yanıt B'dir. Umumi Kanunudur.

Sağlık hizmetleri koruyucu, tedavi edici ve rehabilite edici olarak sınıflandırıldığında koruyucu önlemler; çevreye ve bireye yönelik olarak sunulur.
Kişiye yönelik olarak halk sağlığında aile planlaması, kişisel hijyen, erken tanı, sağlık eğitimi, beslenme desteği, kemoproflaksi (ilaçla koruma) sağlık
hizmeti olarak sunulur. Çevreye yönelik olarak ise biyolojik, fiziksel ve sosyal çevre içerisinde insan sağlığına etki eden faktörleri olumlu hale getirmeye
yönelik girişimleri kapsar. Bunlardan bazıları; vektörlerle mücadele, temiz su sağlanması, sanitasyon, hava kirliliği, gürültü, şiddetin önlenmesi gibi toplum ve bireyin sağlığına etki eden faktörlere yönelik koruyucu tedbirler alınır. Doğru yanıt a seçeneğidir.

Tedavi hizmetleri; birinci basamak (Aile Sağlığı Merkezleri, Toplum Sağlığı Merkezleri, Verem Savaş Dispanserleri ve Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile
Planlaması (AÇSAP) merkezleri), ikinci basamak (Eğitim vermeyen il ve ilçe devlet hastaneleri) ve üçüncü basamak (özel dalda uzmanlaşmış hastaneler ve üniversite hastaneleri) olarak sınıflandırılabilir (Sağlık Bakanlığı 2019). 

Doğru yanıt b seçeneğidir.

Seçeneklerin tümü Temel sağlık hizmetleri anlayışının başlıca esaslarındandır. Doğru yanıt e seçeneğidir.

Çocuklar ve gençler için fırsatların iyileştirilmesi seçeneği Halk sağlığı politikasıdır  halk sağlığının genel amaçlarından değildir. Doğru yanıt c seçeneğidir.

Toplumun sağlık düzeyini değerlendirmek ve halk sağlığı politikası geliştirmek üzere göz önünde bulundurulan ölçütler vardır. Bu ölçütler mortalite (ölüm oranı)
ve morbidite (hasta oranı) eksenli olabildiği gibi sağlık sisteminin performansını değerlendiren özel ölçütlerde (yatak doluluk oranları, maliyet etkililik gibi.) göz önünde bulundurulur. Doğru yanıt d seçeneğidir.

Üçüncü basamak (özel dalda uzmanlaşmış hastaneler ve üniversite hastaneleri) dir. Doğru yanıt a seçeneğidir.

Toplumun sağlığını korumak ve geliştirmek ülkelerin vazgeçilmez politikaları arasındadır. Bu anlayış, 1978 yılında yayımlanan ve Dünya Sağlık
Örgütü (DSÖ)’ne üye ülkeler tarafından onaylanmış bir uluslararası sağlık sözleşmesi olan Alma-Ata Bildirgesinde “Temel Sağlık Hizmetleri” kavramı
olarak tanımlanmış; kapsamı içerisinde de “bir toplumda yaygın olarak görülen sağlık sorunları, bunların önlenmesi ve denetimi ile ilgili konularda halkın eğitilmesi” hususu vazgeçilemez hizmetler arasında yer almıştır (Keyder, 2007).

Doğru yanıt d seçeneğidir.

Bulaşıcı hastalıkların yaygın olduğu 19. Yüzyılda Osmanlı Devletinde ilk
halk sağlığına yönelik karantina uygulamasının Şeyhülislam Mekkizade Mustafa Asım Efendi’nin 29 Nisan 1838 tarihinde karantinanın caiz olduğuna dair verdiği fetva ile İstanbul ve sonrasında İzmirde kurulan karantina teşkilatları ile başladığı söylenebilir. Doğru yanıt c seçeneğidir.

Bu dönemde halk sağlığı açısından büyük önem taşıyan 1930 yılında çıkarılmış olan 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu iş sağlığı, okul sağlığı, gıda ve su
kaynaklarının denetimi, ana sağlığı gibi halk sağlığının temel başlıklarına yönelik uygulamaları içermektedir. Doğru yanıt d seçeneğidir.

1965 yılından sonra nüfus artışını azaltıcı politikalar benimsendiğinden halk sağlığı politikalarında da aile planlaması yerini almıştır. Doğru yanıt c seçeneğidir.