SAĞLIK KURUMLARINDA MALİYET MUHASEBESİ

Karar, bir amacın veya çok sayıda amaçların elde edilebilmesi için, mevcut çok sayıda alternatif arasında şuurlu olarak yapılan bir seçimdir.

En kısa biçimiyle, iyi karar, istenilen sonuça ulaştıran karardır. Bu doğrultuda, iyi bir karar aşağıdaki özellikleri taşımalıdır:

• Karar etkili olmalıdır.

• Karar verimli olmalıdır.

• Karar uygulanabilir olmalıdır.

• Karar zamanında alınmış olmalıdır.

Yönetsel kararları, programlanmış (rutin) ve programlanmamış (rutin olmayan) kararlar olarak iki grupta toplamak mümkündür.

Programlanmış (Rutin) Kararlar: Rutin olarak sık sık tekrarlanan nitelikteki kararlardır. Bu tür kararlar bir kez verildiğinde nasıl uygulanıyorsa ikinci kez yine aynı şekilde uygulanır.

Operasyonel Kararlar: Bu kararlar genel plan ve programların uygulanmasıyla ilgili yani faaliyetlerin sürdürülmesi ile ilgili kararlardır.

Başlıca karar verme ortamları;

• Gelecek hakkında tam ve kesin bilgilerin sağlanabildiği belirlilik ortamı,

• Gelecek hakkında kısmi bilgilerin sağlandığı risk ortamı,

• Herhangi bir bilginin toplanamadığı belirsizlik ortamı şeklinde üçe ayrılabilir.

Belirlilik Ortamında Verilen Kararlar: Mevcut alternatiflerin her birinin hangi şartlar altında gerçekleştiği ve nasıl sonuç vereceği konusunda tam ve kesin bilgiye sahip olunduğu ortamlarda verilen kararlardır.

Belirsizlik Ortamında Verilen Kararlar: Ortamların ve seçeneklerin nasıl bir sonuç vereceğinin, karar verecek kişi tarafından bilinmemesi durumlarında verilen kararlardır.

Alınacak kararlardan etkilenen maliyetler geçerli maliyet olarak adlandırılır.

Alınacak kararlardan etkilenmeyen maliyetler batık maliyet olarak adlandırılır.

Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. Yönetsel kararlar programlanmış ve programlanmamış kararlar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Şıklarda verilen diğer karar türleri yönetim düzeyine ve karar verme ortamına göre karar türlerinden oluşmaktadır.

Soruda verilen yönetsel karar türü stratejik kararlardır. Bu tür kararlar işletmenin gelecekteki ve mevcut sistemine yönelik stratejik kararlardan oluşur ve işletmenin dışına yönelik kararlardır. Şıklarda verilen operasyonel ve yönetim kararları yönetsel kararlar arasındadır. Ancak numaralı ifadelerde verilen diğer özellikleri taşımamaktadır. Yönetim kararları işletme yönetimine yönelik karar türlerini kapsamaktadır. Operasyonel kararlar ise genel plan ve programların uygulanmasıyla ilgili yani faaliyetlerin sürdürülmesi ile ilgili kararlardır.

Alınacak kararlardan etkilenen maliyetler geçerli maliyettir. Batık maliyet ise alınacak kararlardan etkilenmeyen maliyetlerdir. Fırsat maliyet alternatif maliyet ile aynı anlamdadır. Fırsat maliyeti, vazgeçilen seçenekten sağlanabilecek net kazanç olarak tanımlanmaktadır.

Üretimdeki (hizmetteki) bir birim artışın toplam maliyette oluşturduğu değişme marjinal maliyettir. Dolayısıyla sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır.

Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. Başabaş noktasında işletmenin kârı sıfır olduğu için, bu noktada toplam gelirler ile toplam maliyetler birbirine eşittir.

Fiyatlandırma kararlarında göz önünde tutulması gereken unsurlar; maliyetler, müşteri talepleri, rakiplerin etkileri, politik-yasal düzenlemeler ve maliyetlerdir. Bu unsurlar arasında hizmet alanı yer almamaktadır.

Fiyatlandırmanın amaçları aşağıdakilerden oluşmaktadır:

• Kârları maksimize etmek

• Pazar payını korumak veya artırmak

• Sosyal sorumluluk temelli fiyatlar belirlemek

• Minimum yatırım geri dönüş oranının sürdürülmesi

• Müşteri odaklı olmak

• Satış gelirlerinin maksimizasyonu

Dış kaynak alımında kullanmak fiyatlandırmanın amaçlarından biri değildir.

Yüksek fiyat stratejileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Pazarın kaymağını alma
• Ödüllü fiyatlandırma
• İmaj yaratan fiyatlandırma
• Koruyucu fiyatlandırma

Şıklarda verilen diğer ifadeler düşük fiyat stratejilerindendir.

Toplam katkı oranı; toplam gelirden toplam değişken maliyetin çıkarılmasıyla bulunan farkın, toplam gelire oranlanmasıdır. Birim katkı oranı ise; birim satış fiyatından birim değişken maliyetin çıkarılması ile belirlenen farkın, birim satış fiyatına oranlanmasıdır. Bu unsurların hesaplanmasında faaliyet hacmi kullanılmamaktadır.

Sorunun doğru yanıtı E şıkkıdır. Toplam katkı payı, toplam gelirle toplam "değişken" maliyetler arasındaki farktır.