SAĞLIK KURUMLARINDA MALİYET MUHASEBESİ - Deneme Sınavı - 8

Zaman temeline dayalı ücret sisteminin avantajları şu şekilde sıralanabilir:
• Kolay uygulanabilir (ücretlerin hesaplanması) ve anlaşılabilirdir.
• İşçilere çalıştığı sürece sabit bir geliri garanti eder.
• Çalışanlar üzerinde zaman baskısı olmadığından özellikle hastane işletmeleri gibi  özel dikkat isteyen işlerde rahat çalışma ortamı sağlanmasına imkân verir.
• Hizmet başına düşen birim işçilik maliyetleri verim yükseldiğinde azalır.

Zaman temeline dayalı ücret sisteminin dezavantajları ise şu şekilde sıralanabilir:
• İşçilere ödenecek ücret ile yapılan iş arasında doğrudan ilişki kurulamadığından  çalışanları motive etmez.
• İşçilerin sürekli biçimde gözetimine ve kontrolüne gereksinim duyulur.
• Hizmet başına düşen birim işçilik maliyetleri verim düştüğünde artar.
• İşçilerin bilgi, beceri ve yetenek düzeyleri göz ardı edilerek ücret hesaplandığından  iş ortamındaki huzuru bozabilir.

Hizmet başına düşen birim işçilik maliyetleri verim yükseldiğinde artmaz, verim düştüğünde artar.

Fiilen hazırlanıp sunulan hizmet miktarına göre ücret; parça başına ücret yönteminde hesaplanır.

Çözüm:
Ücret = 30.-TL/hasta x 300 Hasta
Ücret = 9.000.-TL.

Parça başına ücret sisteminin dezavantajları ise şu şekilde sıralanabilir:
• Yöntem daha çok çalışmaya sevk ederek, aşırı yorulmaya, uzun vadede hizmet kalitesinin düşmesine, iş kazalarının artmasına ve çalışanlar arasında kırıcı rekabetlere, kırgınlıklara neden olarak iş ortamındaki huzurun bozulmasına neden olabilir.
• Makine, teçhizat, tıbbi malzemeler, elektrik gibi kaynaklarda meydana gelen aksamalar yüzünden çalışılmadığı durumlarda ücretlerin azalması işçi işveren arasında birtakım olumuz durumlara neden olabilir.

Genel hizmet maliyetleri endirekt giderlerden oluşmaktadır.

Belirli bir hizmet miktarı aralığı içinde sabit kalan fakat bu aralığın  üstüne çıkıldığında sıçrayarak artış gösteren ve ardından yine belirli bir aralıkta sabit olan maliyetler; yarı sabit maliyetler olarak tanımlanmaktadır.

Sunulan sağlık hizmeti arttığında toplamda artan, sunulan sağlık hizmeti azaldığında toplamda azalan maliyetlere değişken maliyetler, değişken maliyetler olarak tanımlanmaktadır.

Hizmet işletmelerinde ise hizmet üretimi ile ilgili direkt-endirekt işçilik giderlerinin tamamı, 740 HİZMET ÜRETİM MALİYETİ HESABI'nda izlenir.

Yardımcı malzemelere örnek olarak pamuk, gazlı bez, enjektör verilebilir. İşletme malzemeleri ise hizmet üretim faaliyetlerinin gerçekleşmesi için kullanılırlar ve ürünün içine katılmazlar. Bunlara örnek olarak kırtasiye malzemeleri, gıda malzemeleri, temizlik ürünleri verilebilir. Doğru cevap "A" dır.

Sağlık kurumlarında, ihtiyaç duyulan ilk madde ve malzemeler, satın alma departmanları tarafından temin edilir. Sağlık kurumları, üretimde kullanacakları ilk madde ve malzemenin kullanılış miktar ve zamanına göre, depolarında belirli bir miktar stok bulundurmak mecburiyetindedir, yani ihtiyaç duyulan maddenin fazlasını almak zorundadırlar. Doğru cevap "E" dir.

Gümrük vergileri ile nakil ve sigorta giderleri bilgileri, ilk madde ve malzeme ambar giriş belgesi üzerine doldurulmalıdır. Diğer bilgiler ilk madde ve malzeme stok kartına işlenir. Doğru cevap "C" dir.

Stok asgari limiti, ilk madde ve malzeme satın alma istek fişinde istenen bir bilgidir. Doğru cevap B'dir.

Bir mal ya da hizmet üretiminde kullanılan ya da üretime yardımcı faaliyetlerde kullanılan emeğin parasal tutarı, "ücret" olarak tanımlanmaktadır.

İşletmelerin faaliyetlerini yürütmesinde, bir mal ya da hizmet üretiminde kullandıkları ve/veya bu üretime yardımcı olması için ihtiyaç duydukları emek gücü, "işçilik" olarak tanımlanmaktadır.

Dolayısıyla yapılan hizmetin maliyetinin hesaplanmasında dikkate alınan işçilik maliyetleri, sunulan hizmetlerle olan ilişkisi göz önünde bulundurulduğunda ikiye ayrılır. Bunlar:

• Direkt (Dolaysız) İşçilik Maliyetleri ve

• Endirekt (Dolaylı) İşçilik Maliyetleri’dir.

Hastane işletmelerinde işçilik ücretlerinin hesaplanmasında temelde üç yöntem kullanılır. Bu yöntemler aşağıdaki biçimde sıralanabilir:

• Zaman Temeline Dayalı Ücret Yöntemi

• Parça Başına Ücret Yöntemi

• Primli Ücret Yöntemi

Zaman temeline dayalı ücret sisteminin avantajları şu şekilde sıralanabilir:

• Kolay uygulanabilir (ücretlerin hesaplanması) ve anlaşılabilirdir.

• İşçilere çalıştığı sürece sabit bir geliri garanti eder.

• Çalışanlar üzerinde zaman baskısı olmadığından özellikle hastane işletmeleri gibi özel dikkat isteyen işlerde rahat çalışma ortamı sağlanmasına imkân verir.

• Hizmet başına düşen birim işçilik maliyetleri verim yükseldiğinde azalır.

Zaman temeline dayalı ücret sisteminin dezavantajları ise şu şekilde sıralanabilir:

• İşçilere ödenecek ücret ile yapılan iş arasında doğrudan ilişki kurulamadığından çalışanları motive etmez.

• İşçilerin sürekli biçimde gözetimine ve kontrolüne gereksinim duyulur.

• Hizmet başına düşen birim işçilik maliyetleri verim düştüğünde artar.

• İşçilerin bilgi, beceri ve yetenek düzeyleri göz ardı edilerek ücret hesaplandığından iş ortamındaki huzuru bozabilir.

Parça başına ücret sisteminin dezavantajları ise şu şekilde sıralanabilir:

• Yöntem daha çok çalışmaya sevk ederek, aşırı yorulmaya, uzun vadede hizmet kalitesinin düşmesine, iş kazalarının artmasına ve çalışanlar arasında kırıcı rekabetlere,kırgınlıklara neden olarak iş ortamındaki huzurun bozulmasına neden olabilir.

• Makine, teçhizat, tıbbi malzemeler, elektrik gibi kaynaklarda meydana gelen aksamalar yüzünden çalışılmadığı durumlarda ücretlerin azalması işçi-işveren arasında birtakım olumsuz durumlara neden olabilir.