SAĞLIK KURUMLARINDA MALİYET MUHASEBESİ - Deneme Sınavı - 4

Programlanmış kararlar, rutin olarak sık sık tekrarlanan nitelikteki kararlardır

Bir işletmenin sağlayacağı kârı belirleyen pek çok iç ve dış etmen
vardır. Bununla birlikte, kârın oluşumunda esas olarak rol oynayan etmenleri;
• Hizmetin (ürünün) birim satış fiyatı,
• Hizmetin (ürünün) satış miktarı,
• Hizmetin (ürünün) birim değişken maliyeti,
• Hizmetin (ürünün) toplam sabit maliyeti şeklinde sıralayabiliriz

Bir işletmenin sağlayacağı kârı belirleyen pek çok iç ve dış etmen vardır. Bununla birlikte, kârın oluşumunda esas olarak rol oynayan etmenleri;

• Hizmetin (ürünün) birim satış fiyatı,
• Hizmetin (ürünün) satış miktarı,
• Hizmetin (ürünün) birim değişken maliyeti,
• Hizmetin (ürünün) toplam sabit maliyeti şeklinde sıralayabiliriz.

Başabaş noktası kâra geçiş noktası olup, işletmenin faaliyetlerinin sonucunda kâr veya zarar etmediği hizmet miktarını (üretim miktarını) ifade etmektedir.

Kâr, en basit ifadeyle, işletmenin elde etmiş olduğu gelirler ile bu gelirleri elde etmek için katlandığı maliyetler ve giderlerin toplamı arasındaki farktır. Buna göre kâr fonksiyonu;

Toplam Kâr = Toplam Gelir – Toplam Maliyet

K = TR – TC

İşletmenin üretim ve satışını yaptığı mal ve hizmetlerin mülkiyetinin değişim noktasındaki satış değerinin belirlenmesi işlemleri olarak ifade edilen kavram fiyatlandırmadır.

Yeni Bir Hizmetin Piyasaya Sunum Kararında Kullanımı:
Sağlık kurumlarında yeni bir hizmetin piyasaya sunulması kararı alınırken topluma sağlayacağı yarar kadar maliyetleri de değerlendirilmelidir. Yeni hizmet sunumunun işletmede
ortaya çıkarabileceği ek maliyetlerin dikkatle incelenmesi gerekmektedir. Yeni hizmetin
piyasaya sunumundan sağlanacak nakit girişlerinin, bu hizmeti sunmak için katlanılacak
nakit çıkışlarından yüksek olması gerekir.

Bu nedenle işletmeler, fiyatlandırma kararları üzerinde etkisi olan bu dört unsuru ayrı ayrı değerlendirerek fiyatlama kararlarını vermelidirler.

Müşterilerin Talepleri

Rakiplerin Etkileri

Maliyetler

Politik ve Yasal Düzenlemeler

Fiyatlandırma Amaçları

Fiyatlandırma kararlarında aşağıdaki hedeflerden biri ya da birkaçı dikkate alınmaktadır:

Kârları maksimize etmek: İşletme kârlılığının maksimize edilmesi herhangi bir

fiyatlama politikasının önde gelen amacıdır.

Pazar payını korumak veya artırmak: İşletmenin bulunduğu sektördeki pazar payını koruması veya artırması fiyatlama kararları ile yakından ilişkilidir.

Sosyal sorumluluk temelli fiyatlar belirlemek: Günümüzde işletmelerin çoğu, fiyatlama politikalarını belirlerken çevresel faktörler, yasal kısıtlar, ahlaki unsurlar gibi çeşitli sosyal amaçları da dikkate almaktadır.

Minimum yatırım geri dönüş oranının sürdürülmesi: İşletmeler her bir ürün veya hizmeti bir yatırım olarak görmektedirler. Minimum bir getiri sağlamadı- ğı sürece, üretim veya hizmet üzerine yatırım yapmazlar. İşletmeler yaptıkları yatırımlardan minimum bir getiri elde etmeyi sağlayacak bir fiyat belirlemeye çalışırlar.

Müşteri odaklı olmak: Fiyatlar belirlenirken müşteri ihtiyaçlarının ve duyarlılık- larının fiyata yansıtıldığının müşteriye hissettirilmesi amaçlanır.

Satış gelirlerinin maksimizasyonu: İşletmeler nakite ihtiyaç duyduklarında veya pazarda belirsizlik olduğunda, kâr yerine satış gelirlerini artıracak bir fiyat sapta- yabilirler.

Maliyet Odaklı Fiyatlandırma

Bu fiyatlandırma yaklaşımı “maliyet artı fiyatlama” olarak bilinmektedir. Maliyet odaklı fiyatlandırma yöntemleri; temel alınan maliyete belirli bir kâr marjının uygulanması sonucu satış fiyatının saptanması esasına dayanmaktadır. Maliyete dayanan fiyatlama formülleri aşağıdaki genel formdadır:

Satış Fiyatı = Maliyet + (Kârlılık Oranı x Maliyet)

Sorunun doğru yanıtı A şıkkıdır. İlk olarak verilen her bir hizmetin tanımlanmalıdır. Daha sonra esas ve yardımcı maliyet yerlerinin tanımlanmalıdır. Sonra uygun dağıtım anahtarı tespit edilmelidir. Son olarak maliyetlerin dağıtım anahtarı ile esas ve yardımcı maliyet yerlerine dağıtılmalıdır.

Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. Üretim yerleri yönetimi maliyet yerleri, yardımcı hizmet maliyet yerleri ve genel yönetim gider yerleri, geliri olamayan bölümler olarak da adlandırılmaktadır. Esas üretim maliyet yerleri ile yardımcı üretim maliyet yerleri ise geliri olan bölümler olarak adlandırılmaktadır.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Oda hizmetleri hastane işletmelerinde yardımcı hizmet maliyet yeridir. Ameliyathane, biyokimya, hematoloji laboratuvarı gibi bölümler yardımcı üretim maliyet yerleridir.

Sorunun doğru yanıtı D şıkkıdır. Yardımcı üretim maliyet yerleri de sağlık hizmeti sunulan yerlerdir. Ancak, yardımcı üretim maliyet yerlerinde sağlık hizmetleri, esas üretim maliyet yerleri için üretilip sunulmaktadır. Örnek olarak  ameliyathane, biyokimya, hematoloji laboratuvarı gibi bölümler verilebilir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. 21.000.000 TL /70.000 hasta yatış günü = 300 TL hasta başına bir günün maliyeti olarak hesaplanır.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Sorunun doğru yanıtı A şıkkıdır. Diğer şıklarda verilen personel sayısı, yatan hasta sayısı, yatan hasta gün  sayısı, çıkarılan yemek sayısı gibi dağıtım anahtarları yemekhane bölümü için uygundur.