SAĞLIK KURUMLARINDA MALİYET MUHASEBESİ - Deneme Sınavı - 17

Yüksek fiyat stratejileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Pazarın kaymağını alma
• Ödüllü fiyatlandırma
• İmaj yaratan fiyatlandırma
• Koruyucu fiyatlandırma

Şıklarda verilen diğer ifadeler düşük fiyat stratejilerindendir.

Toplam katkı oranı; toplam gelirden toplam değişken maliyetin çıkarılmasıyla bulunan farkın, toplam gelire oranlanmasıdır. Birim katkı oranı ise; birim satış fiyatından birim değişken maliyetin çıkarılması ile belirlenen farkın, birim satış fiyatına oranlanmasıdır. Bu unsurların hesaplanmasında faaliyet hacmi kullanılmamaktadır.

Sorunun doğru yanıtı E şıkkıdır. Toplam katkı payı, toplam gelirle toplam "değişken" maliyetler arasındaki farktır.

Hastane işletmelerinde poliklinik hizmetlerinin yanı sıra hasta bakım ve tedavi hizmetleri de, üretilen önemli bir hizmet kalemidir. Bundan dolayı, işçilere yapılan harcamalar hastane işletmeleri için en büyük gider (%50-%60 arası) kalemidir.

Hastane işletmelerinde kalite kontrol, hastane müdürlüğü, işletme müdürlüğü, arşiv, depo, satın alma, tahakkuk, faturalandırma, hukuk gibi birimlerde çalışanlara yapılan ödemeler yönetici işçilik maliyetleri kapsamında değerlendirilir.

Hastane işletmelerinde işçilik ücretlerinin hesaplanmasında temelde üç yöntem kullanılır. Bu yöntemler aşağıdaki biçimde sıralanabilir:

• Zaman Temeline Dayalı Ücret Yöntemi

• Parça Başına Ücret Yöntemi

• Primli Ücret Yöntemi

Zaman temeline dayalı ücret sisteminin dezavantajları ise şu şekilde sıralanabilir:

• İşçilere ödenecek ücret ile yapılan iş arasında doğrudan ilişki kurulamadığından çalışanları motife etmez.

• İşçilerin sürekli biçimde gözetimine ve kontrolüne gereksinim duyulur.

• Hizmet başına düşen birim işçilik maliyetleri verim düştüğünde artar.

• İşçilerin bilgi, beceri ve yetenek düzeyleri göz ardı edilerek ücret hesaplandığından iş ortamındaki huzuru bozabilir.

Boş işçilik maliyetlerinin normal kabul edilen nedenlerden kaynaklanması durumunda ortaya çıkan maliyetler 740 Hizmet Üretim Maliyeti Hesabının altında endirekt işçilik giderleri içinde “boşa geçen işçilikler” alt hesabında takip edilir.

Genel hizmet maliyetleri, işletme içerisinde gerçekleşen endirekt maliyetlerden oluşmakla birlikte, hastanede üretilen hizmet miktarından etkilenip etkilenmemesine göre kendi içerisinde sabit ve değişken giderler olarak da bir ayrıma tabi tutulmaktadır. Isı giderleri değişken, sabit varlıkların yıpranma payını ifade eden amortismanlar sabit genel hizmet maliyetleri için örnek olarak gösterilebilir.

Genel hizmet maliyetlerinin özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Sunulan hizmetle direkt ilişki yoktur. Dolayısıyla endirekt giderlerden oluşmaktadır. Endirekt malzeme, endirekt işçilikler gibi.

• Bu giderlerden bazıları sabit (hastane binasının yıpranma payı gibi), bazıları ise üretim hacmine bağlı olarak değişken (elektrik, su giderleri gibi) yapıdadırlar.

• Yıl içinde düzensiz biçimde gerçekleşebilirler.

• Bu maliyetlerin bir kısmının kesin tutarları ancak yıl sonunda net olarak ortaya çıkar (bakım-onarım maliyetleri gibi).

• Genel hizmet maliyetleri birbirine benzemeyen farklı nitelikteki birçok giderin birleşmesi ile oluşur.

Genel hizmet maliyetlerini oluşturan unsurlar şunlardır:

1-Endirekt malzeme maliyetleri,

2-Endirekt işçilik maliyetleri,

3- Hizmet sunumunda ortaya çıkan diğer giderler.

Hastalar için kullanılan, yara bandajları, şırıngalar, tentürdiyot, ağrı kesiciler, ameliyatta kullanılan ipler gibi tıbbi malzemeler ve ilaçlar ise miktar olarak çok olmakla beraber tutarları küçük olmalarından dolayı hizmetin maliyetine doğrudan ilave edilmez. Bu tür ilaç ve malzemelerin, sunulan hizmetlerin toplam maliyeti içerisinde payının küçük olması, bu giderlerin endirekt giderler olarak değerlendirilmesine neden olmaktadır.

Hastane işletmelerinde hizmet üretim hacmindeki değişmelere göre maliyet davranışları dört başlık altında toplanabilir:

• Değişken Maliyetler,

• Sabit Maliyetler,

• Yarı Değişken Maliyetler,

• Yarı Sabit Maliyetler.

Yardımcı maliyet yerlerindeki maliyetlerin esas maliyet yerlerine dağıtım anahtarları ile dağıtılması.

Ameliyathaneler Yardımcı Üretim Maliyet Yerlerinde sayılır.

Dekanlık, Üretim Yerleri Yönetimi Maliyet Yerlerinden sayılır.

Alan (metrekare) yemekhane maliyet çeşidinin dağıtım anahtarı sayılamaz.

Yardımcı hizmet maliyet yerleri; hastane işletmesinin esas amacını oluşturan muayene, teşhis ve tedavi hizmetlerinin fiilen yapılmadığı, hastanede verilen sağlık hizmetleriyle direkt ilişkisi kurulamayan maliyet yerleridir.

900.000.-TL. / 5.000 saat = 180.-TL./saat

180.-TL./saat x 2.000 saat =360.000.-TL.

Dağıtım Oranı= 50.000.-TL./(500+200+300)m2 = 50.-TL/m2

Göz: 50.-TL/m2 x500 m2=25.000.-TL.

Dahiliye:50.-TL/m2 x200 m2=10.000.-TL.

KBB: 50.-TL/m2 x300 m2=15.000.-TL.