SAĞLIK KURUMLARINDA MALİYET MUHASEBESİ - Deneme Sınavı - 8

Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. Standart maliyet yöntemi aşağıda belirtilen faydaları sağlamaktadır:

• Maliyet kontrolü,
• Stokların maliyetinin hesaplanması,
• İşletme bütçelerinin hazırlanması,
• Ürün fiyatlandırması,
• Bölüm yöneticilerinin başarı değerlendirmesi

Zamanla standartların geçerliliğini yitirmesi veya önceden tam olarak belirlenememiş olması sonuçlarda yanlışlıklara neden olması nedeniyle bu yöntemin sakıncaları arasında yer almaktadır.

Sorunun doğru yanıtı A şıkkıdır. Hastanelerde hizmet üretimi ile ilgili olarak ortaya çıkan ilk madde ve malzeme, işçilik ve genel hizmet üretim giderleri kapsamındaki direkt ve endirekt giderlerin tamamı, 740 Hizmet Üretim Maliyeti hesabı altında izlenir.

Soruda boş bırakılan yere faaliyet tabanlı maliyetleme yöntemi getirilmelidir. Bu yöntem faaliyetleri ele alır ve faaliyetlerin kaynak kullanımlarına göre maliyetlerin dağıtımını gerçekleştirmektedir.

Sorunun doğru yanıtı safha maliyet yöntemidir.

Sorunun doğru yanıt sipariş maliyet yöntemidir. Bu yöntemde doktor ya da hemşirenin muayene esnasında muayene süreleri kolaylıkla izlenebilir olduğundan dolayı maliyetlerin personele yüklenmesi kolaylaşmaktadır.

İşletme Fonksiyonlarına Göre Giderler aşağıda gösterilmiştir;
• Satın Alma (Tedarik) Giderleri
• Üretim Giderleri
• Araştırma ve Geliştirme Giderleri
• Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri
• Genel Yönetim Giderleri
• Finansman Giderleri

Gider Yerlerine Göre Giderler aşağıda gösterilmiştir;
• Esas Üretim Gider Yerleri Giderleri
• Yardımcı Üretim Gider Yerleri Giderleri
• Yardımcı Hizmet Gider Yerleri Giderleri
• Yatırım Gider Yerleri Giderleri
• Üretim Yerleri Yönetimi Gider Yerleri Giderleri
• Araştırma ve Geliştirme Gider Yerleri Giderleri
• Pazarlama, Satış ve Dağıtım Gider Yerleri Giderleri
• Genel Yönetim Gider Yerleri Giderleri

Gider Türlerine Göre Giderler:
• İlk Madde ve Malzeme Giderleri
• İşçi Ücret ve Giderleri
• Memur Ücret ve Giderleri
• Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler
• Çeşitli Giderler
• Vergi, Resim ve Harçlar
• Amortisman ve Tükenme Payları
• Finansman Giderleridir.

Sağlık hizmetlerinin yerine getirilmesi ve işletme faaliyetlerini sürdürmek için işletme dışı kurum ve kuruluşlardan sağlanan her türlü fayda ve hizmetler için yapılan giderleri kapsar. Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler arasında;
• Elektrik, su ve doğal gaz giderleri,
• Haberleşme ve iletişim giderleri,
• Dışarıdan sağlanan bakım onarım hizmetleri,
• Kurum dışından sağlanan temizlik hizmetleri giderleri,
• Güvenlik hizmetleri giderleri,
• Beslenme hizmetleri giderleri,
• Danışmanlık hizmetleri giderleri,
• Pazarlama faaliyetleri için alınan hizmetlerin giderleri gibi giderler yer alır.

İşletmeler faaliyetlerini etkinleştirmek, verimliliklerini artırmak, maliyetlerini düşürmek, satışlarını artırmak gibi hedeer doğrultusunda araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunabilirler. İşletmelerin araştırma ve geliştirme faaliyetlerini yerine getirirken yaptığı  giderlerin tamamı, araştırma ve geliştirme giderleri olarak ifade edilir

Esas Üretim Gider Yerleri Giderleri; poliklinik, klinik, ameliyathane, doğumhane, yoğun bakım, klinik laboratuvarları, tedavi üniteleri ve eğitim hizmeti üretimi birimleri vb. hizmet yerlerine ilişkin giderleri kapsamaktadır.

Belirli bir zaman dilimi ve belli bir kapasite düzeyi içinde faaliyet hacmindeki değişmelerden etkilenmeyen, toplam tutarı değişmeyen giderler sabit giderler olarak tanımlanır.

Yarı Değişken Giderler, Faaliyet hacmi sıfır olsa bile varlığını koruyan sabit kısım ve faaliyet hacmiyle aynı yönde değişen değişken kısımdan oluşan giderlere yarı değişken gider adı verilir. Bir başka ifadeyle, yarı değişken giderlerin bir kısmı sabit, bir kısmı ise değişken özellik gösterir. Sağlık kurumlarında ortaya çıkan bakım onarım giderleri, temizlik malzemesi tüketimi yarı değişken giderlere örnek olarak verilebilir.

Belli bir zaman aralığında ve kapasitede ortaya çıkması beklenen giderlerdir. Faaliyet yapılmadan önce bilimsel yöntemlerden yararlanarak belirlenen giderler standart giderlerdir. Hastane işletmelerinde kullanılması zordur.

7/B grubunda yer alan hesaplar;

798 Gider Çeşitleri Yansıtma Hesapları
799 Üretim Maliyeti Hesabı

Giderler sınıflandırılırken yapılırken maliyet muhasebesinden beklenen amaçlara hizmet etmesi gerekir. Maliyet hesaplamaları, ilgili yöntemler ve maliyet sistemlerinin anlaşılabilmesinde giderlerin çeşitli şekillerde sınıflandırılması ve açıklanması temel oluşturur. Bir başka ifadeyle, giderlerin sınıflandırılmasında; • Üretim (hizmet) maliyetlerinin hızlı, kolay ve sağlıklı bir biçimde hesaplanabilmesi,
• Etkin bir gider kontrolüne olanak vermesi,
• Planlama ve karar verme açısından hastane yöneticisinin gereksinimlerinin karşılanması
göz önünde bulundurulmalıdır.

Giderler; türleri, işletme fonksiyonları, gider yerleri, gider yüklenicileri, faaliyet hacmi ile ilişkisi, sorumluluk alanı, saptanma zamanı olmak üzere yedi farklı ölçüte göre sınıflandırılabilmektedir.

. Gider Türlerine Göre Giderler
• İlk Madde ve Malzeme Giderleri
• İşçi Ücret ve Giderleri
• Memur Ücret ve Giderleri
• Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler
• Çeşitli Giderler
• Vergi, Resim ve Harçlar
• Amortisman ve Tükenme Payları
• Finansman Giderler

İşçi ücret ve giderleri arasında;
• Brüt ücretler,
• Fazla mesai,
• Primler, ikramiyeler

• Nöbet ücretleri,
• Sosyal Güvenlik Kurumu işveren primi,
• Gece primi,
• Sosyal yardımlar,
• Eğitim giderleri,
• Ek ödeme ve harcırahlar gibi giderler yer alır.

Amortisman, işletmelerin faaliyetlerini sürdürmek için bir yıldan uzun süre kullandıkları varlıkları ile ilgili ortaya çıkan eskime, yıpranma paylarını belirleme işlemidir.
Finansman, bir işletmede ihtiyaç duyulan fonların en uygun koşullarda sağlanması ve fonların en etkin bir biçimde kullanılmasıdır.