SAĞLIK KURUMLARINDA KALİTE YÖNETİMİ

Kalitenin ölçülmesinin genellikle Florence Nightingale’in çalışmaları ve onun Kırım Savaşı sırasında İngiltere’deki hastanelerde ölüm hızları hakkında İngiliz Parlamentosuna sunduğu raporlar ile başladığı kabul edilir. Onun sağlık hizmetlerini sayılara dökme konusundaki ilk çabaları ile modern enfeksiyon kontrol kavramlarının doğuşu ve iyileştirme için ölçmenin gerekli olduğu fikrine inanılması arasında bağlantı kurulmuştur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Ölçülerin kalite yönetimi amacıyla etkili olarak kullanılabilmesi için bazı özelliklere sahip olmaları gerekir. Bu özellikler şunları içerir:

Yapılabilirlik: Kalite ölçüleri, toplamak ve analiz etmek için, gerçekçi ve pratik olmalıdır. Toplamak için çok fazla zaman, para ya da çaba gerektiren ölçüleri kullanmak mümkün olmayabilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Geleneksel olarak, sağlık bakım hizmetlerinin kalitesinin ölçülmesi, Donabedian tarafından geliştirilen yapı-süreç-sonuç çerçevesine dayanır. Donabedian tarafından hasta doktor etkileşimi düzeyindeki tıbbi bakım sürecinin değerlendirilmesi için geliştirilen bu çerçeve, bugün hâlâ kullanılmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kalite hakkındaki bilgi; yapısal ölçüler, süreç ölçüleri ya da sonuç ölçülerine dayalı olarak üretilebilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kalite ölçülerinin oluşturulması aşağıdaki üç adımı izlemelidir:

Doğru cevap D seçeneğidir.

Veri toplama sisteminin tasarlanmasını tamamlamak için yöneticinin veri toplama ile ilgili olarak ne, kim, ne zaman, nasıl konularında karar vermesi gerekir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Veri toplama sisteminin tasarlanmasını tamamlamak için yöneticinin veri toplama ile ilgili olarak ne, kim, ne zaman, nasıl konularında karar vermesi gerekir: Ne: Ölçülecek nüfusu ifade eder. Payda’da, ölçülecek nüfusun bir örneği mi yoksa nüfusun tamamı mı yer alacaktır? Doğru cevap A seçeneğidir.

Veri toplama sisteminin tasarlanmasını tamamlamak için yöneticinin veri toplama ile ilgili olarak ne, kim, ne zaman, nasıl konularında karar vermesi gerekir. Kim: Veri toplayacak kişileri ifade eder. Yönetici performans ölçümü için gereken bütün veriyi toplayacak mıdır? Çalışanlardan bazı verileri toplamaları istenecek midir? Kuruluştaki bilişim uzmanlarının yönetsel veri tabanlarından veri çekmeleri istenecek midir? Vs. Doğru cevap B seçeneğidir.

PATH katılımcı hastanelere bir indikatör seti temin etmektedir. Proje kapsamında ülkemiz için seçilen indikatörler şunlardır :

Doğru cevap E seçeneğidir.

Stratejik kalite yönetimi için ölçme, amaçları belirlemek için girdi sağlar ve daha
sonra performansın gözden geçirilmesi için veri sunar.

Güvenirlik ya da tekrarlanabilirlik: Güvenirlik, kalite ölçüsünde rastgele hata bulunmama derecesidir. Ölçüm indikatörleri ve veri toplama teknikleri, toplanan bilginin kalite hakkında yargıya varmak amacıyla kullanımını haklı çıkarmak için yeterince istikrarlı olmalıdır. Aynı veriyi kullanan aynı ölçüm süreci zaman içinde tekrarlandığında aynı sonuçları vermelidir.

Sonuç, bireyler ve toplumlardaki, sağlık hizmetlerine atfedilebilen (istendik ya da istenmedik) değişiklikler anlamına gelir. Sonuçlar şunları içerir:
a. Sağlık statüsündeki değişiklikler.
b. Hastaların ve aile üyelerinin öğrendikleri bilgilerdeki, gelecekteki hizmetleri etkileyebilecek değişiklikler.
c. Hastaların ya da aile üyelerinin davranışlarındaki, gelecekteki sağlığı etkileyebilecek değişiklikler.
d. Hastaların ve aile üyelerinin aldıkları hizmetten ve bunun sonucundan memnuniyetleri.

Kalite ölçülerinin oluşturulması aşağıdaki üç adımı izlemelidir:
1. İlgilenilen konunun belirlenmesi.
2. Ölçünün geliştirilmesi.
3. Veri toplama sisteminin tasarlanması.
Bu adımlar zaman alıcı olabilir fakat ölçülerin kalite yönetiminde faydalı olması için gereklidir.

Pay, payda ve ölçüyü geliştirmek için gereken diğer ögeleri oluşturmak amacıyla veri toplamak için aşağıdakileri içeren çeşitli bilgisayarlı veri tabanları ve yazılı dokümanlar kullanılabilir:
• Yönetsel dosyalar. Kuruluşun faturalama veri tabanı, performans verisi toplamak için sıklıkla kullanılan yönetsel dosyalar arasında yer alır. Bu dosya tipik olarak, hastanın demografik bilgileri, tanıların ve yapılan işlemlerin kodları, faturalandırılan ücretler gibi bilgileri içerir. Röntgeni çekilen hasta sayısı gibi sayım verisi, faturalama veri tabanından elde edilebilir. Diğer veri tabanları, eczaneler ve sigorta kuruluşları tarafından tutulan veri tabanlarını içerir.
• Hasta kayıtları. Tedavi sonuçları hasta kayıtlarında bulunur. Hasta kayıtları, sonuç ölçüleri için genellikle tek veri kaynağıdır. Elektronik hasta kayıtlarından veri elde etmek, kâğıt tabanlı (elle tutulan) kayıtlardan veri elde etmeye göre genelikle daha kolaydır ve daha az zaman alır.
• Çeşitli iş bilgileri ve klinik bilgiler. Performans ölçüm verisi diğer çeşitli kaynaklardan da elde edilebilir. Bu kaynaklar, hasta ve çalışan anketlerini, klinikler ve acil servisler tarafından tutulan hasta bakım kayıtlarını ve özel çalışmaların sonuçlarını içerir.

Dengeli Puan Cetveli ölçüleri, tipik olarak, Kaplan ve Norton tarafından 1996 yılında önerilen dört stratejik kategori altında gruplanır: Müşteri ölçüleri, iç işletme süreçleri ölçüleri, yenilik ve öğrenme ölçüleri, finansal
ölçüler.

Kıyaslama tekniği şu şekilde sınıflandırılabilir:
• Seçilen ortağa göre kıyaslama
• İşletmenin odaklandığı noktaya göre kıyaslama
• İlişkinin amacına göre kıyaslama

Kıyaslama tekniği şu şekilde sınıflandırılabilir:
1. Seçilen ortağa göre kıyaslama
     a. İşletme içi kıyaslama
     b. İşletme dışı (sektörel) kıyaslama
     c. Sektör dışı kıyaslama
     d. Jenerik (genel) kıyaslama
     e. Küresel kıyaslama
2. İşletmenin odaklandığı noktaya göre kıyaslama
     a. Fonksiyonel kıyaslama
     b. Süreç kıyaslama
     c. Örgütsel performansa dayalı kıyaslama
3. İlişkinin amacına göre kıyaslama
     a. Stratejik kıyaslama
     b. Rekabetçi kıyaslama
     c. İşbirliğine dayalı kıyaslama

Verimlilik: Verimlilik, hastanenin, mevcut kaynakları göz önünde tutularak, en fazla çıktıları vermesi için girdileri optimal kullanmasıdır.

ölçmek