SAĞLIK KURUMLARINDA İLETİŞİM

Acil servis biriminin dekorasyonu ve çevresel faktörler de iletişimi etkileyen unsurlar arasında sayılmaktadır. Bu konuda hastane yönetiminin özellikle dikkat etmesi gereken nokta; acil servise ulaşımı kolaylaştırmaktır. Hastane bahçesindeki acil servis giriş kapı-sında hasta yakınlarını yönlendirecek bir tabela olmalıdır. Hasta yakınlarını genel kul-lanım alanlarına kolaylıkla yönlendirecek levhalar uygun yerlerde konumlandırılmalıdır ve kolay okunabilir olmalıdır.

Tedavi birimlerine yalnız gitmek istemeyen hasta profillerini şu şekilde sıralamak mümkündür: Kadın hastalar, Kronik hastalığı olanlar, Yaşlı hastalar, Şive farklılığı olan hastalar, Sağlık okuryazarlığı seviyesi düşük olan hastalar.

Hasta yakını, hastanın sağlığını geri kazanmasını destekleyen en önemli kişidir. Bloom’a göre hasta yakınları hastalık sürecinde rol oynayan kilit kişilerdir. Tedavi süre­cinde hastanın davranışlarını etkileyen ve hastalıkla mücadelesini kolaylaştıran en etkili kişinin hasta yakınları olduğu bilinmektedir.

Hekim-hasta yakını iliş¬kisinde iletişim; hasta yakınlarının ihtiyaçlarına yanıt verir nitelikte olmalıdır. Bu süreç içerisinde iletişimin üç bileşeni içeriyor olması gerekmektedir: Öğreticilik, Hassasiyet ve Ortaklık sağlama.

Hekim-hasta yakını iletişiminde izlenmesi gereken adımlar aşağıdaki gibi sıralanabilir: Hastanın durumunu ve prognozu basit bir dille açıklamak, hasta yakınlarının soru sormasına ve düşüncelerini dile getirmesine imkân sağlamak, hasta yakınlarını karar verme sürecine dahil etmek, doğru anlaşıldığından emin olana kadar açıklama yapmaya devam etmek, ifade edilenlerin doğru anlaşıldığından emin olmak için konunun özetlenmesini.

Modellerden ilki ve en yaygın olanı “direktif model”dir, Bu modele göre hekim, hastanın tedavi sürecine iliş¬kin tüm sorumluluğu alan kişidir ve gerekli duyduğu konuları hasta yakını ile paylaşır.

İdeal sağlık personeli-hasta yakını ilişkisinin temel ilkeleri ise şöyle sıralanabilir: Bilgi paylaşımı: Karşılıklı bilgi paylaşımı açık ve objektiftir. Farklılıklara saygı: Kişisel ve kültürel farklılıklara, değerlere ve ihtiyaçlara yönelik saygı duyulur. İş birliği ve ortaklık: İhtiyaç ve beklentilere yönelik hasta yakını ve sağlık persone¬li ortak karar alır. Müzakere: Tedavi ve bakım sürecine ilişkin seçenekler sabit değil değişkendir. Hasta yakını ve sağlık personeli müzakereye dayalı ortak karar alır.

Tek taraflı olarak sadece hasta yakınından ziyade sağlık personeli ve hasta yakını arasında karşılıklı beklentilerin sağlanması gerekmektedir.

Yoğun bakım birimlerinde strese neden olan çevresel etkenler; Yabancı ses ve görüntüler, Yabancı ve hızlı eylemler, İzole edilmiş bir ortam, Personel arasında uzlaşmazlık, İletişim eksikliği/yokluğu’dur.

Hastan yakını ile e-posta yoluyla sağlanan iletişim sürecinde e-posta mesajlarında hasta yakınlarını bir ürün ya da kuru¬ma yönlendirecek içeriklerden sakınmak gereklidir.

İş birliğine dayalı hizmet verimli hizmet sunumu için gerekli olan kişilerin ve kaynakların bir araya getirilmesidir.

Aile merkezli hizmet anlayışı, tıbbi süreç içinde karar verme aşamalarında sağlık hizmeti sunan personel ile aile arasında ortaklık ve uzlaşma sağlamayı gerektiren bir yaklaşımdır.

Bir hastalığın seyri hakkında öngörüyü, tahmini ve iyileştirme şansı olup olmadığını, hastalığın seyrini ve ne kadar süre devam edeceğini tahmin etmeye prognoz denir.

Hastaya verilen ilaçlar ve yapılan uygulamalar acil serviste görevli hekimin hasta yakınını hastanın teşhisi ile ilgili bilgilendirmeden önce yanıt araması gereken sorulardan biri değildir.

Tedavi birimlerine yalnız gitmek istemeyen hastalar kronik hastalığı olandır. Akut hastalığı olanlar değildir.

Hastanın durumunu ve prognozunu basit bir dille açıklamak hekim-hasta yakını iletişiminde ilk adımdır.

Duyacağı yanıttan korkan hasta yakını soru sormaktan kaçınır.

Araştırma bulgularına gör, eğer hekim kesintiye uğramadan dikkatini ilk 60 saniye hasta yakınına yönlendirirse görüşme süresince anlamlı bir zaman dilimi geçirdiğine yönelik olumlu bir etki yaratır.

Tedavi ve bakım sürecine ilişkin seçeneklerin sabit değil değişken olduğunu kabul etmek ideal sağlık personeli-hasta yakını ilişkisinin temel ilkelerinden müzakere başlığı altında ele alınır.

Hasta yakınından detaylı bilgi edinme ihtiyacı söz konusu olduğu durumlarda defalarca soru sormak yerine hasta yakınının ifade ettiği düşünceleri hekimin tekrarlamasına yansıtma denir.