SAĞLIK KURUMLARINDA FİNANSAL YÖNETİM

Sağlık alanında içinde bulunulan değişim sürecini anlayabilmek ve gelecekte bu alanda olabilecek gelişimleri öngörebilmek, hem ulusal sağlık politikalarına yön verebilmek hem de sağlık kurumları özelinde etkili ve verimli sağlık hizmetleri sunabilmek için planlamalar yapmak açısından son derece önemlidir. Hasta sayılarını ön görmek sağlık sistemi içindeki planlamalarda mümkün görünmemektedir. Doğru cevap C'dir.

Avrupa Yaşam ve Çalışma Koşullarını İyileştirme Vakfı (European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions) 2003 yılında Sağlık ve Sosyal Hizmetlerin Geleceği raporunda sağlık alanını etkileyebilecek en önemli unsurları aşağıdaki gibi sıralamıştır:
• Demografik değişiklikler
• Beklentilerin yükselmesi
• Sağlık bilişiminde gelişmeler ve yeni tıbbi teknolojiler
• Sağlık hizmetlerinin maliyetinin artması

Doğru cevap A'dır.

Doğuşta yaşam beklentisi yüzyılın ilk yarısında, özellikle Avrupa ülkelerinde 20 yıllık bir artış göstermiştir bununla birlikte 2050’ye kadar 10 yıl daha artacağı tahmin edilmektedir. Türkiye’de 2016 yılı itibariyle Türkiye’de yaşayan bireylerin doğuşta beklenen yaşam süresi 78’dir.

Doğru cevap B'dir.

Tablo 8.2’den, 2016 yılı verilerine göre kadınlarda 65 yaşından sonra en uzun yaşama
süresinin 24,4 yıl ile Japonya’da, en düşük yaşama süresinin de 18,7 yıl ile Macaristan ve Meksika’da olduğu anlaşılmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Tablo 8.3’ten, 2016 yılı verilerine göre erkeklerde 65 yaşından sonra en uzun yaşama
süresinin 20 yıl ile İsviçre’de, en düşük yaşama süresinin de 14 yıl ile Letonya’da olduğu anlaşılmaktadır. Tablo 8.2 ve Tablo 8.3 verilerine genel olarak bakıldığında 65 yaşından sonra yaşam süresinin kadınlarda daha yüksek olduğu görülmektedir.

Doğru cevap D'dir.

Evde bakım hizmeti hekimlerin önerileri doğrultusunda hasta kişilere, aileleri ile yaşadıkları ortamda, sağlık ekibi tarafından rehabilitasyon, fizyoterapi, psikolojik tedavi de dahil tıbbi ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde sağlık ve bakım ile takip hizmetlerinin sunulmasıdır. Cerrahi müdahele tam teşekküllü sağlık kuruluşlarında icra edileceğinden bu hizmet kapsamının dışındadır. Doğru cevap D'dir.

Türkiye’de, 01.08.1998 tarih ve 23420 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe
girmiş olan “Hasta Hakları Yönetmeliği”nde hasta haklarının neler olduğu “Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı, Sağlık Durumu İle İlgili Bilgi Alma Hakkı, Hasta Haklarının Korunması, Tıbbi Müdahalede Hastanın Rızası, Tıbbi Araştırmalar, Diğer Haklar, Sorumluluk ve Hukuki Korunma Yolları” başlıkları altında yer almıştır ve hasta hakları uygulamalarının tüm sağlık kuruluşlarını kapsayacak şekilde yaygınlaştırılması amacıyla 26.04.2005 tarih ve 3077 sayılı “Hasta Hakları Uygulama Yönergesi” hazırlanmış ve uygulamaya konulmuştur. Sağlık hizmetleri kullanıcıları artık haklarının neler olduğunu bilerek sağlık hizmeti talebinde bulunmaktadır.Tıbbi Müdaheleyi İzleme, Hastanın ya da yakının hakkı olmayıp, keyfiyete ya da izne bağlı istisnai bir durumdur. Doğru cevap A'dır. 

Türkiye’de de akreditasyon sistemi kuruluş çalışmaları kapsamında 1999 yılında Türk
Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) kurulmuştur. Bunun yanında, Sağlıkta Dönüşüm Programının ana hedeflerinden biri olan “Nitelikli ve Etkili Sağlık Hizmetleri için Kalite ve Akreditasyon” hedefi çerçevesinde, Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı
bünyesinde Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı kurulmuştur. Bakanlıktaki yeni yapılanma sonrasında ise bu birim kapanmış ve Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü çatısı altında “Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı” kurulmuştur. Bu birim sağlık hizmetlerinde kalite standartları geliştirme, kalite değerlendirme, kalite eğitimleri ve sağlık kurumlarının akreditasyonu alanlarında faaliyetlerini yürütmektedir. Doğru cevap B'dir

Sağlık teknolojisindeki hızlı değişim, hızlı nüfus artışı, yaşlı nüfus artışı,
değişik alanlarda yüksek düzeyde eğitim görmüş uzmanlara ihtiyaç duyulması gibi nedenlerle üretilen hizmetin maliyetinin artması, diğer yandan hizmeti kullananların daha iyi hizmet talebinde bulunmaları, sağlık harcamalarında artışa yol açmaktadır. Sağlık hizmetlerinin özelliklerinden dolayı dünyanın birçok yerinde farklı yöntemler kullanmak suretiyle sağlık harcamalarının toplum üzerindeki yükünü azaltmaya, hizmetlere ulaşımda hakkaniyetin sağlanmasına ve hizmet sunumunda verimlilik ve kalitenin yakalanmasına çalışılmaktadır. Sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesinde sınırlı olan kaynakların etkin kullanımı vazgeçilmez bir amaçtır.

Doğru cevap E'dir.

Türkiye gelen turist sayısı açısından Dünyada 7. sıradadır. Yılda yaklaşık 30 milyon turist gelmektedir. Sağlık turizminde Türkiye’nin önemli avantajları bulunmaktadır. Çünkü Türkiye jeotermal kaynak zenginliği ve potansiyeli açısından dünyada ilk yedi ülke arasında yer almakta olup, Avrupa’da birinci sıradadır. Sağlık turizmi ve turistin sağlığı ile ilgili hizmetleri yerine getirmek üzere Sağlık Bakanlığı, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı Sağlık Turizmi Daire Başkanlığı kurulmuştur. 

Doğru cevap C'dir.

Yaşlı nüfusta meydana gelen dünya genelindeki bu artış, dünyanın birçok bölgesindeki doğum hızlarında önemli düşüşlerin gözlemlenmesi, beslenme ve temel sağlık hizmetlerinde gerçekleşen gelişmeler sonucu ortalama yaşam süresinin uzaması ve bebek ölümlerinin kontrol edilebilir düzeylere gerilemesi ile gerçekleşmiştir. Genç nüfus arttıkça, yaşlı nüfus oranı düşer.

OECD’ye göre (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) doğuştan beklenen yaşam süresi en düşük ülke Türkiye’dir.

2010 yılı verilerine göre kadınlarda 65 yaşından sonra en uzun yaşama süresinin 23,9 yıl ile Japonya’da, en düşük yaşama süresinin de 16,1 yıl ile Türkiye’de olduğu görülmektedir.

Sağlık ve Sosyal Hizmetlerin Geleceği raporunda sağlık alanını etkileyebilecek en önemli unsurları aşağıdaki gibi sıralamıştır:
Demografik değişiklikler
Beklentilerin yükselmesi
Sağlık bilişiminde gelişmeler ve yeni tıbbi teknolojiler
Sağlık hizmetlerinin maliyetinin artmasıdır.

Gelecek 20 yılda hastanelerin birleştirilmesi yatak ve sağlık kurumu sayılarının büyük ölçüde azalması ile sonuçlanacaktır. Özellikle destekli yaşam ve evde bakım gibi uzun süreli bakımda geniş çaplı artışlar meydana gelecek; büyüme belirli grupları hedefleyen hizmetleri içerecektir. Sağlık sigorta kapsamı ile ilgili kararları işverenlerden ziyade, tüketiciler verecektir. Sağlık sektöründe devlet kontrolü artacaktır.

Evde bakım hizmeti hekimlerin önerileri doğrultusunda hasta kişilere, aileleri ile yaşadıkları ortamda, sağlık ekibi tarafından rehabilitasyon, fizyoterapi, psikolojik tedavi de dahil tıbbi ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde sağlık ve bakım ile takip hizmetlerinin sunulmasıdır. Cerrahi operasyon, steril ortamda, hastanede gerçekleştirilmesi gereken hizmetlerdendir.

OECD ülkelerinde doğuştan beklenen yaşam süresi artmaktadır. Türkiye OECD ülkeleri arasında doğuştan beklenen yaşam süresi en düşük olan ülkedir. Dolayısıyla Türkiye de yaşlı nüfus diğer ülkelere kıyasla daha fazla artacaktır.

Hastaların Eski Yaklaşımları:
Hastalar sistemden birbirleriyle ilişkili olmayan durumlarda faydalanır
Hastalar bakımın edilgen unsurudur
Hastalar sağlık hizmetleri talebinde bulunduktan sonra çok beklerler
Hastalar sağlık kurumuna rutin kontrole gider
Hastalar yüz yüze iletişim kurmak konusunda isteklidir
Sevk ve izleme durumlarına hizmet sunucuları karar verir
Hastalar hastanede ölür.

Evde bakım hizmetlerinin; hastanın yaşam kalitesini arttırması, bireyin alışık olduğu ortamda bakım gereksinimi karşılanarak memnuniyetin artması bireyin ve ailenin gereksinimine özgü bakımın planlanması ve uygulanması, son dönemdeki hastalar için ev ortamında fiziksel ve zihinsel rahatlığın sürdürülerek yaşama anlam katılması gibi bireysel yararları vardır. Diğer seçeneklerde toplumsal yararlardan örnekler verilmiştir.

Hasta Hakları Yönetmeliği, 01.08.1998 tarih ve 23420 sayılı Resmi Gazete ’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı, Sağlık Durumu İle İlgili Bilgi Alma Hakkı, Hasta Haklarının Korunması, Tıbbi Müdahalede Hastanın Rızası, Tıbbi Araştırmalar, Diğer Haklar, Sorumluluk ve Hukuki Korunma Yolları başlıkları altında toplanmıştır.