SAĞLIK KURUMLARINDA FİNANSAL YÖNETİM

Bakanlığın dört bağlı kuruluşu bulunmaktadır. Bu kuruluşlardan olan, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu genel bütçeli kurumlar arasında, diğer iki kurum olan Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu ve Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü ise özel bütçeli kurumlar arasında yer almaktadır.

Genel Bütçe Dairesi Başkanlığının finansal görevleri dört adettir. Ödenek planlama ve tahsisler hizmetleri Döner Sermaye Daire Başkanlığı hizmetleri arasındadır.

Organizasyon şemasında görüldüğü gibi, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumunun merkez hizmet birimleri şunlardır.
Hukuk Müşavirliği,
Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı,
Denetim Hizmetleri Daire Başkanlığı.
İç Denetim Birimi
Tıbbi Hizmetler Kurum Başkan Yardımcılığı,
Mali Hizmetler Kurum Başkan Yardımcılığı,
İzleme, Ölçme ve Değerlendirme Kurum Başkan Yardımcılığı,
İnsan Kaynakları Kurum Başkan Yardımcılığı,
Destek ve İdari Hizmetler Kurum Başkan Yardımcılığı.

Yürütme kurulu üniversite yönetim kurulunca seçilecek bir rektör yardımcısı, üç öğretim elemanı (dekan veya yüksekokul müdürü de olabilir) ve bir sayman olmak üzere 5 kişiden oluşur.

Üniversite hastaneleri YÖK kanunu gereği araştırma ve uygulama merkezleri statüsünde kurulmaktadır.

Türkiye sağlık sisteminin organizasyonel yapısıyla ilgili politika geliştirilmesi TBMM, Sağlık Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, YÖK, İdari ve Anayasal yargı organlarınca yapılmaktadır.

Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarda hem genel bütçe hem de döner sermaye bütçesi uygulanmaktadır. Bu uygulamanın sonucu olarak Sağlık Bakanlığı örgütlenmesinde sağlık kurumlarının finansmanı ile ilgilenen değişik birimler ve farklı görevleri bulunmaktadır. Bakanlığın hizmet birimleri arasında yer alan Strateji Geliştirme Başkanlığı hem genel bütçe hem de döner sermaye bütçesi ile ilgilenen bir birimdir.

Bağlı kuruluşlardan olan Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu Başkanlığının sadece merkez teşkilatı bulunmakta ve taşra teşkilatı bulunmamaktadır. Diğer bağlı kuruluşlar olan Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı ve Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Başkanlığının hem merkez teşkilatı hem de taşra teşkilatı bulunmaktadır.

Strateji Geliştirme Başkanlığı finans fonksiyonu ve finansal örgütlenme açısından başkanlık görevlerini Stratejik Yönetim ve Planlama Daire Başkanlığı, Genel Bütçe Daire Başkanlığı, Döner Sermaye Daire Başkanlığı, İç Kontrol ve Analiz Daire Başkanlığı, İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı olmak üzere beş daire başkanlığı yerine getirmeye çalışmaktadır.

Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumunun taşra teşkilatı Kamu Hastane Birliklerinden oluşmaktadır. Kamu Hastane birliklerinin örgüt yapısı “genel sekreterlik” ve “hastane yöneticiliklerinden” oluşmaktadır. Genel sekreterlik birliğin en üst karar ve yürütme organıdır.

Döner Sermaye işletmesinin işletme müdürü, rektör tarafından üniversite personeli arasından atanır.

Finans Direktörü, hastanelerin tüm finansal kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesi amacı doğrultusunda aşağıdaki görevlerini, doğrudan Genel Direktör’e karşı sorumlu olarak ilgili Direktörler ve kurum yöneticileri ile işbirliği ve eşgüdüm içinde yürütür.

Örgütlenmenin aşamaları şunlardır: İşlerin tanımlanması, İşlerin bölümlere ayrılması, Örgütsel yapının kurulması, Görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi, Örgüt şemaları ve örgüt el kitaplarının hazırlanmasıdır.

Sağlık hizmetleri dört ana grupta toplanmaktadır. Bunlar; Koruyucu sağlık hizmetleri, Tedavi edici sağlık hizmetleri, Rehabilite edici sağlık hizmetleri ve Sağlığın geliştirilmesi hizmetleridir.

Özel sağlık kurumlarında işletme bütçesi yapılmakta ve uygulanmaktadır.

Kamu mali yönetimi uygulaması kapsamında devlete ait sağlık kurumlarında ise farklı bütçe uygulanmaları bulunmaktadır. Sağlık Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlığına bağlı sağlık kurumlarında genel bütçe uygulanmaktadır.

Hem Sağlık Bakanlığı hem de üniversitelere bağlı sağlık kurumlarında döner sermaye işletme bütçesi de uygulanmaktadır.

Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu bütçe sınıflamasında genel bütçeli kamu kurumları arasında yer almaktadır.

Hastane yöneticisi, hastane ölçeğinde Genel Sekreterin görev, yetki ve sorumluluklarına sahip olup, hastanede tüm hizmetlerin verimli ve mevzuata uygun şekilde yürütülmesinden Genel Sekretere karşı sorumludur.

Üniversiteler 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrolü Kanununa göre özel bütçeli kamu kurumlarıdır. Yine bu yasa gereği üniversitelerde mali yönetim ve kontrol hizmetlerimi yürütmek üzere, Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı kurulmuştur.