SAĞLIK KURUMLARINDA FİNANSAL YÖNETİM

İhtiyaç duyulan sermayenin belirlenmesini, sağlanmasını ve sağlanan fonların yönetimini ifade eder. Gerekli sermayenin ne kadarının borçla ne kadarının öz sermaye ile finanse edileceğine ve borçlanmanın ne kadarının kısa vadeli ne kadarının uzun vadeli olacağına karar verilmesidir. Finansal yönetim finansmanın planlanması, örgütlenmesi, yürütülmesi, koordinasyonu ve denetlenmesi faaliyetlerini kapsamaktadır.

Sağlık kurumlarında finansal yönetimin gelişmesine etki eden faktörler şunlardır:

finans yöneticisinin görevleri;

Finansal piyasa beş temel kısımdam oluşmaktadır. Bunlar:

Finansal tabloların faydalı olabilmesi için kullanıcıların karar verme anındaki ihtiyaçlarına uygun olması gerekir. Kullanıcıların ekonomik kararlarını geçmişteki, bugünkü ve gelecekteki olayları değerlendirmelerine yardımcı oluyorsa veya geçmişteki olayları algılamalarını teyit etmek veya düzeltmek suretiyle etkiliyorsa, uygunluk kalitesini taşır.

Finansal tabloların karşılaştırılabilir olması ve yararlı bilgiler edinilebilmesi için aşağıdaki niteliklerin sağlanması gerekir.

Finansal tablolar, temel finansal tablolar ve ek finansal tablolar olmak üzere ikili bir ayrım yapılarak düzenlenmektedir.

Temel Finansal Tablolar

Ek Finansal Tablolar

Gelir Tablosu; işletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler ile aynı dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda işletmenin elde ettiği dönem net karını veya dönem net zararını gösteren tablodur.

Dönen varlıklar ana hesap grubu; nakit olarak veznede veya bankada tutulan değerler ile normal koşullarda en fazla bir yıl veya faaliyet dönemi içinde paraya çevrilmesi, tüketilmesi veya tahsil edilmesi öngörülen varlık ve alacak unsurlarını kapsar. Dönen varlıklar ana hesap grubu; hazır değerler, menkul kıymetler, ticari alacaklar, diğer alacaklar, stoklar, yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetleri, gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları ile diğer dönen varlıklar hesap gruplarından oluşur.

Satışların maliyeti tablosunun ana kalemleri şunlardır:

Sistem yaklaşımına göre mal ve hizmet üretimi için kullanılan girdilerin temin edilmesi gerekmektedir. Girdilerin temin edilmesine tedarik denilmektedir. Temin edilen girdilerin işletmelerde mal ve hizmet yaratmak üzere kullanılmasına üretim denir. İşletmelerde yaratılan mal ve hizmetlere çıktı denilmektedir. Çıktıların kullanıcılara ulaştırılması pazarlama ile mümkün olabilmektedir. Girdi temini, üretim ve pazarlama için finansmana gereksinim bulunmaktadır. Bu yaklaşım ile işletmelerin tedarik, üretim, finansman ve pazarlama olmak üzere dört temel fonksiyonundan bahsetmek mümkündür. İşletme fonksiyonları ile yönetim fonksiyonları olan planlama, örgütleme ve yürütme, koordinasyon ve denetim bir araya getirilerek kurum işletme matrisi elde edilir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Finansman; kurumun üretim faaliyetleri için gerekli olan kaynakların temini ve bu kaynakların, kurumun amacına ulaşılabilmesi için gerekli varlıklara yatırımı ile ilgili kararlardan ve işlemden oluşan fonksiyondur.

Sistem yaklaşımına göre mal ve hizmet üretimi için kullanılan girdilerin temin edilmesi gerekmektedir. Girdilerin temin edilmesine tedarik denilmektedir. Temin edilen girdilerin işletmelerde mal ve hizmet yaratmak üzere kullanılmasına üretim denir. İşletmelerde yaratılan mal ve hizmetlere çıktı denilmektedir. Çıktıların kullanıcılara ulaştırılması pazarlama ile mümkün olabilmektedir. Girdi temini, üretim ve pazarlama için finansmana gereksinim bulunmaktadır.

Tanıma göre cevap finansman yani B seçeneğidir.

Finansal Yönetim İhtiyaç duyulan sermayenin belirlenmesini, sağlanmasını ve sağlanan fonların yönetimini ifade eder. Gerekli sermayenin ne kadarının borçla ne kadarının öz sermaye ile finanse edileceğine ve borçlanmanın ne kadarının kısa vadeli ne kadarının uzun vadeli olacağına karar verilmesidir. Finansal yönetim finansmanın planlanması, örgütlenmesi, yürütülmesi, koordinasyonu ve denetlenmesi faaliyetlerini kapsamaktadır.

D seçeneği finansal yönetim faaliyetleri arasında yer almadığından cevap D seçeneğidir.

Ekonomiklik: Çıktının kalitesinden ödün vermeden girdileri en uygun fiyat ile temin etmektir.

Verimlilik: Genellikle en az girdi ile en çok çıktıyı elde etmek ya da tersi olarak yani en çok çıktıyı en az girdi ile elde etmek şeklinde tanımlanmaktadır.

Etkililik: Ekonomik olarak temin edilerek verimli olarak kullanılan girdiler ile sağlık kurumunun amacına ulaşma düzeyidir.

Temettü politikası ile “firma nasıl bir temettü politikası izlemelidir ki izlediği bu politika firmanın değerini maksimum yapsın” konusu üzerinde durulmaktadır.

Tanıma göre cevap A seçeneğidir.

Dünya’da her alanda olduğu gibi finansal yönetimin kapsadığı konularda da değişiklikler olmuştur. Bu değişiklikler kronolojik olarak aşağıda verilmiştir.

• 1930’lu yıllar öncesinde, çeşitli hisse senetleri ve tahvillerin sermaye piyasalarına çıkarılmaya başlanması

• 1940’lı yıllara gelindiğinde, finansal olayları tanımlama ve başkalarının gözüyle anlamayı vurgulayan bir dönemin başlangıcı olması,

• 1950’li yıllara gelindiğinde, işletmelerin kaynak yönetiminden çok varlık yatırımlarına ve yönetimine yönelmesi,

• 1960’lı yıllarda, temel işletme kararlarının alınmasından çok daha teorik gelişmelerin yaşandığı bir dönem olması, bu dönemde kar maksimizasyonu yerine, sahip ve ortakların servetlerinin maksimizasyonu temel amaç olarak benimsenmesi dikkat çekmiştir.

• 1970’li yılların, temel finans teorilerinin tekrar gözden geçirilmesi ve bu teorileri destekleyici içerikte uygulamaya dönük önemli çalışmaların yapıldığı bir dönemdir. Yatırım analizleri bu dönemde artan oranda finansal yönetim içindeki yerini almıştır.

• 1980’li yıllar çeşitli finansal kararların alınması ve finansal araştırmaların yapılmasında bilgisayar kullanımın yaygınlaştığı dönem olmuştur. Bu dönemde yeni finansal araç ve yöntemler geliştirilmiştir.

• 1990’lı yıllara gelindiğinde ise, bilgisayar olanaklarından yararlanma daha da artmış ve bilgiye ulaşmada ağ sitemlerinden büyük ölçüde yararlanma gündeme gelmiştir.

Cevap 1960 lar yani D seçeneğidir.

İşletme kurucusu ya da sahibi aynı zamanda uzun dönemli düşünen bir yatırımcıdır.
Çünkü bir işletme kurulduktan hemen sonra kara geçmesi beklenen ve kar ettikten sonra da kapatılan bir ekonomik birim değildir. Ayrıca kurulan bir işletmenin kısa sürede
kara geçmesi beklenemeyeceği gibi kara geçen bir işletmenin kapatılması da beklenemez.
İşletmenin birbirine bağlı üç temel amacı vardır: varlığını sürdürmek yani zarar ederek
iflas etmemek, değerini artırmak yani zaman içinde kar ve zarar dengelemesinde ortaya
konulan sermayeden daha fazla bir varlık değerine sahip olmak ve son olarak da hedeflediği karlılık düzeyine ulaşmak için karını artırmaktır.

Doğru cevap B seçebneğidir.

İzlenen finansman politikası kurumun bütün bölümlerini etkilemektedir. Bu nedenle finansal kararların alınması sürecine ilgisine göre diğer bölüm yöneticilerininde katılmasında yarar bulunmaktadır. Bu açıklamlar ışığında finans yöneticisinin
görevleri;
• Finansal planlama
• Varlıkların yönetimi
• Kaynak (fon) sağlanması
• Karşılaşılan özel sorunların çözümü
• Finansal analiz ve denetimdir.

Kar marjlarını daraltma bu seçenekler arasında yer almaz. Cevap C seçeneğidir.

Bir ülkede fon kullananlar ile fon arz edenler arasında fon alımlarını düzenleyen kurumlar, akımı sağlayan araçlar ile bunları düzenleyen hukuki ve idari kurallardan oluşan yapıya finansal piyasa denilmektedir. Finansal piyasa beş temel kısımdan oluşmaktadır:
• Fon arz edenler (Tasarruf sahipleri)
• Fon talep edenler (Yatırımcılar ya da yatırımcı kuruluşlar)
• Yatırım ve finansman araçları
• Yardımcı (Aracı) kuruluşlar
• Hukuki ve idari düzen

Doğru cevap D seçneğidir.

Finansal tablolar uzun yıllar boyunca sadece bilanço ve gelir tablosu olarak görülmüştür.
Ancak günümüzde finansal tablolar, temel finansal tablolar ve ek finansal tablolar olmak
üzere ikili bir ayrım yapılarak düzenlenmektedir.
Temel Finansal Tablolar
• Bilanço
• Gelir Tablosu (Satışların Maliyeti Tablosu gelir tablosunun ekidir).
Ek Finansal Tablolar
• Fon Akım Tabloları
• Nakit Akım Tablosu
• Kar Dağıtım Tablosu
• Özkaynaklar Değişim Tablosu’dur.

Gelir tablosu temel finansal tablolar arasında yer aldığı için cevap A seçeneğidir.

Finansal yönetimin, işletme yönetiminden tamamen bağımsız olması düşünülemez. Aksine diğer disiplinlerle yakın ilişki içindedir. Bu disiplinler kendi aralarında üç grupta
toplanmaktadır.
• Birincil disiplinler; muhasebe, ekonomi
• İkincil disiplinler: üretim yönetimi, pazarlama, kantitatif teknikler
• Üçüncül disiplinler: davranış bilimleri, hukuk (mevzuat)

Davranış bilimleri üçüncül grupta yer aldığı için cevap B seçeneğidir.