SAĞLIK KURUMLARINDA BİLGİ SİSTEMLERİ

"Örnek alma veya randevu ve prosedürleri planlama" istem girişi ve bulguların iletilmesi aşamasının alt işlevlerinden biridir

Bir hastanenin mal ve hizmet üretimi esnasında oluşan mali, idari, tıbbi süreçlerin öngörülen biçimde yürütülmesini sağlamak amacıyla kullanılan yazılım ve donanımların tümüne hasta bilgi sistemleri adı verilir.

Hastane bilgi sisteminin işlevleri: Hasta Kabul, Hastanın Tedavisinin Planlanması ve Düzenlenmesi, Klinik Dokümantasyon'dur.

"Hasta kayıtlarının idaresi" hasta kabulün alt işlevlerinden biri değildir.

"Sağlık alanında yapılan araştırmalara destek sağlama" hastane bilgi sistemlerinin hastaneye sağladığı katkılardan değildir.

Tanı ve tedavi hizmetlerini destekleyen, hekimlerin klinik kararları daha etkili bir biçimde almalarını sağlayan bilgileri üreten bilgi sistemi" olarak tanımlanan kavram Klinik Bilgi Sistemleri'dir.

KBS’nin geliştirilmesinde YBS’ne nazaran bazı olumsuzluklar ve güçlükler yaşanmıştır. Bunun ana sebebi, KBS ile ilgili çalışmaların büyük bir finans kaynağı ve emek gücü gerektirmesidir. Bu sistemlerin çok güvenilir ve dikkatli bir tasarımın ürünü olması şarttır. Bu bilgi sistemlerinin güvenirliliğini sağlayabilmek için bazı özel şartların yerine getirilmesi gerekir. Bu şartları şu şekilde sıralamak mümkündür: Bu sistemleri kullanacak personelin dikkatlice seçilmiş ve iyi yetiştirilmiş kişilerden olması, Bilgisayar sistemlerinin ve yazılımın kullanılmasında güvenliğin, gizliliğin mutlaka sağlanması, Kullanıcıyı tanıtan bir kodlama sisteminin oluşturulması ve terminallerden yetkili kişilerin dışında giriş yapılmasını önleyici; bir güvenlik sistemi ağının mutlaka kurulması.

"Online talep girişi" hemşirelik bilgi sistemini tanımlayan genel özelliklerden değildir.

"Performans ve verimlilik analizi yapmak" İnsan Kaynakları Yönetimi Sistemleri'nin işlevlerinden biridir.

Hekime tanı koyma ve tedavi planı geliştirmede doğrudan yol gösteren; hasta verileri ile tıbbi bilgileri birleştirerek hekimlere karar önerileri sağlayan ve uzman sistemler, bilgi yönetimi için araçlar ve anımsatma, uyarı sistemleri olarak 3 guruba ayrılan sistemlere Klinik Karar Destek Sistemi adı verilir.

Hastane Bilgi Sistemleri, bilgi toplama ve bilgi yayma işlevlerini üstlenen, değişik kaynaklardan elde edilen verileri bütünleyebilen bir sistem olarak, hizmetlerin bilgisayar aracılığı ile gerçekleştirilmesi ve yalnızca tıbbi değil, hem tıbbi hem de finansal hizmetler açısından ortaya çıkan ayrıntılı bilgilerin bilgisayara dayalı bir enformasyon sistemi ile kaydedilerek bilgiye dönüştürülmesidir.

Hastane Bilgi Sistemleri, sayesinde hasta bakımı ve tıp eğitiminin kalitesi artmakta fakat eğitim süresi ile değişmemektedir. Bekleme süreleri kısalmakta, hasta bilgilerinin kaybolması önlenmekte ve hemşirelik bakım standartları yükselmektedir.

Hasta kimliğini tespit etme, hastane bilgi sistemi işlevlerinden hasta kabul alt işlevlerinden biridir. Bakım planlama ve karar verme ve hasta enformasyonu, hastanın tedavisinin planlanması ve düzenlenmesi işlevlerindendir. Örnek alma planlama ve bulguların raporlanması,  istem girişi ve bulguların iletilmesi işlevlerindendir.

Klinik dokümantasyonun amacı hasta verileri ile bütün klinik verileri (hayati bulgular, istemler, sonuçlar, kararlar gibi) tam, doğru ve olabildiğince hızlı bir şekilde kaydetmektir.  Klinik enformasyon muhasebe, kontrol, kalite yönetimi veya araştırma ve eğitim gibi diğer amaçlar için de uygun olmalıdır. Hemşirelik dokümantasyonu, yaşam bulguları, ilaç ve hasta bakımının diğer detayları ile birlikte, hemşirelik bakım sürecinin belgelerini de (hastanın özgeçmişi, bakım planı, dokümantasyon süreci, değerlendirme ve rapor yazma) kapsamalıdır. Hemşirelik dokümantasyonu, hastanın tıbbi geçmişi, tanıları, tedavileri ve bulguları ile özel alanlar (yoğun bakım ünitelerindeki belgeler gibi) veya özel amaçlar (klinik testler gibi) için oluşturulmuş belgeleri de kapsamalıdır.

Malzeme-  ilaç yönetimi ve planlama ve kaynak tahsisi, iş organizasyonu ve kaynak planlama’nın alt işlevlerindendir. Maliyet-performansı muhasebesi, hastane yönetiminin alt işlevlerindendir.

Yatan hastalar için gelişmiş yatak rezervasyonu, programlama sistemlerinin kullanım alanlarından biridir. İş gören kayıtlarının korunması, pozisyon kontrolü ve çalışan maliyetlerinin tahsis edilmesi ve işgören memnuniyetinin izlenmesi, insan kaynakları yönetim sistemleri ile ilgilidir. Hasta muhasebesi, faturalama ve alacakların hesaplanması süreci, muhasebe ve finansal yönetim sistemleri ile ilgilidir.

İnsan gücü planlaması, hekim ve diğer sağlık profesyonellerinin işe alınması, performans ve verimlilik analizi, insan kaynakları yönetimi sistemlerinin kullanım alanlarındandır. Finansal raporlama, muhasebe ve finansal yönetim sistemleri ile ilgilidir.

Klinik bilgi sistemlerinin geliştirilmesinde yönetim bilgi sistemlerine nazaran büyük bir finans kaynağı ve emek gücü gerektirir.

Klinik Karar Destek Sistemleri, hasta bakımının geliştirilmesi, klinik detayların izlenmesi, öğrencilerin ve personelin eğitimi, klinik araştırmaların desteklenmesi ve klinik rehberlik konularında tavsiyelerde bulunan bir sistemdir.

Klinik karar destek sistemleri sağlık bakım hizmetlerinin kalitesini geliştirmekte ve doktorların hastalıkları erken teşhis etmesine yardımcı olmaktadır. Hastalıkların erken teşhisi ise doktorların tedavi için verdiği uğraş süresini azaltmakta, daha az harcama ile daha yüksek getiriler elde edilmesini ve sonuçta tüm sağlık bakım maliyetlerinin azalmasını sağlamaktadır. İhmale bağlı hataları önlemekte, yanlış ilaç kullanımının önüne geçmektedir.