SAĞLIK KURUMLARI YÖNETİMİ II - Deneme Sınavı - 6

Yanıt B'dir.

Yanıt C'dir.

Yönetici planlama, örgütleme, yöneltme, kontrol, iletişim ve karar verme ve problem çözme gibi fonksiyonları yerine getiren kişidir.

Yöneticilerin başarılı olabilmesi için belirli becerilere sahip olmaları gerekmektedir. Etkili yönetici olabilmek için teknik, haberleşme, insan ilişkileri, analitik düşünme, karar verme ve kavramsal beceri gereklidir. Bu becerilerden birisi olan karar verme becerisi ile problem çözmeye yönelik farklı alternatiflerden birisini seçmek kastedilir. Bu beceri, yönetim fonksiyonlarını yerine getiren yöneticiler için temel niteliktir. Karar verme genellikle üst yönetimin bir fonksiyonu olarak düşünülür. Ancak kararların verilme şekline bakıldığında çoğu zaman karar verme sürecine örgüt içinde pek çok kişi ve grupların katıldığına şahit olunabilir. Normalde, önemli kararların neredeyse hiçbiri yalnız başına tek bir yönetici tarafından alınmaz.

Karar tipleri ile ilgili olarak en çok kullanılan sınıflama kriterleri şunlardır:
• Programlanabilen (rutin) ve programlanamayan (rutin olmayan) kararlar
• Stratejik ve operasyonel kararlar
• Kişi ve grup kararları
• Alt ve üst kademe kararları
• Belirlilik ve belirsizlik şartları altında verilen kararlar.

İngilizce “performance” kelimesinden dilimize çevrilmiş olan performans kavramının Türkçe karşılığı “iş başarımı” ve herhangi bir
işte gösterilen başarı derecesidir.

Etkililik doğru zamanda ve doğru kalitede “doğru işleri yapmak” olarak tanımlanır.

Verimlilik bir üretim ya da hizmet sürecinin belli bir dönemde, üretilmiş olan çıktılar
yani mal ve hizmetlerle bu üretimi gerçekleştirmek için kullanılan girdilerin yani üretim
kaynaklarının birbirine oranlanmasıdır.

Rasyonel karar verme süreci aşamaları karar çevresinin değerlendirilmesi, problemin tanılanması, karar hedeflerinin belirlenmesi, problem nedenlerini teşhis etme, alternatif çözümleri geliştirme, alternatif değerlendirme, en iyi alternatifi seçme, seçilen alternatifi uygulamadır

Kalite, sistemin sunduğu hizmet ya da ürünün, kullanıcı isteklerini ve gereksinimlerini
karşılama düzeyinin, ürünlerin teknik belirlemelere uygunluğunun ve hatasız olma derecesinin göstergesidir.

Sağlık hizmetlerinde performans kavramına ise, “hizmetin kalitesi” açısından bakılmakta ve çoğu kez kalite ile performans kavramları eşdeğer tutulmaktadır.

Cummings ve Worley (1997)’e göre performans yönetimi, hedef belirlemeyi, performans değerlendirmeyi ve ödüllendirme sistemlerini kapsar.

Çalışan performansının değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılan klasik yöntemler ; kişilerarası karşılaştırmalara dayalı, ortak performans kriter ve standartlarına dayalı ve bireysel performans standartlarına dayalı yöntemlerdir.
Modern yöntem olarak ise 360 derece performans değerlendirme yöntemidir.

Sağlık kurumlarının performansının ölçümü konusunda başvurulan yöntemler aşağıdaki dört başlık altında toplanabilir:
• Mevcut mevzuat çerçevesinde yapılan denetimler ve incelemeler
• Hasta, hasta yakınlarına ve çalışanlara yönelik anket-saha araştırmaları
• Bağımsız kuruluşlarca yapılan değerlendirmeler
• İstatistiksel göstergeler

Rasyonel karar verme süreci
1. Karar çevresini değerlendirme: Bu aşamada yönetici, daha önceden planlanan ve kabul edilebilir sınırlardan sapma olduğunu gösterecek olan örgüt iç ve dış çevresinden gerekli bilgileri toplar. Yönetici; arkadaşları ve diğer yöneticilerle konuşur, finansal göstergeleri gözden geçirir, rakip örgütlere bakar veya içinde bulunduğu sektörle ilgili verileri gözden geçirir.

Yakın Zaman Etkisi Hataları
İnsanlar daha önceden meydana gelen olaylardan çok, en son gerçekleşen olayları hatırlama
eğilimi içindedirler. Örneğin bir yöneticinin çalışanını altı ya da sekiz ay önceki performansından daha çok, bir kaç hafta ya da bir ay önceki perormansını muhtemelen daha iyi hatırlar. Yöneticiler, yıl boyunca çalışanların performanslarını kayıt etmedikleri sürece büyük
bir ihtimalle çalışanın en son performansını gözönünde bulundurarak karar vereceklerdir.

Örgütsel sınırlılıklar fikirbiliği ihtiyacı, ortak perspektif, işbirliği, destek, ortak kültür ve yapı, etik değerlerdir.

2009 yılında “Sağlıkta Performans ve Kalite Yönergesi” isimli yönergeyle bir değişiklik
daha yapılmış ve kurumsal performans katsayısının şu şekilde hesaplanacağı belirtilmiştir;
Kurumsal performans katsayısı = [(Muayeneye Erişim Katsayısı + Hizmet Kalite Katsayısı + Memnuniyet Katsayısı + Kurum Verimlilik Katsayısı ) /4].

Örgütsel kararları diğer kararlardan farklı kılan bazı özellikler vardır. Bu farklılıklar maddeler halinde şöyle sıralanabilirler;
• Karmaşıktır ve duygusal konularda olabilir.
• Daha hızlı verilmesi gerekebilir.
• İçinde bulunulan çevre çok karmaşıktır.
• Hedeflere nasıl ulaşılacağı konusunda belirsizlik vardır.
• Daha fazla işbirliği gerektirirler.

Yönetim Bilimi Yaklaşımı, yöneticilerin kullandığı rasyonel yaklaşımla daha uyumludur. Özellikle İkinci Dünya Savaşı sırasında çok fazla kullanılmıştır. Bu dönemde özellikle orduların karşılaştığı problemleri çözebilmek için matematik ve istatistik bilim adamları tarafından bazı yöntemler geliştirilmiştir. Yönetim bilimi yaklaşımı tarafından geliştirilen bu yöntemler ordular tarafından başarılı bir şekilde kullanılınca bu yöntemlerin kullanılması işletme yönetimi alanında da yaygınlaşmıştır. Günümüzde çoğu işletme bu teknikleri ve yöntemleri kullanma konusunda, ayrı uzman birimler kurmaktadırlar. Yöneylem araştırmacıları, matematiksel modellerle sorunları sayısal olarak tanımlamakta ve olası
alternatifleri geliştirip, alternatiflerin de değerlendirilmesine imkan sağlayacak başka yöntemleri kullanabilmektedirler. PERT ve doğrusal programlama gibi yöntemler bu yöntemler arasında en fazla bilinenleridir.