SAĞLIK KURUMLARI MEVZUATI

Üst kademe kamu yöneticilerinin atanmalarına ilişkin usul ve esaslar; bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri, ve yetkileri; teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatının kurulması gibi konular Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenir. Anayasada yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle siyasi haklar ve ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenemez.

Yönetmelikler, idari organlarca çıkarıldıklarından idari işlem niteliğindedir. Bunların Anayasa’ya ve kanunlara Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine uygun olup olmadıklarının denetimi idari yargı tarafından yapılır.

Kamu yönetimi içinde yer alan birimler, yönetmelik dışında da genel ve objektif nitelikte bazı düzenlemeler yapıp yayımlayabilirler. Örneğin tebliğler ve genelgeler bu nitelikte kaynaklardır. Bunun gibi, bir kamu kuruluşunca hazırlanan ve kuruluşun iç düzeniyle ilgili düzenlemeler gerektiren yönergeler de alt düzeyde bir hukuk kaynağı türü sayılabilir.

Yazılı hukuk kuralları, “mevzuat” olarak bilinmektedir.

Sağlık mevzuatı, kişinin ruhen ve bedenen iyilik halinde olması amacıyla çıkarılan yasal düzenlemeler ile çeşitli yasal düzenlemelerde yer alan ve sağlık ile ilgili olan hükümlerden oluşmaktadır.

Hukukun maddi kaynağı, hukuk kurallarının kaynağını belirtmektedir.

Hukukun şekli kaynakları ise, hukuk kurallarının ortaya çıkış şekilleriyle ilgilidir. Hukuk kurallarının ortaya çıkarken aldıkları biçim hukukun şekli kaynağını oluşturmaktadır.

Yardımcı kaynaklar ise, ilmi içtihatlar (bilimsel görüşler-doktrin), mahkeme içtihatları ve mukayeseli hukuk kurallarından oluşur

Maddi anlamda anayasa, devletin temel organlarının kuruluşunu ve işleyişini belirleyen hukuk kurallarının bütününe denir.

Şekli anlamda anayasa ise, normlar hiyerarşisinde en üst sırayı işgal eden, kanunlardan farklı ve daha zor usulle konulup değiştirilebilen hukuk kurallarının bütünü olarak tanımlanmaktadır.

Anayasalar, yeni bir devletin kurulması ya da bir devletin kuruluşunu yenilemesi sırasında yapılırlar. Bu gibi zamanlarda egemen güç olarak ortaya çıkan kurucu iktidar, temsil ettiği sınıf ve zümrenin felsefe ve siyasi anlayışına uygun bir anayasa hazırlar. Buna anayasa literatüründe “asli kurucu iktidar” tarafından yapılan anayasa denilmektedir.

Şekli kriterde ise, bir işlemin kanun olup olmadığı içeriğinden hareketle değil, hangi organ tarafından ve hangi usulle yapıldığına bakılarak belirlenmektedir.

Kanunların sürekli olması ise, yürürlüğe girdikten sonra alanına giren tüm olaylara, yalnızca bir kere değil, yürürlükte kaldığı süre içinde her yinelenişinde uygulanışını ifade eder.

Mevzuat, Anayasa’daki ilgili hükümlere aykırı olmamak kaydıyla çıkarılan kanunlar ile bu kanunlara aykırı olmamak üzere yürürlüğe konan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, yönetmelik, yönerge, genelge ve diğer yazılı metinlerden oluşur.

Hukukun asli ya da esas kaynakları da kendi içinde yazılı kaynaklar ve yazısız kaynaklar şeklinde ikiye ayrılmaktadır. Yazılı kaynaklar anayasa, kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, yönetmelik ve bireysel işlemlerden oluşur. Yazısız kaynaklar ise örf ve adetlerdir.

Ancak bu anayasa, kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, yönetmelik gibi normlar bir hukuk düzeninde yan yana veya rastlantısal bir şekilde bulunmazlar. Bunlar arasında hiyerarşik bir sıralama vardır. Üstünlük sırasıyla anayasa, kanun / OHAL döneminde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, olağan dönemde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, yönetmelik şeklinde sıralanırlar. Bu normların arasında astlık-üstlük ilişkisi vardır. Buna “normlar hiyerarşisi” veya “hukuk düzeni piramidi” denir

Şekli anlamda anayasa hiyerarşisinde en üst sırayı işgal eden, kanunlardan farklı ve daha zor usulle konulup değiştirilebilen hukuk kurallarının bütünü olarak tanımlanmaktadır.

Anayasalar, yeni bir devletin kurulması ya da bir devletin kuruluşunu yenilemesi sırasında yapılırlar. Bu gibi zamanlarda egemen güç olarak ortaya çıkan kurucu iktidar, temsil ettiği sınıf ve zümrenin felsefe ve siyasi anlayışına uygun bir anayasa hazırlar. Buna anayasa literatüründe “asli kurucu iktidar” tarafından yapılan anayasa denilmektedir

Anayasa’da ayrıca bazı temel hakların ve özgürlüklerin sınırlanmasının da ancak kanunla yapılabileceği belirtilmiştir (örneğin, yerleşme ve seyahat özgürlüğü, toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı, mülkiyet hakkı).

Türkiye’de çıkan kanunların tarihsel gelişimi incelendiğinde, temel olarak dört dönemde toplandığı görülmektedir:
• Cumhuriyet öncesi dönemden kalan ve halen yürürlükte olan kanunlar. 
• TBMM’nin kuruluşundan (23 Nisan 1920), 27 Mayıs 1960 tarihine kadar çıkarılan kanunlara, 1’den 7480’e kadar numara verilmiştir.
• 27 Mayıs 1960 darbesinin ardından 1 Kasım 1961 tarihine kadar çıkarılan kanunlar tekrar 1’den numaralandırılmış ve kanunlar 375’e kadar numaralandırılmıştır.
• 1961 Anayasası’na göre iki meclisten oluşan yasama organı tarafından çıkarılan kanunlar. Bunlar da 1’den başlayarak sayı almıştır. 12 Eylül 1980 tarihinde yasama meclislerini feshedilmesinde sonra yasama yetkisine el koyan Milli Güvenlik Konseyi ve ardından gelen TBMM, bu sayıları sürdürmektedir.