SAĞLIK KURUMLARI MEVZUATI - Deneme Sınavı - 10

04.05.1979 tarihli ve 2229 sayılı Kanun ile herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olmayan Türk vatandaşlarıyla ev kadınlarına Bağ-Kur kapsamında isteğe bağlı sigortalı olma hakkı verilmiş ve bu sigortalıların da zorunlu sigortalılarla aynı hak ve mükellefiyetlere tabi olması öngörülmüştür.

Emekli Sandığı (ES): 08.06.1949 tahininde kabul edilen ve 01.01.1950 tarihinde yürürlüğe giren 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu ile o tarihe kadar kurulmuş olan 11 ayrı emekli sandığının ortadan kaldırılması ve çalışanlardan ve işverenlerden prim alınması ilkesine dayalı, modern alamda bütüncül bir sosyal güvenlik politikası oluşturulmuştur. Ayrıca bu politikanın tek elden yürütülmesi için de Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü kurulmuştur.

Fon Temini
5510 sayılı Kanun’un 81. maddesi alınacak prim oranlarını belirtmektedir. Kanun’a göre, genel sağlık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tâbi olanlar için prime esas kazancın %12,5’idir. Bu primin %5’i sigortalı, %7,5’i ise işveren hissesidir. Yalnızca genel sağlık sigortasına tâbi olanların genel sağlık sigortası primi, prime esas kazancın %12’sidir.

Mikro düzeyde finansman ise, her düzeydeki sağlık işletmelerinde, sağlık hizmetlerinin üretimi ve pazarlaması için ihtiyaç duyulan fonların sağlanması, bu fonların yatırımlara yönlendirilmesi ve oluşan gelir veya kârların dağıtımı ile ilgili bir dizi karar ve işlemi içeren bir fonksiyondur.

Finansal bilgi, her organizasyonda bilgiyi yönetende önemli bir güç oluşturur. Bunun dışında finansal bilgi;
• Her bir varlığın yönetiminin değerlendirilmesinde,
• İşlemlerin verimliliğinin değerlendirilmesinde,
• İşlemlerin etkililiğinin değerlendirilmesinde,
• İşlemlerin planlar çerçevesinde yürüyüp yürümediğini kontrol etmede kullanılır.

Sosyal Sağlık Sigortası: “Devlet birimleri tarafından düzenlenen, empoze edilen veya kontrol edilen bir risk paylaşım şekli” olarak tanımlanabilir.

Özel Sağlık Sigortası: Az gelişmiş ülkelerden çok, gelişmiş ülkelerde ve genellikle sosyal sigortanın veya Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS) gibi ulusal sistemlerin bulunmadığı ülkelerde yaygın bir biçimde başvurulan bir finansman mekanizmasıdır.

Tıbbi Tasarruf Hesabı: Bireylerin gelecekte karşılaşabilecekleri sağlık risklerine karşılık, kendilerine ait banka hesaplarına önceden para yatırma ve bu parayı sadece sağlık harcamaları için kullanmaları esasına dayanmaktadır.

Fatura Bedelinin Ödenmesi: Bu yöntemde, sağlık kuruluşlarına verdikleri her bir hizmet için ayrı ayrı ödeme yapılır.

Kişi Başına Ödeme: Kişi başına ödeme, genellikle bir hekimin belli bir süre için (sıklıkla bir yıl) belli bir nüfus grubuna birinci basamak sağlık hizmeti verdiği hizmet sunumu sistemlerinin (örneğin aile hekimliği) benimsendiği ülkelerde kullanılmaktadır.

Sosyal Sigortalar Kurumu’nun gelirleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
• Prim gelirleri,
• Menkul kıymet gelirleri,
• Kurumun sahibi veya ortağı bulunduğu işletmelerden elde edilecek gelirler,
• Genel bütçeden yapılacak yardımlar,
• Gayrimenkul kira gelirleri,
• 17.07.1964 tarih ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’na göre alınan idari para
cezaları,
• 25.08.1971 tarih ve 1475 sayılı İş Kanunu’na göre uygulanan para cezalarından Bakanlıkça
Kuruma verilmesi uygun görülen pay,
• Gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılacak bağışlar ve vasiyetler,
• Sair gelirler.

Özel Hastanelerin Puanlandırılması ve İlave Ücret Alınması Hakkında Yönergede Değişiklik Yapılmasına Dair Yönerge’ye göre, 22.03.2012 tarihinden itibaren özel sağlık kuruluşlarının aldıkları puana göre alabilecekleri ilave katkı payları aşağıda gösterilmiştir.
• 0-200 puan arası hastaneler için Yüzde 30,
• 201-300 puan arası hastaneler için Yüzde 45,
• 301-400 puan arası hastaneler için Yüzde 60,
• 401-600 puan arası hastaneler için Yüzde 75,
• 601-1000 puan arası hastaneler için Yüzde 90.

Sosyal Güvenlik Kurumu sağlık hizmeti kullanım verisi toplamak ve bu verilere dayanarak faturalama işlemini gerçekleştirmek amacıyla elektronik bilgi sistemini ifade eden MEDULA sistemini kurmuştur.

Genel vergi gelirleri dünyanın tüm ülkelerinde kullanılan en önemli kaynaktır. Ancak gelişmekte olan ülkelerde vergilerin toplanmasında karşılaşılan güçlük, bu finansman kaynağını etkilemektedir. Dolayısıyla, ülkenin vergi toplama kapasitesi ve vergi yapısının adil olup olmaması gibi durumlar, yöntemin hizmet sunumu üzerindeki etkilerinin belirleyicileri olabilmektedir.

Kişi başına ödeme, genellikle bir hekimin belli bir süre için (sıklıkla bir yıl) belli bir nüfus grubuna birinci basamak sağlık hizmeti verdiği hizmet sunumu sistemlerinin (örneğin aile hekimliği) benimsendiği ülkelerde kullanılmaktadır.

Özel sektör çalışanları ve kamuda işçi statüsünde istihdam edilenler SSK, bağımsız olarak çalışanlar (örneğin, çiftçi, esnaf vb.) Bağ-Kur ve emekli devlet memurları Emekli Sandığı kapsamında sosyal güvenlik hizmetinden yararlanmıştır.

19 Ocak 2005 tarihinde yürürlüğe giren 5283 sayılı “Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarına ait Sağlık Birimlerinin Sağlık Bakanlığı’na Devredilmesine Dair Kanun” ile Sosyal Sigortalar Kurumu’na ait olan tüm sağlık birimleri; bunlara ilişkin her türlü görev, hak ve yükümlülükler, taşınırlar, taşınmazlar ve taşıtlarla birlikte Sağlık Bakanlığı’na devredilmiş ve kurumun hizmet sunum işlevine son verilmiştir.

5510 sayılı Kanun’un 81. maddesi alınacak prim oranlarını belirtmektedir. Kanun’a göre, genel sağlık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tâbi olanlar için prime esas kazancın %12,5’idir.

Özel Hastanelerin Puanlandırılması ve İlave Ücret Alınması Hakkında Yönergede Değişiklik Yapılmasına Dair Yönerge’ye göre, 22.03.2012 tarihinden itibaren özel sağlık kuruluşlarının aldıkları puana göre alabilecekleri ilave katkı payları aşağıda gösterilmiştir. 0-200 puan arası hastaneler için %30, 201-300 puan arası hastaneler için %45, 301-400 puan arası hastaneler için %60, 401-600 puan arası hastaneler için %75, 601-1000 puan arası hastaneler için %90.

Literatürde yer alan diğer bir görüş ise, sağlık hizmetlerinin finansman yöntemini Beveridge (vergiye esaslı) ve Bismarck (sosyal sigorta esaslı) modelleri ile açıklamaktadır. Beveridge modeli, koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerini genel vergi gelirlerinden finanse ederken, Bismarck modelinde finansman, kazanç esasına dayalı sigorta primlerinden oluşmaktadır