SAĞLIK İŞLETMELERİNDE MALİYET YÖNETİMİ

Sürecin birinci adımında problem tanımlanır. Çözülmeyi bekleyen bir sorun, yeni teçhizat alma (veya yatırım), yeni bir poliklinik veya klinik açma, var olan poliklinik veya kliniği kapatma gibi kararlar, bir problem gibi tanımlanır. Yeni bir teçhizat alma kararı üzerinde adımları inceleyelim. 

Ek gelir (marjinal hasılatın) ek maliyetten (marjinal maliyet) büyük olduğu durumlarda pozitif katkı payı (marjinal fayda) oluşur. Pozitif katkı payı ile sabit maliyet karşılaştırılır. Pozitif katkı payının sabit maliyetten büyük olması halinde kâr elde edilir ki bir kararın finansal ifadesi bu şekilde olumlu olur.

Ek gelir (marjinal hasılatın) ek maliyetten (marjinal maliyet) büyük olduğu durumlarda pozitif katkı payı (marjinal fayda) oluşur. Pozitif katkı payı ile sabit maliyet karşılaştırılır. Pozitif katkı payının sabit maliyetten büyük olması halinde kâr elde edilir ki bir kararın finansal ifadesi bu şekilde olumlu olur.

Üret ya da satın al kararlarında kritik nokta, üretim maliyeti ile satın alma maliyetinin bir birbirine eşit olduğu durumdaki miktardır. Bu noktanın altında satın alma alternatifi; üzerinde ise, üretim alternatifi avantajlı olmaktadır.

Yeni cihazın satın alınmasına neden olan temel unsurları şu şekilde sıralayabiliriz: • Hali hazırda kullanılan cihazın eskimesi nedeni ile eski cihaz yenisi ile değiştirilebilir. Bu bir ikame veya yenileme yatırımıdır. • Hali hazırda kullanılan cihazın hastanenin ihtiyaçlarını karşılayamaması nedeni ile ikinci bir cihaz alınabilir. Bu bir büyüme yatırımıdır. • Bazen yasal zorunluluk nedeni ile de yeni cihaz veya makine alınabilir.

Hali hazırda kullanılan cihazın eskimesi nedeni ile eski cihaz yenisi ile değiştirilebilir. Bu bir ikame veya yenileme yatırımıdır.

Yeni birim için yeni personel istihdam edilmesi halinde de sabit maliyet artacaktır. Yeni birim uzmanlık gerektiriyor ise ister istemez bu durumda sabit maliyet artacaktır. Ortak hizmet veren personelin yeni birim ile sayısında artış olup olmayacağı da karar verirken dikkate alınmalıdır.

3. Adım: Alternatifler arasında en uygunu seçme İkinci adımda veri toplama ve geliştirilen alternatifler arasında en uygun seçim bu aşamada yapılmalıdır. Alınan teklifler arasında en uygunu seçmek için fayda maliyet analizlerinin yapıldığı bir aşamadır. Özellikle bir yatırım kararı verilecekse finansal olarak değerlendirmelerin yapıldığı, olasılık ve risk değerlemelerinin yapıldığı bir aşamadır. Finansal ve finansal olmayan değerlendirmeler yapılarak alternatifler arasında en uygun olan seçilir.