SAĞLIK İŞLETMELERİNDE MALİYET YÖNETİMİ

Maliyet hesapları, mal ve hizmetlerin planlanan biçim ve niteliğe getirilmesi için yapılan giderlerin toplandığı ve maliyet unsurlarına dönüştürülerek izlendiği hesaplardır. Tek Düzen Hesap Planında yer alan gider hesapları uygulamada esneklik sağlamak üzere iki seçenek halinde sunulmuştur. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Gider hesapları grupları aşağıdaki gibi sınıflandırılmaktadır: 

1. İlk madde ve malzeme Giderleri
2. İşçi ücret ve giderleri
3. Memur ücret ve giderleri
4. Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler
5. Çeşitli giderler
6. Vergi, resim ve harçlar
7. Amortismanlar ve tükenme payları
8. Finansman giderleri

Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Gider yerleri aşağıdaki gibi bölümlenebilir:
• 10-29 Esas hizmet gider yerleri
• 30-39 Esasa yardımcı hizmet gider yerleri
• 40-49 Yardımcı hizmet gider yerleri
• 50-59 Yatırım gider yerleri
• 60-69 Hizmet yerleri yönetimi gider yerleri
• 70-79 Araştırma ve geliştirme gider yerleri
• 80-89 Pazarlama, satış ve dağıtım gider yerleri
• 90-99 Genel yönetim gider yerleri

Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

Gider yeri sınıflandırması bir üniversite hastanesinde, devlet ve şehir hastanelerinde, büyük ve kapsamlı hastanelerde, küçük ve yandal hastanelerinde elbette farklılık gösterecektir. Ancak, değişmez hususlar vardır bunlar; 6 tanedir. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Gider çeşitlerinin izleneceği yardımcı defter kayıtlarının, giderlerin ait oldukları gider yerlerini de gösterecek şekilde tutulması durumunda, yöntem amacına uygun biçimde yürütülmüş olacaktır. Bu kayıt yönteminde; giderler eş zamanlı olarak aynı anda (1) Hem fonksiyonlarına, (2) Hem çeşitlerine ve (3) Hem de ilgili gider yerlerine göre izlendiğinden; muhasebe kayıtlarının azaltılmasına ve her kademenin üretim ve hizmet maliyetlerinin belli bir düzen içinde oluşturulmasına olanak sağlamaktadır. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.

Gider çeşitlerinin izleneceği yardımcı defter kayıtlarının, giderlerin ait oldukları gider yerlerini de gösterecek şekilde tutulması durumunda, yöntem amacına uygun biçimde yürütülmüş olacaktır. Bu uygulamada, maliyet hesap grupları aşağıdaki gibi bölümlenmiştir:
• 70 Maliyet Muhasebesi Bağlantı Hesapları
• 71 Direkt İlk madde ve Malzeme Giderleri
• 72 Direkt İşçilik Giderleri
• 73 Genel Üretim Giderleri
• 74 Hizmet Üretim Maliyeti
• 75 Araştırma Geliştirme Giderleri
• 76 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri
• 77 Genel Yönetim Giderleri
• 78 Finansman Giderleri

Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Araştırma ve geliştirme giderleri hesabı 3 farklı ilgili hesaptan oluşmaktadır:

• 750 Araştırma ve Geliştirme Giderleri
• 751 Araştırma ve Geliştirme Giderleri Yansıtma Hesabı
• 752 Araştırma ve Geliştirme Gider Farkları

Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Hizmet üretim maliyetleri, ana hesap (740) altında alt hesaplar (0-9 gider çeşitleri) düzeyinde izlenmelidir. Hesap kodlamada iki farklı seçenek gösterilmektedir. Alt hesap bazında kırılım yapmak ve bu kırılımı basamaklandırmak işletmelerin tercihinde olan bir özelliktir. Dolayısıyla cevap  C şıkkıdır.

7/B seçeneğinde işletmeler 79 No.lu gruptaki maliyet hesaplarını kullanır. Bu uygulamada maliyet hesap grupları aşağıdaki gibi bölümlenir:
79 GİDER ÇEŞİTLERİ
790 ilk Madde ve Malzeme Giderleri
791 Memur Ücret ve Giderleri
792 Personel Ücret ve Giderleri
793 Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler
794 Çeşitli Giderler
795 Vergi, Resim ve Harçlar
796 Amortismanlar ve Tükenme Payları
797 Finansman Giderleri
798 Gider Çeşitleri Yansıtma Hesapları
799 Üretim Maliyet Hesabı

Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Rapor oluştururken dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıdaki seçeneklerde belirtilmiştir:

a-) Hizmet verilen yer açısından giderlerin izlenebilmesi ve analizi için giderlerin kayıtlarının gelişi güzel kayıt edilmemesi gerekir

b-) Verilerin alındığı kaynağın sıklıkla değiştirilmemesi gerekir. Değiştirilme güncelleme amaçlı olmalıdır

c-)Oluşturulan raporların karşılaştırılabilir özellikte olması gerekir.

d-) Rapor, işletmenin dinamiklerine göre şekillendirilmeli, ancak formatı devamlı değiştirilmemelidir

e-) Raporda verilerin tutarları yanı sıra yüzdesel dağılımları da yer almalıdır.

Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.

Yanıt D'dir. 60-69'dur.

Yanıt E'dir. Ameliyathanedir.

Yanıt A'dır. Kadın doğum servisi esasa yardımcı hizmet gider yerlerinden biri değildir, esas hizmet gider yeridir.

Yanıt A'dır. Laboratuvar hizmetleri esasa yardımcı hizmet gider yerlerinden biridir. Diğerleri esas hizmet gider yerleridir.

Yanıt C'dir. 7/A Seçeneği maliyet hesabıdır.

Yanıt A'dır. Hizmet üretim maliyeti hesabıdır.

Yanıt B'dir. 79 No.lu gruptur.

Yanıt C'dir. Verilerin alındığı kaynağın sıklıkla değiştirilmesi değil değiştirilmemesi gerekir.

Gider hesapları; dönem içinde yapılan ve tahakkuk ettirilen giderlerin izlendiği ve borçlarına kaydedildiği hesaplardır.

Fark hesapları, önceden saptanmış maliyet yöntemlerinin uygulanması halinde fiili giderler ile önceden saptanmış giderler arasındaki farkların kaydedildiği hesaplardır.