Maliyet Muhasebesinin Amaçları ve Muhasebe Fonksiyonundaki Yeri
Sağlık işletmeleri nelerden etkilenir ?
| Her işletme gibi sağlık işletmeleri de ekonomide yaşanan hızlı değişim ve rekabet ortamından ve teknolojideki hızlı gelişmelerden etkilenmektedirler. |
Maliyet nedir ?
Maliyet, genel bir ifade ile belirli bir amaca ulaşmak için katlanılan fedakârlıkların parasal değeri olarak ifade edilmektedir.
| Bir işletmenin kâr veya zararı hangi formül yardımı ile hesaplanır? |
| Bir işletmenin kâr veya zararı aşağıdaki formül yardımı ile hesaplanır: |
Kâr veya Zarar = Satışlar-Maliyetler
| İşletmeler, faaliyet konularına göre genel olarak nasıl sınıflandırılır ? |
| İşletmeler, faaliyet konularına göre genel olarak aşağıdaki gibi sınıflandırılmaktadır: • Üretim işletmeleri • Hizmet işletmeleri • Ticari işletmeler |
| Hizmet işletmelerini üretim ve ticaret işletmelerinden ayıran özellik nedir? |
| Hizmet işletmeleri, müşterilerine stok değil, hizmet satarlar. Bu nedenle üretim ve ticaret işletmelerinden ayrılırlar. |
İşletmeler, kâr kriterine göre nasıl sınıflandırılır?
İşletmeler, kâr amacı güden ve kâr amacı gütmeyen kriterine göre de sınıflandırılmaktadır.
Sağlık işletmelerinin temel özellikleri nelerdir?
| Sağlık işletmelerinin diğer işletmelerle ortak ve farklı yönlerini ifade etmek için sağlık işletmelerinin temel özelliklerini, diğer işletme türleri ile kıyaslayarak aşağıdaki şekilde açıklayabiliriz: • Sağlık işletmeleri, diğer işletmeler gibi tüzel kişiliğe sahiptir. • Sağlık işletmeleri, diğer işletmelerden farklı olarak mal satmaz, hizmet verir. • Sağlık işletmelerinin diğer işletmeler gibi işletme fonksiyonları vardır. • Sağlık işletmelerinin girdileri malzeme, bilgi, tecrübe ve sermayedir. Diğer işletmelerin de girdileri aynıdır. • Sağlık işletmelerinin diğer işletmeler gibi süreçleri vardır. Girdiler, bu süreçlerde kullanılarak çıktıya dönüştürülür. • Sağlık işletmelerinin çıktısı hizmet; diğer işletmelerin ise, stoktur. • Sağlık işletmelerinde diğer işletmelerde olduğu gibi bir stokun el değiştirmesi söz konusu değildir. Sağlık işletmeleri stokları (ilaç ve medikal malzemeler), verdikleri hizmetin bir girdisi olarak kullanırlar. |
Hastane işletmelerinde, hizmet vermek için kullanılan girdiler nelerdir ?
| Sağlık işletmelerinin temel fonksiyonu, hastalarına en iyi hizmeti vermektir. Bu hizmeti verirken de aşağıda belirtilen farklı türde girdiler kullanılmaktadır: • Malzeme • Emek • Eğitim • Sermaye |
Bu girdiler, hastane işletmelerinde, hizmet vermek için kullanılır.
Muhasebe neyi ifade eder ?
| Muhasebe: İşletmede gerçekleşen ve para ile ifade edilen tüm olayları tanımlayan bir işletme fonksiyonudur. |
Muhasebe, işletmede gerçekleştirilen ve mali olay olarak ifade edilen tüm işlemleri belirli bir disiplin ve kurallar çerçevesinde kaydeden, sınıflandıran, özetleyen ve analiz ederek raporlayan bir işletme birimidir.
Bir hastanın, hastaneye kabul edilmesi ve hastaneden hizmeti alıp ayrılmasına kadar geçen süreçte hastanenin kaynaklarını kullanması ne olarak tanımlanır ?
Bir hasta, hastaneye kabul edilmesi ve hastaneden hizmeti alıp ayrılmasına kadar geçen süreçte hastanenin kaynaklarını kullanmaktadır. Kullandığı bu kaynaklar, hastaya verilen hizmetin maliyeti olarak tanımlanacaktır.
Muhasebenin temel bileşenleri nelerdir ?
Muhasebe iki temel bileşenden oluşmaktadır:
• Finansal Muhasebe
• Yönetim Muhasebesi
Finansal muhasebenin işlevleri nasıl gruplandırılır?
| Finansal muhasebenin işlevleri aşağıdaki gibi gruplandırılmaktadır: • Temel işlev: İşletmede gerçekleşen finansal olayları kaydetmek, sınıflandırmak ve özetleyerek analiz ve yoruma hazır hale getirmektedir. Kaydetme, sınıflandırma ve özetleme muhasebenin temel işlevi iken; |
• İkincil işlev: Analiz ve yorum ikincil işlevidir. İkincil işlev daha çok finansal analiz adı altında yürütülmektedir.
Finansal muhasebe ve yönetim muhasebesinin işletmelerdeki görevleri ve ikisi arasındaki farklar nelerdir ?
| Finansal muhasebe ve yönetim muhasebesinin işletmelerdeki görevleri ve ikisi arasındaki farklılıklar aşağıda karşılaştırmalı olarak ifade edilmektedir: • Bilginin kapsamı açısından bir karşılaştırma yaptığımızda finansal muhasebe bilgisinin tekdüze olduğu; yönetim muhasebesi bilgilerinin ise daha kapsamlı olduğu görülmektedir. • Zaman açısından bir karşılaştırma yapıldığında ise, finansal muhasebenin geçmişteki gerçekleşen faaliyetlere odaklanırken; yönetim muhasebesinin ise, gelecekle ilgili faaliyetlere odaklandığı görülmektedir. • Ayrıca, finansal muhasebe bilgileri finansal içerikte; yönetim muhasebe bilgileri ise, hem finansal hem de finansal olmayan içeriktedir. Örneğin, satışların kârlılığı finansal bir bilgi iken, kliniklerde hasta memnuniyeti veya verimlilik finansal olmayan bilgi niteliğindedir. • Finansal muhasebe, işletmenin verimliliğine ilişkin bilgileri raporlayamaz. Finansal muhasebe, cari dönemde (veya muhasebe dönemi) gerçekleşen faaliyetlere ilişkin defter tutma fonksiyonunu yerine getirirken yönetim muhasebesinin defter tutma gibi bir fonksiyonu yoktur. |
• Finansal muhasebe, işletmenin faaliyetlerindeki değişime anında cevap verebilecek esneklikten yoksundur ancak, maliyet ve yönetim muhasebesi esnektir ve esnek olmalıdır.
Sağlık Uygulama Tebliğinin amacı nedir?
| Sosyal Güvenlik Kurumu, Sağlık Uygulama Tebliğinin birinci bölüm genel hükümler başlığının birinci maddesinde tebliğin amacı ifade edilmektedir. Tebliğin amacı, sağlık yardımları Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanan ve kapsam maddesinde tanımlanan kişilerin; • Sağlıklı kalmalarını, • Hastalanmaları halinde sağlıklarını kazanmalarını, • İş kazası ile meslek hastalığı, • Hastalık ve analık sonucu tıbben gerekli görülen sağlık hizmetlerinin karşılanmasını, |
• İş göremezlik hallerinin ortadan kaldırılmasını veya azaltılmasını temin etmek amacıyla kurumca finansmanı sağlanan sağlık hizmetleri, yol, gündelik ve refakatçi giderlerinden yararlanma esas ve usulleri ile bu hizmetlere ilişkin Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunca belirlenen Kurumca ödenecek bedellerin bildirilmesidir.
Hizmet maliyetinin gerçekçi bir şekilde hesaplanabilmesi için gerekli unsurlar nelerdir ?
| Hizmet maliyetinin gerçekçi bir şekilde hesaplanabilmesi için şu iki unsura odaklanılmalıdır: • Verilecek hizmetler için kullanılan kaynakların verilen hizmetler ile ilişkilendirilmesi, |
• Girdiler ile hastaya verilen hizmet arasında neden-sonuç ilişkisinin yaratılması.
Hastanede verilen hizmetin maliyetini hesaplamak kapsamında yer alan maddeler nelerdir ?
| Genel anlamda hastanede verilen hizmetin maliyetini hesaplamak olarak ifade edilen bu amaç ayrıntılı olarak aşağıdaki amaçları da karşılamak için oluşturulmaktadır: • Hasta ve doktor bazında maliyet hesaplamak • Poliklinik maliyetlerini hesaplamak • Klinik maliyetlerini hesaplamak • Ameliyathane maliyetlerini hesaplamak • Görüntüleme maliyetlerini hesaplamak • Otelcilik maliyetlerini hesaplamak |
• Destek hizmet maliyetlerini hesaplamak
Bir hizmetin maliyetinin yüksek olması hangi sorgulamaları da beraberinde getirecektir ?
| Bir hizmetin maliyetinin neden yüksek olduğu aşağıdaki sorgulamaları da beraberinde getirecektir: • Kaynakların yanlış ve verimsiz kullanılıp kullanılmadığı, • Bu hizmeti veren personelin yanlış işlem yapıp yapmadığı, |
• Bu hizmet için kullanılan cihazların etkin kullanılıp kullanılmadığı
Planlama ve kontrol sürecinde, maliyet muhasebesi hangi yöntemlerini kullanarak yer almaktadır?
Planlama ve kontrol sürecinde, maliyet muhasebesi standart ve fiili maliyet yöntemlerini kullanarak yer almaktadır.
Maliyet bilgileri raporları hangi düzeylerde hazırlanır?
| Maliyet bilgileri raporları: • Yönetim düzeyinde raporlar. • Birim düzeyinde raporlar |
Yönetim düzeyindeki raporlar neleri kapsar?
| Yönetim düzeyinde raporlar. |
Bu raporlarda yer alan bilgiler, yapı itibari ile fazla ayrıntılı olmamaktadır. Klinik düzeyinde maliyet ve kârlılık göstergeleri ve her bir birime özel göstergelerin yer aldığı bilgiler ve göstergeler üst yönetim düzeyine raporlanmaktadır. Bu raporda yer alacak bilgilerin, oluşturulan stratejik planı destekler nitelikte olması gerekmektedir.
Birim düzeyindeki raporlar neleri kapsar?
|
Birim düzeyinde raporlar. |
Birim sorumlusunun ihtiyaç duyduğu ve hastane düzeyindeki raporlara göre daha ayrıntılı bilgilerin yer aldığı rapordur. Birim (Klinik, poliklinik, radyoloji vd.) düzeyinde kârlılık, verimlilik, yatak devir hızı, yatak kullanım oranı, MR sayısı, Ameliyat sayıları, kullanılan ilaç ve sarf malzeme gideri gibi bilgilerin bu raporda yer alması gerekmektedir. Raporda yer alacak bilgilerin finansal olması gerekmektedir.