SAĞLIK İŞLETMELERİNDE MALİYET YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 5

İkinci Dağıtım sürecinde izlenmesi gereken yollardan biri şöyledir:

Yardımcı gider yerlerinden esas hizmet gider yerlerine dağıtımı yapılır. 

Doğru cevap "C" şıkkıdır.

Yardımcı ve esasa yardımcı gider yerlerinin dağıtımı tamamlanınca ikinci dağıtım tamamlanmış olur. Giderler (1) Esas hizmet gider yerlerinde ve (2) Faaliyet gider yerlerinde toplanmış olur.

Doğru cevap "B" şıkkıdır.

çalışan sayısı (15) x Dağıtım katsayısı (275) = Ortopedi geliri (4125)

11 x 275= 3025

2 x 275= 550

Toplam gelir: 7700

Doğru cevap "E" şıkkıdır

240.000 + 4025 + 16.000 = 260.025 TL

Dağıtım katsayısı = 260.025 / 9025 dk = 25,02 TL/dk

Doğru cevap "C" şıkkıdır.

Kademeli dağıtım yönteminin özellikleri:

Dağıtım sırasının belirlenmesinde genelde, birinci dağıtım toplamının büyüklükleri esas alınır. Birinci dağıtım toplamı en büyük olan gider yerinden en küçük olan gider yerinde doğru bir dağıtım sırası belirlenir ve bu sıra izlenerek dağıtım yapılır.

Dağıtımı yapılan gider yeri, sırada kendisinden sonraki gider yerine pay verir. Dağıtımı yapılan gider yerine artık pay verilemez.
Bu süreç, yardımcı gider yerlerinde birinci dağıtım sonrasında toplanan giderlerin sıfırlanmasına kadar devam eder.

Doğru cevap "E" şıkkıdır.

Esas hizmet gider yerlerinde toplanan giderlerin hastaya verilen hizmetin maliyetine dönüştürülmesi üçüncü dağıtım olarak ifade edilmektedir. Bu işlemi esas hizmet gider yerlerinde toplanan giderlerin hastaya verilen hizmetlere veya hastalara yüklenmesi olarak da ifade edebiliriz.

Doğru cevap "C" şıkkıdır.

Ameliyathaneden ve patoloji gibi gider yerlerinden alınan hizmetin maliyeti doğrudan hasta ile ilişkilendirilir. (İkinci dağıtımdan gelir)

Doğru cevap "D" şıkkıdır.

Üçüncü dağıtımda uygun bir dağıtım anahtarı seçmek önemlidir. Hasta ile doğrudan ilişkilendirilemeyen giderler hasta ile dağıtım anahtarları
kullanılarak ilişkilendirilmektedir. Bu tür giderlerin hasta ile ilişkilendirilmesinde aşağıdaki dağıtım anahtarların biri kullanılabilir:
• İlaç ve sarf malzeme giderleri yüzdesi
• Yatak gün sayısı
• Hastanın klinikte kalma süresi (hasta bazında yatak devir süresi)

Doğru cevap "C" şıkkıdır.

radyolojinin payı hasta ile direkt ilişkilendirilmektedir. Diğer seçenekler ise endirekt iletişim halindedir.

Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Hastaya verilen hizmetin maliyetinin hesaplanmasının önemi aşağıdaki ifadelerle ilişkilidir:

Hastaya verilen hizmetin maliyeti ile sadece maliyet hesaplanmaz.

Bu bilgiler, hastane kaynaklarının etkin ve verimli kullanılıp kullanılmadığı,

Verilen hizmet çerçevesinde kâr elde edilip edilmediği,

Elde edilen maliyet verileri ile yatırım yapılıp yapılmayacağı gibi birçok yönetim kararında kullanılır.

Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Kira giderleri (A1), personel ücretleri (A2), amortisman giderleri (A3), vb giderler, sabit maliyeti oluşturmaktadır.

Doğru cevap "C" şıkkıdır.

Y = 55 000 + (8TL/hasta) x 1200 hasta

Y = 55 000 + 9600 = 64,600 TL

Doğru cevap "E" şıkkıdır.

İşletmelerde hangi maliyetlerin değişken ve hangilerinin de sabit olduğunu belirlemede kullanılan yöntemler ana başlıklar altında aşağıdaki gibi sınıflandırmaya tabi tutulabilir:
1. Analitik Yöntem
2. Muhasebe Yöntemi
3. Matematiksel ve İstatistikî yöntemler
a. En yüksek -en düşük noktalar yöntemi
b. Çifte ortalama yöntemi
c. Grafik yöntemi
d. Regresyon yöntemi
Bu yöntemler içinde, sonuçlarına en güvenilir
olarak bakacağımız yöntem regresyon yöntemidir.
Yukarıdaki sınıflandırma, bu yöntemlerin güvenirlik düzeylerine göre yapılmıştır.

b = 67 000 - 43 000 / 4500 - 2500 = 24 000 TL / 2000 ultrason 

b = 12 TL/ ultrason

Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Çifte ortalama yöntemi, en düşük – en yüksek noktalar yöntemine benzemektedir. İşleyiş olarak, farklı dönemler faaliyet hacimleri açısından sınıflandırılır. Bunun için sırası ile aşağıdaki işlemler yapılır:
• Düşük faaliyet hacmi ve yüksek faaliyet hacmi olarak iki grup belirlenir ve toplam faaliyet hacimleri ve toplam maliyetler hesaplanır.
• Her iki grup için ortalama faaliyet hacmi ve ortalama maliyet belirlenir,
• Düşük ve yüksek faaliyet hacmi arasındaki karşılaştırma sonucunda birim değişken maliyet (b) hesaplanır,
• Son olarak da toplam maliyet fonksiyonu oluşturulur.

Doğru cevap "D" şıkkıdır.

Grafik Yöntemi
Muhasebe yöntemi büyük ölçüde geçmiş deneyimlere dayanır. Grafik yöntemi ise, tümü ile tarihi verilere dayanmaktadır. Bu yöntemde, geçmişteki maliyet-hacim ilişkilerini temsil eden noktalardan hareket ederek grafik çizilir.
Giderlerin sabit ve değişken kısımlarının ayrılması bu grafik yardımı ile sağlanmaktadır. 
Grafik yönteminin kâğıt kalem kullanılarak yapılması, günümüz koşullarında çok ama çok iptidai kalmaktadır. Bu nedenle bu yöntemin işleyişi Excel kullanarak anlatılacaktır.

Doğru cevap "C" şıkkıdır.

Bir regresyon yöntemi, bağımlı değişken (maliyet) ve bir veya
birden fazla bağımsız değişken (faaliyet hacmi) arasındaki tahmini ilişkiyi ifade eder.

Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Y = A +bX olarak ifade edilen toplam maliyet doğrusunda yer alan değişkenler regresyon denklemi şeklinde ifade edilirse aşağıdaki tanımlamalar yapılacaktır:
Y = Toplam maliyet (Bağımlı değişken)
A = Toplam Sabit maliyet (Sabit faktör)
b = Faaliyet hacmi birimi başına değişken maliyet
(Eğrinin eğimi)
X = Faaliyet hacmi (Bağımsız değişken)

Doğru cevap "B" şıkkıdır.

REGRESYON YÖNTEMİNDE;

Veri çözümleme aracı, aktif değil ise, aktif hale getirmek için şu adımları izlemeniz gerekir:
1. Dosya
2. Seçenekler
3. Eklentiler
4. Excel eklentileri (git)

Doğru cevap "D" şıkkıdır

Çoklu R değeri, korelasyon katsayısıdır. Bu katsayının 0,85 ile 1 arasında bir değer olması, faaliyet hacmi ve toplam maliyet arasındaki ilişkinin aynı yönde ve güçlü olduğunun göstergesidir.

Doğru cevap "B" şıkkıdır.