SAĞLIK İŞLETMELERİNDE KALİTE YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 9

Donanım (Fiziksel bilgisayar ekipmanları ve yardımcı cihaz, makine ve medya): Tüm verilerin kaydedildiği bilgisayar ve yardımcı cihazları örnek olarak verebiliriz. "e" seçeneği doğru cevaptır.

İnsan kaynakları (son kullanıcılar ve Bilişim Sistemi uzmanları, sistem analisti, programcılar, veri yöneticileri vb.):: Son kullanıcılar (müşteriler) bilişim sistemi veya ürettiği
bilgileri kullanan kişilerdir. Bu kişilere sistem analistlerini, programcıları, test uzmanlarını, diğer idari ve teknik elemanları örnek gösterebiliriz. 

Donanım (Fiziksel bilgisayar ekipmanları ve yardımcı cihaz, makine ve medya): Tüm verilerin kaydedildiği bilgisayar ve yardımcı cihazları örnek olarak verebiliriz. 

Yazılım (programlar ve prosedürler): Yazılım kaynakları, bilgisayarları yönlendiren ve onları kontrol eden programlardır. Yazılım kaynakları içerisinde, işletim sistemi yazılımını, son kullanıcıların kullandığı bilgisayar programlarını, bilişim sistemini kullanacak kişiler için kullanım talimatları yani prosedürleri örnek olarak verebiliriz.

Veri (veri ve bilgi temelleri): Veri kaynakları, verileri (bilgi sistemlerinin hammaddesi) ve veritabanını içerir.Veriler, sayıları, alfabetik ve ticari işlemleri ve diğer olayları ve varlıkları tanımlayan diğer karakterlerden oluşan geleneksel veriler de dahil olmak üzere birçok biçimde olabilir. Yazılı iletişimde kullanılan cümleler ve paragraflardan oluşan metin verileri; grafik şekiller ve şekiller gibi görüntü verileri; ses verileri, insan sesi ve diğer sesler de önemli veri biçimleridir.

Ağlar (iletişim ortamı ve ağ desteği): Bilgisayar tabanlı bilgi sistemlerinin başarılı olabilmeleri için internet, intranetler ve extranetler gibi telekomünikasyon ağları, her işletmede
kullanılabilir olmalıdır. Buna göre "c" seçeneği doğru cevaptır.

Karar Destek Sistemlerinin yapısını oluşturan bileşenler; Veri işleme dosyası, dış kaynak, veriler, veri talep modelleri, karar vericiler, grafikler, raporlar ve cevaplardır. Buna göre "b" seçeneği doğru cevaptır.

İşletmelerde ofis otomasyon sistemine entegre edilebilen işlemlere elektronik yayıncılık, elektronik iletişim, elektronik işbirliği, görüntü işleme ve ofis yönetimi örnek verilebilir. Tahmine dayalı modelleme ise Karar Destek Sistemlerinde yararlanılan bir tekniktir. "e" seçeneği doğru cevaptır.

Yapay zekâ araştırmalarının iki temel hedefini; insanlar tarafından yapılan emek yoğun işlemlerin bilgisayarlar tarafından yapılmasını sağlayarak hayat standartlarını yükseltmek bir diğeri ise insanlarla makineler arasında iletişimi sağlamak olarak ifade edebiliriz.

İşletmede yönetim bilişim sistemin kullanımın başarılı olması isteniyorsa aşağıdaki durumlar dikkate alınmalıdır:
Yönetim bilişim sistemleri, yönetimsel işlevlere entegre edilmiştir. YBS’nin işletmenin temel sorunlarına odaklanmasını sağlamak için yönetimin hedefleri açık olmalıdır. Yeterli düzeyde kaynak sağlanmalı ve ilerlemenin önündeki insani ve örgütsel engeller kaldırılmalıdır. İşletmenin, yönetim bilişim sistemi kullanıcılarının veri işleme ve analiz ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli olan uygun bir bilgi işlem altyapısı olmalıdır. Uygulanması düşünülen sistemler sürekli gözetim altında tutulur, böylece açık sistem tasarımı değişen bilgi ihtiyaçlarına göre değiştirilir. Yönetim bilişim sistemleri sonuçlara ve hedeflere odaklanır.

Sistemi kullanacak olan sağlık işletmesinin fiziki altyapı yeterliliği: Sağlık işletmelerinin yeni bir bilişim sistemi kullanmaya başlaması için özellikle yazılım ve donanım açısından alt yapısının güçlü olmasına bağlıdır. Bu gibi işletmelerde bilgisayar ve ağları yönetebilmek için maliyetli sistemler kurulmalıdır. Çünkü sistemi yazılımının devam edebilmesi, kendisini güncelleyebilmesi, bilgisayarların sisteme bağlanmasını, e-posta alışverişlerinin kesintisiz devam edebilmesi için güçlü bir altyapı gereklidir. Çalışanların görüşlerinin alınması ise işletme içerisinde bilişim sistemi gelişiminin ölçümü ile ilgili bir bilgiyi anlatmaktadır. Yani "b" seçeneği doğru cevaptır.

Birinci Basamak Tedavi Hizmetleri: Hastalıkların ayakta teşhis ve tedavi edilmesi amacıyla hizmet veren kademe olup şu birimlerden oluşmaktadır: Sağlık evleri, sağlık ocakları, kurum tabiplikleri, sağlık istasyonları, ana-çocuk sağlığı merkezleri, poliklinikler, hekim muayenehaneleri, sağlık merkezleri ve dispanserler.

İkinci Basamak Tedavi Hizmetleri: Hastaların yatırılarak teşhis ve tedavi edildikleri kurumlardır. İkinci basamak sağlık kuruluşlarından bazıları şunlardır: Devlet hastaneleri, askeri hastaneler, özel hastaneler.
Üçüncü Basamak Tedavi Hizmetleri: İleri düzeyde teşhis, bakım ve tedavi gerektiren hastalara
hizmet veren kurumlardır. Örnek olarak bu kurumlar sıralanabilir: Özel dal hastaneleri (Onkoloji hastaneleri, sanatoryumlar, kemik hastalıkları hastaneleri vb.), eğitim hastaneleri, numune hastaneleri,
üniversite hastaneleri.

İdari veri:  "Ameliyat programları, hastayla ilgili demografik veriler, oda atamaları vb. bilgilere uygulayıcının erişimi" olarak açıklanabilir. "a" seçeneği doğru cevaptır.

Yönetim şekilleri içerisinde en detaycı ve en verimli olarak ifade edilen stratejik yönetim, sağlık işletmelerinin çevresel analizler yapabilmesini, işletmenin güçlü ve zayıf yönlerinin belirlenmesini, kaliteli bir hizmetin sağlanarak müşteri memnuniyetinin artırılmasını sağlayacak olan bir yönetim sistemidir.

Strateji kavramının taşıdığı bazı temel özellikler vardır. Bunlar:

Strateji,analiz etme sanatı ve düşünme yöntemidir.

Strateji,güçlerin amaçlar etrafında toplanmasını sağlar.

Strateji, uzun bir süreçtir. Bu da onu rutin kararlardan ve işlerden farklı kılar.

İşletmelerin paydaşlarını sisteme dâhil ederek dış çevre analizine imkân tanır.

Stratejik yönetim sürecini, işletmenin uzun vadede varlığının devam ettirilebilmesine ve sürdürülebilir rekabet avantajı sağlamasına yönelik bilgi toplama, seçim, analiz, karar ve uygulama faaliyetlerinden oluşan bir bütün olarak ifade etmek mümkündür.

Çevresel analizlerin yapılarak fırsatların ve tehditlerin belirlenmesi ve örgütün güçlü ve zayıf yönlerinin ortaya çıkarılması, çalışanların performanslarının artırılması ve kaynakların verimli bir şekilde kullanılarak hizmet kalitesinin en iyi ve istenilen seviyeye getirilmesi amacıyla yürütülen yönetim faaliyetlerini kapsayan stratejik yönetim, sağlık işletmeleri açısından bir zorunluluk halini almıştır.

E-Reçete Sistemi, hekimlerin kuramlarının tanımladığı şekilde oluşturulan Medula sistemine elektronik ortamda kaydedilerek elektronik reçete numarası verilmiş olan reçetelerdir.

Stratejik yönetim sürecinde sağlık işletmeleri açısından önemli olan üç kavram karşımıza çıkmaktadır. Bunlar; çevre, süreklilik ve yinelenen süreçtir.

Stratejik kalite yönetimi sadece işletmelerin iç ve dış analizler yaparak performans değerlendirmelerinde bulunmaları değil aynı zamanda çevrenin de dikkate alınarak analiz edilmesini kapsamaktadır. Çevreye karşı duyarlı davranılarak kirliliklerin ve bağlantılı olarak hastalıkların önüne geçilmesi beraberinde birçok maliyetinde ortaya çıkmasını önleyecek ve kaynak israflarının önüne geçecektir. Bu nedenle sağlık işletmelerinde sürdürülebilir stratejik kalite yönetimi ele alınırken müşteri ve çevre odaklı hareket edilmelidir.

Sağlık işletmelerinde sürdürülebilir stratejik kalite yönetimi ilkeleri; müşteri odaklılık, üst yönetimin liderliği, sürekli geliştirme, kalite kapsamında uygulanacak olan stratejilerin iş planlarına dâhil edilerek stratejik kalite planlarının yapılması, sıfır hata, tasarım kalitesi, işgörenlerin eğitilmesi, işgören katılımı, gerçeklere dayalı yönetim.

Sürdürülebilir stratejik kalite yönetiminde en önemli unsur müşteri memnuniyetinin sağlanmasıdır.

Sağlık işletmelerinde sürdürülebilir stratejik kalite yönetiminin önündeki engellerden stratejik kalite yönetimini çok fazla yüceltmek; stratejik kalite yönetiminin tüm sorunların ve verimsizliklerin çözümü olarak değerlendirilmesi hatasının yapılması, kalite yönetimini engellemekte ve başarısızlığa neden olmaktadır.