SAĞLIK İŞLETMELERİNDE DAVRANIŞ

Motivasyon sürecinde dört temel aşama vardır: 

- İhtiyaç: Motivasyon, belirli şeylere karşı duyulan gereksinim ile başlar.
- Uyarılma: Bireyde gereksinmenin giderilebilmesi için, herhangi bir gücün oluşmasıdır.
- Davranış: Bireyin ihtiyacı doğduğunda ve bu ihtiyacı gerçekleştirmek için uyarıldığında belirli bir davranışta bulunma aşamasına gelinir.
- Tatmin: Bireyin gösterdiği davranış, ihtiyacını gerçekleştirdiği ölçüde birey tatmine ulaşır.

Doğru cevap E seçeneğidir.

İnsancıl görüşü temsil eden A. Maslow’a göre insanı davranışa iten nedenler onun “ihtiyaçları”dır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Motivasyonu “kişilerin belirli bir amacı gerçekleştirmek üzere kendi arzu ve istekleri ile davranmaları ve çaba göstermeleri” şeklinde tanımlamak mümkündür. Doğru cevap A seçeneğidir.

Clayton Alderfer’ın Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisini basitleştirerek geliştirmiş olduğu motivasyon yaklaşımıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Klasik şartlandırma, Pavlov’un köpekler üzerinde yaptığı deneyler sonucu geliştirilmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Mc. Clelland insan ihtiyaçlarını başarı, bağlılık ve güçlülük olmak üzere üç ihtiyaç grubunda toplanmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Valens, kişinin belirli bir çaba sarf ederek elde edeceği ödülü arzulama derecesini ifade eder. Doğru cevap A seçeneğidir.

Stacy Adams’ın 1960’larda ortaya koyduğu “Eşitlik Teorisi” adil olma kavramı üzerinde durmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Ekonomik motivasyon araçlarının en önemlisi ücrettir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kapsam Teorileri içinde en çok bilinen dört tanesi şunlardır; Abraham Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi, Frederick Herzberg’in Çift Faktör Teorisi (Hijyen - Motivasyon Teorisi), David Mc. Clelland’ın Başarma İhtiyacı Teorisi, ve Clayton Alderfer’in ERG Yaklaşım Teorisi’dir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Motivasyon doğrudan gözlenemediği için davranışlarla ilişkilendirilerek belirlenir ve ölçülür. Motivasyon davranışları başlatan içsel istek ve güçtür. Motivasyon davranışları teşvik eden dışsal faktörleri de kapsamaktadır. Motivasyon dışsal faktörlerce yönlendirilen ancak amaçlı ve hedef yönelimli bir süreçtir.

Dürtü; belirli bir hedef doğrultusunda organizmayı diriltip harekete geçiren güçtür. Güdü de benzer biçimde tanımlanmakla birlikte, yapısal olarak dürtü ve gereksinim kavramlarını da kapsar. Güdülenme, gereksinim ve dürtüden meydana gelen iki ayağı olan bir süreç olarak tanımlanmaktadır. Dürtü genellikle daha ilkel olan ve bireyin kontrol etmesinin güç olduğu uyumak, yemek vb. gibi fiziksel gereksinimlerin karşılanmasını temsil eder.

İnsanların nefes alıp verme süreçlerini öğrenme süreci sonunda değiştirememesi içgüdüsel davranışların öğrenme süreci sonunda değişmemesi özelliğinin temel göstergesidir.

Psikolojik güdüler; bireyin çok çeşitli nedenlerle, davranışlarını belli bir şekilde ve belli bir yönde etkileyen kuvvetlere kişisel güdüler denir. Bu tür güdüler, bireyin kişilik yapısı ve davranış özellikleriyle bütünleşen güdülerdir. Psikolojik gereksinimlerden kaynaklanan güdülerin analizini yapmak toplumsal ve fizyolojik güdülerin analizine göre daha zordur.

Motivasyon süreci tatmin edilmemiş ihtiyaç aşaması ile başlar.

İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi içsel faktörlere ağırlık veren Kapsam Teorilerinden birisidir. Diğerleri ise dışsal faktörlere ağırlık veren Süreç Teorileridir.

Davranışsal Şartlandırma Teorisi dışsal faktörlere ağırlık veren Süreç Teorilerindendir. Diğerleri ise içsel faktörlere ağırlık veren Kapsam Teorileridir.

İnsanların iş yaşamında sağladığı güvence nedeniyle geliri düşük olsa da devlet sektörü ya da kurumsallaşmış yapıları tercih etmesi Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisindeki Güvenlik ihtiyaçlarının sonucudur.

Çalışanların almış oldukları sabit ücretin dışında, daha fazla ve daha verimli çalışmaya özendirmek amacıyla verilen ek ücrete prim ismi verilir. Kişilere, gruplara ve şirketlere göre değişen uygulamaları olan prim sisteminde, fonksiyonlarına veya çalıştıkları saatlere karşılık temel bir ücret alırlar ve üretilen ya da satılan mallara göre bu kişilere ekstra prim verilir. Bu tip bir sistemin temel yararı çalışanlara daha çok gayret sarf etmeleri için ilham vermesidir, bu sayede alacakları para artacaktır. Primler tamamen performans değerlendirme sonuçlarına bağlanabileceği gibi, kısmen bu sonuçlara, kısmen de bölümün, projenin ve şirketin performans ve verimliliğine bağlanabilir. Prim sisteminde dikkat edilmesi gereken hususlardan biri de primin her çalışana performansı ölçüsünde farklı uygulanmasıdır. Periyodik olarak her çalışana maaşının belirli bir katı kadar para verilmesi, bunun sabit ücretin bir parçası olarak algılanmasına yol açar ve primin motive edici bir fonksiyonu kalmaz. Prim sisteminin belirli şartlara dayanması ve adil olması gerekir. Aksine uygulama, bir kısım personelin desteklendiği izlenimini verir ve prim sisteminin motivasyon arttırıcı özelliği tersine işlemeye başlar.

Çalışmada Bağımsızlık personelin motivasyonunu arttırmaya yönelik parametreler içerisindeki psiko-sosyal motivasyon araçlarından birisidir.