SAĞLIK İŞLETMELERİNDE DAVRANIŞ - Deneme Sınavı - 1

Liderlik, tanımlanması zor bir kavramdır. Bu alanda çalışan çoğu bilim insanının hemfikir ola­cağı yalnızca temel unsurları içeren yalın bir tanımı şu şekildedir: Liderlik, bireyin bir hedefe ulaşmak için insan sistemlerini kasten etkilemeye çalıştığı bir süreçtir (Pointer, 2006).

Bireyler liderlik ettiğinden, onlara ve özelliklerine bakmak doğal ve mantıklıdır. Özellik perspektifinin sorduğu soru şudur: Başarılı liderleri başarısız liderlerden ve etkili liderliği etkisiz liderlikten ayıran özellikler nelerdir?

Bir liderin davranışı her iki boyutta da düşükten yükseğe değişebilir ve bu da beş farklı stille sonuçlanır (Pointer, 2006):

Bir liderin davranışı her iki boyutta da düşükten yükseğe değişebilir ve bu da beş farklı stille sonuçlanır (Pointer, 2006):

Bireysel özellikler (kognitif, motivasyonel ve kişilik), bir yöneticinin etkili liderlik davranışlarıyla sonuçlanan özel beceriler geliştirmesini kolaylaştırır. Mumford tarafından belirlenen beceriler Katz’ınkilerle örtüşmektedir (Pointer, 2006):

Bir dizi durumsal model geliştirilmiştir ve bunlardan bazıları şöyledir; etkin liderlik (leadership match), yol-amaç (path-goal), liderlik etkinliği / uyarlanabilirliği (LEAD) ve atfetme (nedensellik yükleme) teorisi (attribution theory). Dönüşümsel perspektif ise liderlikte farklı bir bakış açısını ifade etmektedir.

Yol-amaç modeli, belirli bir bağlamda, belirli bir hedefe belirli bir süre boyunca ulaşmaya çalışan bir takipçinin motivasyonunu artırmak için nüfuzunu kullanan yöneticiyi göz önünde bulundurur.

Dönüşümsel liderlik özellikleri

Süregelen düzenin bozulması

Kuralları değiştirmek

Sistem (sistemik faydaları optimize eden)

Daha iyisi

Dayanışma

Yüksek düzey (sosyal ve özgerçekleştirim)

Olağanüstü

Liderlik tarzı üç davranışsal boyutla tanımlanır (Pointer, 2006):

“Sağlık Hizmetleri Liderlik Modeli” olarak adlandırılan bu model, sağlık ve bakım alanında çalışanların daha iyi liderler olmalarına yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Bu model, dokuz liderlik boyutundan oluşmaktadır (Şekil 4.7) (NHS Leadership Academy, 2013):