SAĞLIK İŞLETMECİLİĞİ II

Toplam kalite yönetimi: Kaliteden tüm çalışanların sorumlu olduğu, hata bulmaktan ziyade hatayı önlemeyi, önce insan felsefesine sahip, sonuçtan çok süreç odağında, çalışanların tamamının katılımını ve sürekli iyileşmeyi esas alan, çalışanların memnuniyeti ile birlikte müşterilerin memnuniyetini de hedefleyen bir yönetim anlayışıdır.

Sağlık kurumlarında toplam kalite sürecinin başarılı bir şekilde yürütülmesi ile

*Olumlu çalışan ilişkileri

 *Yüksek hasta memnuniyeti

*Hastane enfeksiyon oranlarında azalma

*Klinik ve idari anlamda daha kaliteli hizmet sunan hastaneler

*İç müşterilerin hizmet sunumunda kaliteli destek hizmet alması

Bu katkıların yanı sıra  hasta nakli, laboratuvar, tıbbi kayıtlar, hasta kabul, hasta memnuniyeti süreçleri ve genel iş doyumunda artışlar olduğu aktarılmaktadır.

Sağlık sektöründe de son yıllarda önem teşkil etmeye başlayan bu modern yönetim tekniği özellikle ilaç firmaları, biyomedikal cihaz üreticileri gibi sağlık alanının yaratıcı yönünü destekleyen işletmeler için önemli duruma gelmiştir. Pfizer firması, sağlık alanında ilaç üretiminin çok büyük bir kısmını gerçekleştiren ve çalışanlarına yaratıcı düşünme ortamı sağlamak için kurmuş olduğu “Lokal İlham Merkezi” ve açık bir şekilde fikir alışverişi ile birlikte ortaya çıkan yaratıcılık için önemli olan “Bi Fikrim Var!” projesi sağlık sektöründe yaratıcılığa verilen önemi ortaya koymaktadır.

Yapısal güçlendirme: Bilgiye erişim teknik bilgi ve uzmanlık bilgisi dahil olmak üzere kuruluş politikalarına ve hedeflerine erişebilmeyi, desteğe erişim üstlerden, iş arkadaşlarından ve astlarından alınan geri bildirimi ve rehberliği, kaynağa erişim çalışanların sorumluluklarını yerine geti­rirken ihtiyaç duyduğu malzeme, zaman ve ekipmana erişimi, fırsatlara erişim ise çalışanların kurum içinde ya da dışındaki terfii beklentilerini, ifade etmektedir.

Personel güçlendirme: Örgütün iş süreçlerinin düzgün bir şekilde yürütülmesi ve bunun nihayetinde müşteri sermayesinin oluşturulması için önemli olması ve bilgi toplumuna geçiş ile insana verilen değerden dolayı insan faktörü yönetim için de önemli hâle gelmiştir. Bu sebeple örgütler insan sermayelerine yatırım yapmaya başlamışlardır. Bu yatırımlarla filizlenmeye başlayan personel güçlendirme kavramı günümüzde insan kaynakları alanında üzerinde durulan bir kavram olmuştur.

Kurum kültürü: Sağlık sektörüyle ilgili yönetsel konularda özellikle sağ­lık personelinin kararlara katılımının sağlanması yönündeki güçlendirmeler kurum içinde ciddi bir verimlilik kaynağını oluşturmaktadır. Sağlık kurumlarında güçlendirmenin çalışanların stresini azaltacağı ve çalışan bağlılığını artıracağı, dolayısıyla hasta bakımını içeren örgütsel çıktıları iyileştireceği kanıtlanmıştır. Bu anlamda sağlık kurumlarında personelin güç­lendirmesini destekleyecek düzeyde bir yönetim felsefesinin benimsenmesi ve bu amaçla da bir ku­rum kültürü oluşturulması oldukça önemlidir.

Kısaca değişmesi istenilen durumun onarılması yerine en baştan değiştirilmesi olarak ifade edilen değişim mühendisliği yeniden tasa­rım, kurum içi ve kurum dışı her türlü icraatta radi­kal bakış açısıyla hareket edilmesi gerektiğini öngörür. Değişim mühendisliği, en öz tanı­mıyla, her şeye yeniden başlamaktır.

Değişim mühendisliğinin aşamaları ise şu şe­kildedir:

Liderin ve değişim mühendisliği ekibinin belirlenmesi

Mevcut görev ve yapıların belirlenmesi

Örgüt değerlerinin yeniden şekillendirilmesi

Harekete geçme ve değişimi benimseme

Direnişleri ortadan kaldırma

Sağlık kurumlarındaki görüntüleme sistemlerinin hepsi bilgisayar destekli PACS (Picture Archiving and Communication System) sistemine birleşti­rilmesiyle kâğıt tabanlı görüntüleme sistemi ta­mamen kaldırılmış ve tıbbi görüntülerin görüntü kalitesini kaybetmeden köklü değişiklik sonucu arşivlenmesine, birden fazla verinin karşılaştırıl­masına ve teşhis amaçlı meslektaş paylaşımına izin veren PACS sistemine geçilmesi sağlık ala­nında değişim mühendisliğine verilebilecek en iyi örneklerden biridir.

Dış kaynak kullanımı modern bir yönetim tekniği olduğundan dolayı sağlık kurumları için önem arz etmektedir. Dış kaynak kullanımında elde edilen avantajlar hem operasyonel hem de stratejik olabilir. Operasyonel avantajlar genellikle kısa vadeli sorunlardan kaçınma sağlarken, stratejik avantajlar fırsatları maksimize etmeye katkı sağlar. Dış kaynak kullanımı ile düşük maliyetlerle yüksek kaliteli hizmet alın­ması gibi operasyonel avantajlar sağlamasının yanı sıra sağlık kurumu için ikincil sırada olan hizmet­lerde dış kaynaklardan yararlanarak temel yetkin­liklere odaklanılması sağlık kurumunun hizmet sunum kalitesinin artmasına ve personelinin güç­lenmesine olanak tanır.

Sanal örgütler; üyeleri uzun dönemli ortak bir hedef ve çıkar sebebiyle buluşan, bilgi teknolojisi aracılığı ile işler hakkında iletişim kuran ve koor­dinasyon sağlayan coğrafi olarak yayılmış örgütler olarak tanımlanmaktadır. Başka bir tanıma göre sanal örgütler bilgi ve ile­tişim teknolojisi aracılığıyla temel yetkinliklerini birleştirerek ortak hedefleri gerçekleştirmek için tek bir kuruluş gibi faaliyet gösteren, coğrafi ola­rak dağınık bireylerin, grupların ya da örgütlerin birleştiği dinamik bir ittifaktır.

Toplam kalite yönetimi, kaliteden tüm çalışanların sorumlu olduğu, hata bulmaktan ziyade hatayı önlemeyi, önce insan felsefesine sahip, sonuçtan çok süreç odağında, çalışanların tamamının katılımını ve sürekli iyileşmeyi esas alan, çalışanların memnuniyeti ile birlikte müşterilerin memnuniyetini de hedefleyen bir yönetim anlayışıdır.

Örgütsel yaratıcılık karmaşık bir sosyal sistem içerisinde birlikte çalışan bireyler tarafından değerin, faydalı yeni bir ürünün, hizmetin, fikrin, prosedürün ya da aşamanın oluşturulmasıdır. Yaratıcılık yönetimi ise örgütlerde yeni zorlukları ele almak ve çözmek için örgüt üyelerinden bilgi alma ve kullanma şeklinde ilerleyen, örgütlerde bilgi yönetiminin bir çeşidi olarak addedilir.

Personel güçlendirme sürecinin 5aşaması aşağıdaki gibidir:

Değişim mühendisliği, maliyet, kalite, hizmet ve hız gibi çağdaş performansın araçlarında çarpıcı iyileştirmeler elde etmek için iş süreçlerinin yeniden düşünülmesi ve köklü bir şekilde yeniden tasarlanmasıdır.

Kullanım yönetimi programları, tıbbi tedavi gereksinimlerini klinik olarak uygun ve gerekli olduğunu vaka düzeyinde tasdik etmektedir.

Dış kaynak kullanımı olan outsourcing, işletmelerin uzmanlık alanlarında olmayan faaliyetlerinde bu alanda uzmanlaşmış diğer işletmelerin aracılığıyla sağlanmasına olanak veren yönetim stratejisidir.

benchmarking yöntemi bir örgütteki ürün ve hizmet kalitesini, süreçleri, uygulamaları, stratejileri, aynı sahada faaliyet gösteren “en iyi” (best in class) örgütlerle ve “en iyi uygulamalarla” (best practice) karşılaştırarak örgütün daha iyiye gitmesini sağlamaya çalışan bir modern yönetim tekniğidir.

Yönetsel bir teknik olarak amaçlara göre yönetim ifadesi ilk olarak 1954 yılında Peter F. Drucker tarafından kullanılmıştır. Bu yönetsel teknik, bireylerin ne yaptıklarını ve sonucunda ise ne olacağını kavrayacak şekilde çalıştıkları zaman daha etkili oldukları varsayımına dayanır.

Amaçlara göre yönetimin uygulama adımları ise şu şekildedir:

Örgütler iş birliği yapmak için fiziki mekândan uzaklaşarak sanallaşma eğilimi içerisine girmeleri sanal örgütleri ortaya çıkarmıştır. Sanal örgütlerde fiziki ortam ve insan gücüyle yapılan işlerden farklı olarak entelektüel sermaye varlıkları önemlidir. İnsan, zaman ve mekân kavramları önemli değildir.