SAĞLIK İŞLETMECİLİĞİ II

Sağlık durumu ile ilgili bilgi alma hakkı: Bu hak kapsamında hastaya;
a. Hastalığın olası sebepleri ve nasıl seyredeceği,
b. Tıbbi müdahalenin kim tarafından nerede, ne şekilde ve nasıl yapılacağı ile
tahmini süresi,
c. Diğer tanı ve tedavi seçenekleri ve bu seçeneklerin getireceği fayda ve riskler ile hastanın sağlığı üzerindeki olası etkileri,
ç. Muhtemel komplikasyonları,
d. Reddetme durumunda ortaya çıkabilecek muhtemel fayda ve riskleri,
e. Kullanılacak ilaçların önemli özellikleri,
f. Sağlığı için kritik olan yaşam tarzı önerileri,
g. Gerektiğinde aynı konuda tıbbi yardıma nasıl ulaşabileceği hususlarında bilgi verilir.

Gerekli durumlarda hizmetin sağlık kurum ve kuruluşu dışında verilmesini isteme hakkı: Hastalar, aşağıdaki hallerde sağlık hizmetlerinden bulundukları yerlerde de faydalanabilirler:
a. Koruyucu sağlık hizmetlerinin verilmesinde,
b. Tıbbi sebeplerden dolayı sağlık kuruluşuna bizzat gidilemeyen veya götürülemeyen hâllerde,
c. Doğal afetler gibi olağanüstü hâllerde.

Malpraktis, sağlık çalışanlarınca uygulanması gereken sağlık hizmetinin, geç işlemesi, kötü işlemesi veya hiç işlememesi şeklinde ortaya çıkabilir.

Mobbing kavramı “İş yaşamında bir veya daha fazla kişiye yönelik sistematik olan düşmanca ve etik dışı iletişim kurma yoluyla psikolojik terör” biçiminde tanımlanmıştır.

İnsan hakları da kendi içerisinde bazı sınıflara ayrılmıştır: Kişisel haklar; siyasi haklar; ekonomik, sosyal ve kültürel haklar şeklindedir.

1993 tarihli Viyana Deklarasyonu’nda belirtildiği gibi “Bütün insan hakları evrensel, bölünmez, birbirine bağlı ve birbiriyle ilişkilidir. Uluslararası toplum, insan haklarına küresel düzeyde adil ve eşit bir biçimde muamele etmelidir, aynı zeminde ve aynı vurgu ile … onların politik, ekonomik ve kültürel sistemlerine bakılmaksızın tüm insan haklarını ve temel özgürlükleri teşvik etmek ve korumak devletin görevidir”.

Birleşmiş Milletler Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi’nin “Ulaşılabilir En Yüksek Sağlık Standardına Sahip Olma Hakkı”na ilişkin 2000 tarihli 14 numaralı genel yorum kararında:
“Sağlık hakkı, sağlıklı olma hakkı olarak anlaşılmamalıdır. Sağlık hakkı hem özgürlükleri hem de yükümlülükleri içermektedir. Hak, cinsel ve üreme özgürlüğü de dahil olmak üzere kişinin sağlığının ve bedeninin kontrolünü elinde bulundurması ve işkence, rıza dışı tıbbi tedavi ve deneylere konu edilmemesini ayrıca insanların ulaşılabilir en yüksek sağlık standardından yararlanmasına fırsat eşitliği sağlayan bir sağlık koruma sistemini içerir” ifadeleri yer almıştır.

Ülkemizdeki ilk düzenleme ise 1960 tarihli Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi’dir

Mahremiyete saygı gösterilmesi ve bunu istemek hakkı;
a. Hastanın, sağlık durumu ile ilgili tıbbi değerlendirmelerin gizlilik içerisinde
yürütülmesini,
b. Muayenenin, teşhisin, tedavinin ve hasta ile doğrudan teması gerektiren diğer
işlemlerin makul bir gizlilik ortamında gerçekleştirilmesini,
c. Tıbben sakınca olmayan hallerde yanında bir yakınının bulunmasına izin
verilmesini,

d. Tedavisi ile doğrudan ilgili olmayan kimselerin, tıbbi müdahale sırasında
bulunmamasını,
e. Hastalığın mahiyeti gerektirmedikçe hastanın şahsi ve ailevi hayatına müdahale edilmemesini,
f. Sağlık harcamalarının kaynağının gizli tutulmasını, kapsar

Hasta kişilerin, sahip oldukları hasta haklarından etkin bir şekilde faydalanabilmelerine imkân sağlayan en önemli haklarından bir tanesi, dava hakkıdır