SAĞLIK İŞLETMECİLİĞİ II - Deneme Sınavı - 4

Sanal örgütler; üyeleri uzun dönemli ortak bir hedef ve çıkar sebebiyle buluşan, bilgi teknolojisi aracılığı ile işler hakkında iletişim kuran ve koor­dinasyon sağlayan coğrafi olarak yayılmış örgütler olarak tanımlanmaktadır. Başka bir tanıma göre sanal örgütler bilgi ve ile­tişim teknolojisi aracılığıyla temel yetkinliklerini birleştirerek ortak hedefleri gerçekleştirmek için tek bir kuruluş gibi faaliyet gösteren, coğrafi ola­rak dağınık bireylerin, grupların ya da örgütlerin birleştiği dinamik bir ittifaktır.

Muhasebe, bir örgütün kaynaklarının oluşumu­nu, bu kaynakların kullanım biçimini, örgütün iş­lemleri sonucunda bu kaynaklarda meydana gelen artış ya da azalışları ve örgütün finansal açıdan duru­munu açıklayan bilgilerini üreten ve bunları yetkili kişi ve kuruluşlara aktaran bir bilgi sistemidir. Mu­hasebe, finansal (mali) özellik taşıyan ticari işlemler ile kısmen de olsa benzeri ekonomik olayları, para cinsinden sistemli bir biçimde saptama, toplama, kaydetme, sınıflandırma ve anlamlı olarak özetleme işlemleriyle, ulaşılan sonuçları yorumlayarak ticari kişiliğin sahip ya da ortaklarına, yöneticilerine ve bu kişilikle ilgisi, ilişkisi bulunan diğer kimselere, ihtiyaç duydukları uygun ve yararlı bilgileri sağlayan sanat, bilim ve uygulama düzenidir.

Başarılı bir muhasebe sisteminde aşağıdaki öge­lerin bulunması gerekir:

Temel işletme faaliyetlerinden mal ve hizmetle­rin alınıp-satılması ve işletmenin ekonomik ve mali yapısındaki değişmeleri konu alan muhasebe türü finansal muhasebedir. İşletme faaliyetleriyle ilgili şekilde meydana gelen mali nitelikteki işlemlerin izlenmesi, bu işlemler sonucu ortaya çıkan kaynak ve varlıkların oluşumunun ilgili hesaplara kayıtla­narak sonuçlarının saptanması finansal muhase­benin konusuna girmektedir. Finansal muhasebe, işletme dışında bulunan finan­sal tablo kullanıcılarına işletmeye ait bilgileri sağla­maktadır.

Maliyet muhasebesi, işletmelerde özellikle dış raporlama gerekliliklerini yerine getirmek için stok değerlemesine yönelik maliyetlerin bir araya geti­rilmesiyle ilgili olan muhasebe türüdür. Bir tanıma göre; yönetim muhasebesinin bir alt dalı olan ma­liyet muhasebesi, malların üretilmesi ve hizmetlerin sunulmasında değişimi yapılan ya da tüketilen kay­nakların ölçülmesi amacıyla tasarlanmıştır.

Maliyet, ürün ya da hizmet üretimi için katla­nılan gerekli mal ya da hizmetin parasal değeridir. Bu tanıma göre; sağlık hizmeti maliyetini, sağlık kurumlarının sağlık hizmetini üretebilmesi için harcadığı üretim faktörlerinin para ile ölçülebilen değeri şeklinde ifade edebiliriz. Sağlık kurumları üretim faktörü olarak insan gücü, ilaç, tıbbi malze­me, tıbbi cihaz, elektrik, su, doğalgaz, gıda ürünle­ri, temizlik ürünleri, bina, genel demirbaş, kırtasiye vb. şekilde değişik kaynaklar kullanmaktadır.

Maliyetle ilgili kavramlardan biri giderdir. Gi­der, dönem gelirinin elde edilmesi amacıyla işletme­nin faaliyetlerini devam ettirebilmek adına yapılan, kullanılmış veya tüketilmiş harcamalardır. Günlük hayatta birbirlerinin yerlerine kullanılsalar da mali­yet ve gider kavramı, muhasebe kavramı olarak ele alındığında farklı anlamlara gelmektedir. Maliyet ve gider kavramları arasındaki fark öncelikle, mu­hasebede dönemsellik ilkesinden kaynaklanmak­tadır.

Harcama ise; sağlanmış bir hizmet ya da satın alın­mış bir varlık için ödenen ya da ödeme vaadinde bulunulan para tutarı veya varlık değeridir. Har­cama, ödeme kavramından daha geniş bir anlama gelip maliyet ile gider kavramlarına daha yakındır. Harcama işlemleri, işletmenin fa­aliyette bulunabilmek amacıyla ihtiyaç duyduğu malzemelerin ve hizmetlerin sağlanması için yap­tığı işlemleri kapsamaktadır.

Hastane işletmelerinde maliyet analizi ile ilgili kapasite kullanımı, hastane büyüklüğü, teknolojik düzeyler ve hizmetin kalitesi gibi maliyeti etkileyen unsurlar önemli görülmektedir.

“Sağlık kurumlarında maliyet analizi, kurumun maliyet muhasebesi sistemi içerisinde değerlendirilen maliyet verilerinden yararlanarak, gerçekleşen hizmet maliyetlerinin değerlendirilmesini yapan ve bu değerlendirmeler sonucunda yöneticilerin alacakları finansal kararlara prospektif metotlarla ışık tutmaya çalışan bir sistemdir”

Üretim giderlerinin hepsinin maliyetlere yük­lendiği maliyet yöntemidir. Bu yöntemde, maliyet unsurlarının tamamı değişken ya da sabit oldukları­na ya da kapasite kullanım düzeyine bakılmaksızın maliyetler arasına alınması sebebiyle, birim maliyet­ler üretim miktarına bağımlı olarak farklılıklar gös­terirler. Bu yöntem basit olmasıyla üstünlük sağlar. Birim üretim maliyetlerinin üretim hacmi ile ters yönde dalgalanmalar göstermesine yol açması ve dönem kârlarında tutarsızlıklara yol açabilmesi ise yöntemin zayıf yönleri arasında gösterilebilir.

Toplam kalite yönetimi, kaliteden tüm çalışanların sorumlu olduğu, hata bulmaktan ziyade hatayı önlemeyi, önce insan felsefesine sahip, sonuçtan çok süreç odağında, çalışanların tamamının katılımını ve sürekli iyileşmeyi esas alan, çalışanların memnuniyeti ile birlikte müşterilerin memnuniyetini de hedefleyen bir yönetim anlayışıdır.

Örgütsel yaratıcılık karmaşık bir sosyal sistem içerisinde birlikte çalışan bireyler tarafından değerin, faydalı yeni bir ürünün, hizmetin, fikrin, prosedürün ya da aşamanın oluşturulmasıdır. Yaratıcılık yönetimi ise örgütlerde yeni zorlukları ele almak ve çözmek için örgüt üyelerinden bilgi alma ve kullanma şeklinde ilerleyen, örgütlerde bilgi yönetiminin bir çeşidi olarak addedilir.

Personel güçlendirme sürecinin 5aşaması aşağıdaki gibidir:

Değişim mühendisliği, maliyet, kalite, hizmet ve hız gibi çağdaş performansın araçlarında çarpıcı iyileştirmeler elde etmek için iş süreçlerinin yeniden düşünülmesi ve köklü bir şekilde yeniden tasarlanmasıdır.

Kullanım yönetimi programları, tıbbi tedavi gereksinimlerini klinik olarak uygun ve gerekli olduğunu vaka düzeyinde tasdik etmektedir.

Dış kaynak kullanımı olan outsourcing, işletmelerin uzmanlık alanlarında olmayan faaliyetlerinde bu alanda uzmanlaşmış diğer işletmelerin aracılığıyla sağlanmasına olanak veren yönetim stratejisidir.

benchmarking yöntemi bir örgütteki ürün ve hizmet kalitesini, süreçleri, uygulamaları, stratejileri, aynı sahada faaliyet gösteren “en iyi” (best in class) örgütlerle ve “en iyi uygulamalarla” (best practice) karşılaştırarak örgütün daha iyiye gitmesini sağlamaya çalışan bir modern yönetim tekniğidir.

Yönetsel bir teknik olarak amaçlara göre yönetim ifadesi ilk olarak 1954 yılında Peter F. Drucker tarafından kullanılmıştır. Bu yönetsel teknik, bireylerin ne yaptıklarını ve sonucunda ise ne olacağını kavrayacak şekilde çalıştıkları zaman daha etkili oldukları varsayımına dayanır.

Amaçlara göre yönetimin uygulama adımları ise şu şekildedir: