SAĞLIK HUKUKU - Deneme Sınavı - 8

Subjektif hak, hukuken korunan ve bu korumadan yararlanmanın sahibinin iradesine bırakıldığı hakkı ifade eder. Kişi, bu hakkını, herhangi bir merciin ya da makamın aracılığına gerek kalmaksızın, doğrudan doğruya kullanabilmelidir.

Doğru cevap A'dır.

Rıza alınırken hastanın veya kanuni temsilcisinin tıbbi müdahalenin konusu ve sonuçları hakkında bilgilendirilip aydınlatılması esastır (Hasta Hakları Yönetmeliği m. 13).

Doğru cevap C'dir.

Endikasyon: Hekimin tıbbi müdahalesinin hukuka uygun olması için aranan tıbbi zorunluluktur.

Doğru cevap B'dir.

Rıza alınırken hastanın veya kanuni temsilcisinin tıbbi müdahalenin konusu ve sonuçları hakkında bilgilendirilip aydınlatılması esastır (Hasta Hakları Yönetmeliği m. 13). Hasta Hakları Yönetmeliği’nin 15. maddesine göre “Hastaya; a) Hastalığın muhtemel sebepleri ve nasıl seyredeceği, b) Tıbbi müdahalenin kim tarafından nerede, ne şekilde ve nasıl yapılacağı ile tahmini süresi, c) Diğer tanı ve tedavi seçenekleri ve bu seçeneklerin getireceği fayda ve riskler ile hastanın sağlığı üzerindeki muhtemel etkileri, ç) Muhtemel komplikasyonları, d) Reddetme durumunda ortaya çıkabilecek muhtemel fayda ve riskleri, e) Kullanılacak ilaçların önemli özellikleri, f) Sağlığı için kritik olan yaşam tarzı önerileri, g) Gerektiğinde aynı konuda tıbbî yardıma nasıl ulaşabileceği, hususlarında bilgi verilir”.

Doğru cevap D'dir.

89. maddenin 2. fıkrasında “Taksirle yaralama fiilî, mağdurun;

a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
b) Vücudunda kemik kırılmasına,
c) Konuşmasında sürekli zorluğa,
d) Yüzünde sabit ize,
e) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
f) Gebe bir kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına,

Neden olmuşsa birinci fıkraya göre belirlenen ceza, yarısı oranında artırılır.

(3) Taksirle yaralama fiilî, mağdurun;

a) İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,
b) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,
c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,
d) Yüzünün sürekli değişikliğine,
e) Gebe bir kadının çocuğunun düşmesine
neden olmuşsa birinci fıkraya göre belirlenen ceza, bir kat artırılır.” denilerek suçun nitelikli
hâlleri düzenlenmiştir.

Doğru cevap B'dir.

Başkasını intihara azmettiren, teşvik eden, başkasının intihar kararını kuvvetlendiren ya da başkasının intiharına herhangi bir şekilde yardım eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) İntiharın gerçekleşmesi durumunda, kişi dört yıldan on yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılır.
(3) Başkalarını intihara alenen teşvik eden kişi, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası
ile cezalandırılır

Doğru cevap D'dir.

Hekimler, Hususi Hastaneler Kanunu’nun 32. ve Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi’nin
18. maddeleri uyarınca hastalara acil yardım yapmak yükümlülüğü altındadır.

Doğru cevap B'dir.

Malvarlığı üzerindeki hak

ABD

“Hasta Haklarına İlişkin Avrupa Statüsü Sözleşmesi” 2002 yılında Roma’da kabul edilmiştir.

Rıza hukuki niteliği bakımından tek yönlü bir irade açıklamasıdır. Rıza yoluyla bir işlemin geçerli olmasında aranan şartlar; ayırt etme gücü (temyiz gücü), irade sakatlılığının bulunmaması ve rızanın hukuka, ahlaka ve kişilik haklarına aykırı olmamasıdır. Bu nedenle E şıkkı doğru cevaptır.

Bir tıbbi müdahalenin hukuka uygun olarak niteledirilmesinde en önemli kıstas hastanın bu müdahaleye dair rızasını açıklamış olmasıdır. Rıza, hastanın kendi vücut bütünlüğü üzerinde karar verme yetkisinden, sağlığına kavuşma yönünde geleceğini tayin etme hakkından
kaynaklanmaktadır.

Kusura dayanan haksız fiil sorumluluğunda, kişinin hukuka aykırı ve kusurlu bir fiilî sebebiyle başkasına zarar vermesi gerekmektedir. Haksız fiil sorumluluğunun beş ana kurucu unsuru bulunmaktadır ve sorumluluğun gerçekleşmesi için bu beş şartın gerçekleşmesi beklenmektedir: Fiil, hukuka aykırılık, zarar, kusur ve uygun illiyet bağı.

Hukukun herhangi bir kaynağına aykırı olması, fiilîn hukuka aykırı olması bakımından yeterli kabul edilmektedir. Bu açıdan bakıldığında fiilîn yalnızca hukuka aykırılık bağlamında “kanuna aykırılık” ile sınırlandırmak söz konusu değildir.

Zarar, tazminat borcunun en önemli unsuru olarak kabul edilmektedir. Sorumluluk hukukunda tazminat borcunun doğabilmesi, haksız fiiller bakımından hukuka aykırı bir davranışın sonucunda belirli bir zararın gerçekleşmiş olmasına bağlıdır. Diğer bir ifade ile zararın olmadığı yerde hukuki sorumluluk da bulunmamaktadır.

Hekimin mensup olduğu ihtisas alanında ortalama düzeydeki bir hekimin aynı durum ve şartlar altında göstereceği özeni hastasına göstermek zorundadır. Bu durumda hekim, hastasına teşhisi koyarken, koyduğu teşhise uygun tedavi yöntemini uygularken, hastasına karşı üstlendiği bütün sorumlulukları yerine getirirken, mutlaka kendisiyle aynı ihtisas alanındaki ortalama bir hekimin benzer şartlar altında göstermesi gereken özenli davranışı sergilemesi zorunludur.

Vekaletsiz iş görme hükümlerine hangi durumlarda başvurulacağı birkaç örnekle açıklanabilir. Buna örnek olarak, devlet hastanesinde görev yapmakta olan bir hekim, hastanın ya da yakınının hiçbir talebi veya başvurusu olmaksızın, hastanın sağlığını tehlikede gördüğü anda, hastanın durumunun daha da kötüleşmemesi için acil olarak tıbbi müdahalede bulunması verilebilir. Hekim bu hasta için vekaletsiz iş görme yükümlülüğü altına girmektedir. Vekaletsiz iş görme daha çok kişinin sağlığının zarar gördüğü ya da hayatının tehlikeye düştüğü durumlarda hekimin müdahalesinde yaşanmaktadır.

Tıbbi zorunluluk ancak hastanın veya yasal temsilcisinin tıbbi müdaheleye rıza göstermesine ilişkin herhangi bir rıza açıklamasının alınamaması ve tıbbi müdahalenin yapılmaması sebebiyle ölümle bitebilecek bir sürecin yaşanmasının önüne geçilmesi gibi gerekliliklerin bulunması hâlinde hukuka uygun müdahale olarak nitelendirilmektedir.  Diğer taraftan rızanın alınmaması sebebiyle tıbbi müdahaleden kaçınmanın da mümkün olmadığı belirtilmektedir.

Özel sağlık kurum ve kuruluşları tamamen özel hukuk kuralları çerçevesinde görev yapmakta olup, hukuki sorumluluk bakımından da özel hukuk kurallarına tabidir.

Tıp merkezi, faaliyetine esas uzmanlık dallarında yönetmelikte belirtilen asgari şartları taşıyan ve klinik uzmanlık dallarında en az dört hekimin çalıştığı sağlık kuruluşudur.