SAĞLIK BİLİMLERİNDE VE YÖNETİMİNDE ETİK - Deneme Sınavı - 1

Etik davranış ilkeleri, etik kodlar (kurallar bütünü) haline geldiğinde, buna ilişkin bir izleme ve kontrol mekanizması kurulduğunda, kurumlarda istihdamı düzenlemeyen mevzuatın resmi bir parçası haline dönüşürler. Böylece etik, kişiler ve kurumlar açısından, sadece bireysel bir iç kontrol mekanizması değil, aynı zamanda bir dış denetim işlevi görür. Doğru cevap D seçeneğidir.

Bazı kamusal ya da özel mal ve hizmetlerin bedellerinin makul olarak adlandırılabilecek düzeyin çok üstünde belirlenmesi etik olmayan ancak yasal olan bir davranıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Etik ikilem kurala bağlanmamış durumlarda karar vericinin yaşadığı seçim sorunudur. Doğru cevap E seçeneğidir.

İşletme/sağlık yönetimi açısından etiğin tarihsel gelişimi incelendiğinde 1990'lardan günümüze kadar olan süreç küresel işletmecilik ve küresel iş ahlakı dönemi olarak adlandırılır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Meta-etik normatif etiğin koymuş olduğu ahlaki yargılar üzerine tartışan ve bu yargılarda geçen kavramları analiz eden etik türüdür. Doğru cevap B seçeneğidir.

Faydacılık açısından bir eyleme, kendi başına iyi ya da kötü diyemeyiz; o eylemi iyi ya da kötü yapan eylemin sonuçlarıdır. Eğer eylemin sonucu yararlıysa eylemin “iyi” ve doğru olduğunu söyleyebiliriz. Faydacılık, etik alanda önemli olan biricik şeyin, en yüksek değerin mutluluk olduğunu ifade eder. Doğru cevap C seçeneğidir.

Biyoetik, bir değerlendirmeye göre, tıbbi eylemin yanı sıra insanın canlı doğayla ve çevreyle olan etkileşimlerindeki değer sorunlarının da konu edildiği disiplinler arası bir akademik alandır. Farklı bir yaklaşımla biyoetiği, tıbbi araştırmalarda dürüstlük, koruyucu hekimlik, sağlık politikaları, sağlık ekonomisi gibi genel ve toplumsal yanı ağır basan konular çerçevesinde beliren etik sorunlara yönelen bir alan biçimde betimlemek de olanaklıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

İş ahlakı, iş yerinde iyi ve nazik olmak ya da para ve servete karşı olmak gibi bir anlama sahip değildir. İş ahlakı konusunda reddedilmesi gereken ilk yargı, iş dünyasına ait özel bir ahlakın olduğu buna da iş ahlakı dendiği şeklindeki yanlış kanıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Verilen cümle kamu görevlileri etik davranış ilkelerinden saygınlık ve güven ilkesiyle daha çok ilgilidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kamu görevlileri, kamu kaynaklarını kullanarak hediye veremez, resmi gün, tören ve bayramlar dışında, hiçbir gerçek veya tüzel kişiye çelenk veya çiçek gönderemez; görev ve hizmetle ilgisi olmayan kutlama, duyuru ve anma ilanları veremez. Bu açıklama doğrultusunda doğru cevap A seçeneğidir.

Kurulun inceleme yetkisi içinde bulunan bir kamu görevlisinin etik ilkelere aykırı davrandığının çeşitli yollarla öğrenilmesi üzerine Kurul re’sen inceleme yetkisini kullanabilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Etik Kurulda incelenmekte olan başvuru konusunun yargıya götürüldüğü anlaşılırsa inceleme bulunduğu aşamada durdurulur ve yargı kararı sonucuna göre değerlendirilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Bir kişinin yapmış olduğu iş veya davranışından dolayı, başka bir insana verdiği
zararı ödemek zorunda olması yükümlülük teriminin karşılığıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.