SAĞLIK ALANINDA İSTATİSTİK

Anakütle ortalamasının 62'den farklı olup olmadığı test edileceği sıfır hipotezi eşitlik, alternatif hipotez ise eşit olmama şeklindedir. Doğru cevap A'dır.

İkiden fazla ana kütle ortalamasının karşılaştırılmasında Varyans Analizi yöntemi kullanılır. Doğru cevap D'dir.

İlgilenilen sonlu ana kütlenin bütün birimlerine ilişkin bilgilerin sistemli olarak elde edilmesi ve kaydedilmesi sürecine ise "tam sayım" denir. İncelenen özellikleri yönünden genellemeler yapılması istenen bir ana kütleden, belli yöntemlerle örneklemin seçilmesi ve bu örneklemin incelenmesi sonucunda hesaplanan istatistiklerin genelleme amacıyla kullanılması işlemlerinden oluşan sürece "örnekleme" adı verilir. Doğru cevap A'dır.

Seçilen örneklemdeki birim sayısının, ana kütledeki birim sayısına oranına örnekleme oranı adı verilmektedir.

f = n / N eşitliği yardımıyla hesaplanır. Bu soru için örneklem oranı f=500/5000=1/10'dur. Doğru cevap A'dır.

Karşıt hipotez çift yönlü ise red bölgesi dağılımın her iki alt kuyruğunda yer alır. Doğru cevap C'dir.

Örneklemin çekildiği sonlu bir ana kütledeki birimlerin yer aldığı listeye örnekleme çerçevesi adı verilir. Bu örnekte örnekleme çerçevesi hasta kayıt listesidir. Doğru cevap E'dir.

Ana kütlede yer alan tüm birimlerin ve ana kütleden seçilebilecek tüm örneklemlerin seçilme şansları eşit olduğunda buna Basit Rassal Örnekleme adı verilmektedir. Bu örneğe göre doğru cevap B'dir.

Sistematik örnekleme yönteminde örnekleme seçilen ilk birim örneklemin tümünü belirlemiş olur. Doğru cevap E'dir.

Ulaşılması zor ve örneklem biriminden diğerine ulaşılabilen örnekleme yöntemi kartopu örneklemidir. Doğru cevap C'dir.

Tek bir ana kütle parametresinin belli bir değere eşit olduğunu ya da iki ana kütleye ilişkin parametrelerin birbirine eşit olduğunu ileri süren istatistiksel hipotezlere sıfır (yokluk) hipotezi denir. Doğru cevap A'dır.

Çift yönlü hipotezlerde farkın yönü belirtilmez.

Bu araştırmada birbirinden bağımsız iki anakütle olduğu için bağımsız örneklemler için t-Testi uygulanır.

Bu ölçümler dikkate alındığında Tek Yönlü Varyans Analizi uygulanmalıdır.

Tek bir ana kütle parametresinin belli bir yönde farklılaştığını ileri süren istatistiksel hipotezlere tek yönlü hipotezler denir.

İncelenen özellikleri yönünden genellemeler yapılması istenen bir ana kütleden, belli yöntemlerle örneklemin seçilmesi ve bu örneklemin incelenmesi sonucunda hesaplanan istatistiklerin genelleme amacıyla kullanılması işlemlerinden oluşan sürece örnekleme adı verilir. Seçilen örneklem yardımıyla ana kütleye ilişkin olarak genelleme yani örnekleme yapıldığında, hata yapma olasılığı da mevcuttur.

Örneklem istatistikleri, N sayıda birimden oluşan ana kütleden seçilen n birimlik örneklemden elde edilen veriler kullanılarak hesaplandığı için ana kütle parametresi ile
örneklem istatistiği arasında belli miktarda bir fark ortaya çıkar. Bu farka örneklemede
rassal hata ya da örnekleme hatası adı verilir.

Basit rassal örnekleme: Uygulamalarda en sık kullanılan ve tüm olasılıksal örnekleme yöntemlerinin temelini oluşturan örnekleme yöntemidir. Basit Rassal Örnekleme (BRÖ) yönteminin en önemli özelliği hem ana kütlede yer alan tüm birimlerin hem de ana kütleden seçilebilecek tüm örneklemlerin seçilme şanslarının eşit olmasıdır.

Ana kütledeki bazı birimlerin seçilen örneklemde yer alma şansının bulunmadığı ya da
seçilme olasılığının tam olarak belirlenemediği örnekleme yöntemlerine olasılıksal olmayan örnekleme yöntemleri adı verilir. Olasılıksal olmayan örnekleme yöntemlerine, genellikle olasılıksal örnekleme yöntemleri kullanmanın mümkün olamadığı durumlarda
başvurulur.

Ortalamalarının örnekleme dağılımının üçüncü özelliği, dağılım biçimine ilişkin olarak
verilir ve istatistikte bu özellik Merkezi Limit Teoremi adı verilen teoremle açıklanır. Bu
teoreme göre; ortalaması µ ve standart sapması σ olan herhangi bir ana kütleden iadeli
seçimle çekilen örneklem ortalamalarının dağılımı, n büyüdükçe, ortalaması µ ve standartsapması σ / n olan normal dağılıma yaklaşır.

Ana kütledeki tüm birimleri incelemenin mümkün olmadığı araştırmalarda ana kütle parametresi hesaplanamadığından, örneklem bilgilerinden yararlanarak ana kütle parametrelerinin içinde yer aldığı aralık değerleri belli olasılık düzeylerinde tahmin edilebilir. Aralık tahminlemesi yöntemi ile ana kütle parametresinin içerisinde yer alabileceği bir aralık belirlenir. Bu değerler aralığına ana kütle parametresinin güven aralığı adı verilir. Dolayısıyla ana kütle parametresinin tahmininde parametrenin hangi aralıkta yer alacağı hesaplanmış olur.