SAĞLIK ALANINDA İSTATİSTİK - Deneme Sınavı - 27

Nüfus pramidi, nüfusun yaş ve cinsiyet yapısını incelemeyi sağlayan grafiksel bir yöntemdir.  Aynı zamanda nüfusun yaş ve cinsiyet yapısını bir zaman dilimi içerisinde değerlendirme olanağı sağlamaktadır.

Bir bölgedeki toplam nüfusun o yerin yüz ölçümüne (km²) bölünmesi ile elde edilir. Bir
bölgede km²ye kaç kişinin düştüğünü gösteren ölçüdür. Aşağıdaki formül ile hesaplanır.
Nüfus Yoğunluğu = Bölge Nüfusu/Bölgenin Yüzölçümü

Belirli bir yıl içindeki canlı doğum sayısının yıl ortası nüfusa bölünmesiyle elde edilir ve
her bin nüfusa kaç tane canlı doğum düştüğünü gösterir. Kaba doğum hızı çok duyarlı
bir ölçüt değildir. Çünkü formülün paydasında doğurganlığa katkısı olmayan çocuk ve
yaşlılar da dahil olmak üzere tüm nüfus yer almaktadır.

Toplam doğurganlık hızı, doğurgan çağda olan kadın nüfusun yaş yapısını dikkate almadan, doğurganlık düzeyi hakkında bilgi veren bir istatistiktir. Doğurgan çağa giren bir kadının doğurganlık çağı sonuna kadar ortalama kaç canlı doğum yapacağını ifade eder.

Perinatal ölüm hızı: Bir yıl içerisindeki ölü doğan bebek sayısı ile canlı doğan fakat 0-6 gün arasında ölen bebeklerin, o yıldaki tüm canlı doğum sayısına bölünmesiyle elde edilir.

Genel evlenme hızı belirli bir bölgede bir yıl içerisindeki evlenme sayısının o yıla ait yıl ortası nüfusa bölünmesi ile hesaplanır.

GEH = Bir yıl içerisindeki evlenme sayısı/O yıla ait yıl ortası nüfus x1.000

Genel göç hızı: Bir yıl içinde bir bölgede içe olan göç sayısı ile dışa olan göç sayısının toplamının o bölge yıl ortası nüfusuna bölünmesiyle bulunur. Her 1.000 kişide, kaç kişinin bölge içine geldiğini ve bölge dışına gittiğini gösterir.

Net göç hızı: Bir yıl içinde bir bölgede içe olan göç sayısından o bölgeye ait dışa olan göç sayısının farkının, o bölge yıl ortası nüfusuna bölünmesiyle bulunur. Belirli bir bölgenin aldığı göç ile verdiği göç arasındaki farktır. Bölgenin aldığı göç verdiğinden fazla ise net göç hızı pozitif, verdiği göç aldığı göçten fazla ise net göç hızı negatif olarak elde edilir.

Kaba boşanma hızı: Belirli bir bölgede bir yıl içerisinde olan boşanma sayısının o yıla ait yıl ortası nüfusa bölünmesi ile hesaplanır. Binde olarak ifade edilir.
KBH = Bir yıl içerisindeki boşanma sayısı/O yıla ait yıl ortası nüfus x1.000

De facto sayım, nüfus sayımı sırasında bireylerin bulundukları bölge içerisinde sayılmasıdır.

65 ve daha üzeri yaştaki insanlar, toplumun %10’undan fazla ise bu tür toplumların nüfus yapısına yaşlı nüfus denir.

Gelişmiş ülkelerde doğum oranları da ölüm oranları da düşüktür.

Belirli bir bölgede sağlık olaylarının görülme sıklığını ölçmek için hız kullanılır. Olayın görülme sayısının, bölgedeki tüm nüfusa bölünmesi ile elde edilir.

Yaşa özel cinsellik oranı bir bölge veya ülkede incelenen yaş grubundaki erkek nüfusun aynı bölgedeki o yıl içindeki kadın nüfusuna bölünmesi ile bulunur. Yüzde olarak ifade edilir.

2500-4250gr aralığı normal doğum aralığı olarak belirtilmiştir.

Belli bir yıl içindeki canlı doğum sayısının yıl ortası nüfusa bölünmesiyle elde edilir ve her bin nüfusa kaç tane canlı doğum düştüğü kaba doğum hızını gösterir.

Belirli bir bölgede bir yıl içerisindeki evlenme sayısının o yıla ait yıl ortası nüfusa bölünmesi ile hesaplanır. Binde olarak yorumlanır.

Bölge sınırları dışındaki bir yerleşim yerinden bölgeye yapılan göçe içe göç denir.

Bir yıl içinde bir bölgede içe olan göç sayısı ile dışa olan göç sayısının toplamının o bölge yıl ortası nüfusuna bölünmesi ile bulunur. Her 1.000 kişide, kaç kişinin bölge içine geldiğini ve bölge dışına gittiğini gösterir.

Belirli bir yıl içindeki canlı doğum sayısının yıl ortası nüfusa bölünmesiyle elde edilir ve her bin nüfusa kaç tane canlı doğum düştüğünü gösterir. Kaba doğum hızı çok duyarlı bir ölçüt değildir. Çünkü formülün paydasında doğurganlığa katkısı olmayan çocuk ve yaşlılar da dahil olmak üzere tüm nüfus yer almaktadır.