REKREASYON YÖNETİMİ

Rekreasyonda program geliştirme, en genel anlamıyla; rekreasyon programlarının tasarlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve değerlendirme sonucu elde edilen veriler doğrultusunda yeniden düzenlenmesi sürecidir.

Klasik dönem; 1880 ile 1940 yılları arasını kapsamaktadır. 1800’ lerin ortalarında
çocukların yaşamında oyun kavramının öneminin hem eğitimciler hem de aileler tarafından öne çıkarılmasıyla, oyun alanlarının rekreasyon programlarının merkezinde yer aldığı söylenebilir. Bu dönemin en temel özelliği hareket etmenin doğallığını kullanarak çocuklara kendilerini keşfetme ve mutlu olma fırsatı sağlamaktır.

Neo-klasik dönem programlarının temel özelliği, klasik dönemde çocuk odaklı programların her yaş grubundan bireylere hitap eder nitelik kazanmasıdır.

Kökeni Yunanca olan “pragma” kelimesi iş ve eylem, “pragmatik” ise eyleme ve işe dönük anlamlarına gelmektedir.

İdealizm felsefi akımının babası olarak görülen Platon’ a göre, gerçeklik ruhsal ve düşünseldir.

Varoluşculuk (Existentialism)’a göre yaşamın en önemli amacı, insanın kendi özgürlüğünü yaşamasıdır.

Beklenti Yaklaşımı anketler ve insanlara soru sorma yoluyla onların beklentilerine ve ihtiyaçlarına hitap eden programlar geliştirmeyi esas alır.

Ortalama 70 yaşındaki bir Amerikalının yaşamının 24 yılını uyumaya, 7.3 yılını çalışmaya, 2.3 yılını eğitime ayırırken 27 yılını boş zaman aktivitelerine ayırması, boş zaman kavramının ve boş zaman aktivitelerinin insan yaşamındaki önemini gösterir niteliktedir.

Rekreasyonda program geliştirme, en genel anlamıyla;rekreasyon programlarının tasarlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve değerlendirme sonucu elde edilen veriler doğrultusunda yeniden düzenlenmesi sürecidir

Klasik dönem; 1880 ile 1940 yılları arasını kapsamaktadır.

Pragmatizm, bir rekreasyon programının geliştirilirken var olan programlardan bir farkının olması ya da insanlara diğer programlardan farklı bir yarar sağlaması gerektiği prensibidir.

Program geliştirme bileşenleri, programın hayata geçmesi için gerekli kurguyu yapmamızı sağlayacak yapı taşlarıdır. Program bileşenleri; hedef, program alanı, program formatı ve değerlendirme olarak aşağıda açıklanmıştır.

İdealizm felsefi akımının babası olarak görülen Platon’a göre, gerçeklik ruhsal ve düşünseldir. İnsan için gerçekliğin bedensel ve fiziksel varlık değil ruhsal varoluş olduğunu savunmaktadır (Ergün, 2002: 54). (İdealist felsefe bazı rekreasyonel etkinliklerin diğerlerine göre daha iyi ya da daha kötü olduğu kıyaslamasını yapmaktadır.) Program geliştirenlerin, pasif ve sosyallikten uzak aktiviteler yerine özellikle yaratıcılık ve aktif katılım gerektiren aktivitelere yönlendirmeleri gerektiği inanışı hâkimdir.

Bu sistemler programcıların hangi amaca önem verdikleri ve hizmetleri hangi kaynaktan ne şekilde insanlara sunmak istediklerine göre; devlet sistemi, gönüllülük sistemi ve ticari sistem olmak üzere üç farklı yaklaşım
olarak ele alınabilir

Alanyazında öne çıkan rekreasyon programı geliştirme yaklaşımlarını; geleneksel yaklaşım, güncel eğilimler (trend) yaklaşımı, beklenti yaklaşımı, otoriter yaklaşım, sosyo-politik yaklaşım, kafeterya yaklaşımı, toplum liderleri yaklaşımı şeklinde sıralamak mümkündür

Program geliştirme bileşenleri, programın hayata geçmesi için gerekli kurguyu yapmamızı sağlayacak yapı taşlarıdır. Bu başlık altında ele alınacak olan bileşenler yönetsel yani organizasyon ya da kurumun geleceği ile
ilgili olan bileşenler (bütçe, personel, maliyet, kaynaklar, pazarlama vb.) değil, doğrudan boş zaman katılımcılarının ihtiyaçları ile ilgili olan bileşenlerdir. Program bileşenleri; hedef, program alanı, program formatı ve değerlendirme olarak aşağıda açıklanmıştır.

Aşağıda duyuşsal alan hedeflerine örnek olabilecek hedef ifadelerine yer verilmiştir;
• Doğa yürüyüşü sırasında özgürlük hissi yaşayabilme
• Gönüllü olarak katıldığı etkinlik sonrası engellilere karşı daha duyarlı olabilme
• Mücadele sporu yaparken rakibine saygı gösterebilme
• Mezuniyet partisinde eğlenebilme
• Başkalarına yardım ederek mutlu olabilme
• Tiyatro oyununun sonunu merak edebilme

Aşağıda devinişsel alan hedeflerine örnek olabilecek hedef ifadelerine yer verilmiştir;
• İstenilen doğrulukta bir seramik ürün ortaya çıkarabilme
• Yaratıcı drama etkinliğinde rolü gösterildiği gibi yapabilme
• Voleybol sporunda manşet pası yapabilme
• Kalp dolaşım sistemini çalıştıran egzersizleri yapabilme
• Tüm notaları kullanarak gitarla bir müzik parçası çalabilme

Hedef Odaklı Yaklaşım;
Bu yaklaşım, programın hedefleriyle programın sonuçlarının örtüşüp örtüşmediğini irdeleyen bir yaklaşımdır.

Serbest (Gelişi Güzel) Katılım;
Bu formattaki aktiviteler genellikle boş zaman katılımının çoğunlukla spontane (gelişi güzel) meydana gelmesi üzerine odaklanan aktivitelerdir. Gelişigüzel ve anlık kararlarla yapılan park gezmeleri, geçerken görülen müze ziyaretleri, deniz ya da havuzda serbest yüzme, kültürel etkinlikler, tatilde kano ya da su motoru kiralama, okulların sunduğu açık spor tesislerinde arkadaşlarla buluşup basketbol ya da futbol oynama gibi gelişigüzel katılımlar bu kategori için örnek olarak sunulabilir.