REKREASYON YÖNETİMİ

Yönetim, örgütlerin etkin ve verimli bir şekilde amaçlara ulaşabilmeleri bakımından zorunlu bir işlevdir. Yönetim kavramına ilişkin diğer bir önemli unsur ise yönetim fonksiyonlarıyla beraber yönetimin bir süreç olarak incelenmesidir. Bu fonsiyonlar başlangıçta planlama, örgütleme, yöneltme ve kontrol şeklinde dört başlık altında toplanmıştır (Ülgen ve Mirze, 2006).

Kitabınızda (sayfa 71) Şekil 4.2'ye bakınız.

Rekreasyonel etkinlikler; planlanmış olarak veya plansız olarak gerçekleştirilmekte; organize veya organize olmamış mekânlarda yapılabilmektedir. Bu bağlamda rekreasyonel etkinliklerin esnek yapısı ön plana çıkmaktadır. Ancak kurumsal olarak düşünüldüğünde, rekreasyon faaliyetlerinin detaylı bir şekilde planlanarak yürütülmesi gerekmektedir. Bu nedenle rekreasyon yönetiminde, katılımcı- ların yaşı ve cinsiyeti gibi demografik özellikleri; ilgi düzeyleri, sahip oldukları yetenek ve beceriler, zaman, yer ve mekân, grup büyüklüğü ve organizasyon şekli gibi pek çok faktör dikkate alınmalıdır (Hacıoğlu ve ark., 2003). Günümüzde büyük bir ekonomik ve sosyal değere sahip olan turizm rekreasyonla bütünleşmiş bir yapıdadır. Turizmin gelişmesi, ülkeye çok sayıda turistin gelmesini sağlamaktadır ve turistlerin ülkede kalış sürelerinin uzamasını sağlayacak en önemli etkenlerden birisi de rekreasyon etkinliklerinin zenginleşmesidir (Mirzeoğlu, 2006).

Rekreasyon ve turizm hizmetlerinin yönetimi temel olarak beş unsurdan oluşmaktadır (Veal, 2003’den akt.; Sevil, 2014);

• İnsanlar; bireyler, aileler ve toplumlar

• Kamu sektörü, özel sektör ve gönüllü organizasyonlar

• Rekreasyon ve turizm hizmetleri ve tesisleri; tesisler, etkinlikler, yöneticiler ve diğer çalışanlar

• Çevre; doğal ve inşa edilmiş fiziksel çevre

• Süreçler; sosyo-politik, sosyo-ekonomik ve yönetimsel süreçlerdir.

Günümüzde rekreasyon hizmetlerinde yönetimin sorumlulukları ise aşağıdaki gibi sıralanmaktadır (Mull ve ark., 2009);

• Yaygınlık,

• Eşsizlik,

• Karmaşıklık,

• Servis uzantısı,

• Verimli çalışma (etkililik),

• Esnek olma,

• Maliyetin etkin olmasıdır.

Sayfa 82, tablo 4.1'e bakınız.

Rekreasyon yönetiminde bir örgütün başarılı olması, etkili bir ekibin kurulması ile mümkündür. Ekibin etkili olmasını belirleyen başlıca faktörler aşağıda sıralanmıştır (Goodhead ve Johnson, 2005).

• Liderlik,

• Gerekli faaliyetlerin niteliği,

• Ekip üyelerinin bilgi, beceri ve motivasyonu,

• Grup boyutu,

• Grubun gelişim evresi,

• Grup yapışıklığı (grup ne derece birbirine yapışıyor),

• Grup ve örgütsel normlar,

• Bireyler tarafından oynanan roller,

• Grubun çalıştığı çevre

Etkin bir yöneltme sürecinden bahsedebilmek için ise aşağıdaki şartların yerine getirilmesi gerekmektedir (Fayol, 2005);

• Takım ruhunu gerçekleştirmek,

• Personeli iyi tanımak,

• Görev kişiliği gelişmemiş kişileri örgütten uzaklaştırmak,

• Personel ile kurum arasındaki ilişkileri yakından tanımak,

• Yöneticinin çevresine iyi bir örnek teşkil etmesi,

• Personeli devamlı teftiş ve denetim altında tutmak,

• Yönetimde danışma sistemini kurmak,

• Yöneticinin ayrıntı içinde boğulmamasıdır.

Rekreasyon sistemleri için ileri sürülen koordinasyon yöntemleri şunlardır (Köktaş, 2004);

• Etkili Koordinasyon

• Gönüllü Koordinasyon

• Personel Bağlantıları

• Komitelerin Kullanımı

• Personel Toplantıları

Yönetim sürecinin son aşamasını kontrol (denetim) fonksiyonu oluşturmaktadır. Kontrol, hazırlanan plan çerçevesinde alınan kararların ne ölçüde başarıya ulaştığını göstermektedir. Bu açıdan kontrol, ne yaptığımızı, nereye ulaştığımızı ve nerede bulunduğumuzu belirlemeye yarayan bir fonksiyondur (Efil, 2002).

Rekreasyon yönetiminde sistem yaklaşımı süreçleri aşağıda verilmiştir; 
• Planlama
• Örgütleme
• Yöneltme
• Koordinasyon
• Denetleme.

Kararlar, üç sınıfa ayrılabilir. Bunlar, kurumsal ve kişisel kararlar, temel ve rutin kararlar, programlanmış ve programlanmamış kararlardır.
Temel kararlar, örgütün uzun süreli yükümlülüklerini ilgilendiren ve refahını önemli şeklide etkileyebilecek kararları içermektedir.

Görev, ekip ve bireysel ihtiyaçlar başlıkları aşağıdaki gibidir; 
Bireysel İhtiyaçlar;
- Danışmanlık/güvence
- Motivasyon
- Kendini geliştirme
- Kişisel güvenlik
Görev İhtiyaçları;
- Oranları belirlemek
- Olanak sağlamak
- Faliyetleri planlamak
- Sorumlulukları belirlemek
- Uygun standartlar koymak
Ekip İhtiyaçları;
- Grup ihtiyacı
- Motivasyon
- Başarıyı teşvik
- İletişim
- Disiplin

Rekreasyon planlaması temel olarak dört aşamadan oluşmaktadır. Ön planlama, detaylı planlama, uygulama ve proje sonrası değerlendirme olarak dört aşamalı bir planlama sürecidir.
BİRİNCİ AŞAMA: Ön Planlama-Kapsam ve Fizibilite
- Projenin kapsama alanının tanımlanması
- Önemli paydaşların tanımlanması
- Destek sisteminin geliştirilmesi
- Fizibilite raporunun hazırlanması
- Görevler
- Kapsam
- Kaynaklar
- Yönetim
- İlerlemek için onay alınmasıdır.

Örgütleme, ideallerin ve amaçların gerçeğe dönüşmesini sağlamak amacıyla kullanılan bir yoldur.

Rekreasyon etkinliklerinde görev alan gönüllü gruplar aşağıda verilmiştir;
Yürütücü Gönüllüler; Liderlik ve Vizyon
Yönetici Gönüllüler; Yönetim ve Yetkilendirme
Organizatör Gönüllüler; Organizasyon ve Düzenleme
Etkinlik Gönüllüleri; Hizmet.

Rekreasyon sistemleri için ileri sürülen koordinasyon yöntemleri şunlardır;
• Etkili Koordinasyon
• Gönüllü Koordinasyon
• Personel Bağlantıları
• Komitelerin Kullanımı
• Personel Toplantılarıdır.

Rekreasyon yönetiminde koordinasyon fonksiyonunun etkin bir şekilde yürütülmesinde gerekli olan ilkeler şu şekilde sıralanabilir;
• Sorumlu kişiler arasında doğrudan görüşme ile koordinasyon sağlanmalıdır.
• Planlama ve politikalar kararlaştırılmasında iş birliği sağlanmalıdır.
• Bir sorun ile ilgili bütün etkenlerin birbirleri üzerindeki etkileri dikkate alınarak koordinasyon yapılmalıdır.
• Uyum ve süreklilik açısından iyi düzenlenmiş haberleşme yöntemlerinin kullanılması gereklidir.
• Koordinasyon sürekli ve devam eden bir süreç olarak düşünülmelidir.

Rekreasyon yönetiminde bir örgütün başarılı olması, etkili bir ekibin kurulması ile mümkündür. Ekibin etkili olmasını belirleyen başlıca faktörler aşağıda sıralanmıştır;
• Liderlik,
• Gerekli faaliyetlerin niteliği,
• Ekip üyelerinin bilgi, beceri ve motivasyonu,
• Grup boyutu,
• Grubun gelişim evresi,
• Grup yapışıklığı (grup ne derece birbirine yapışıyor),
• Grup ve örgütsel normlar,
• Bireyler tarafından oynanan roller,
• Grubun çalıştığı çevredir.

Rekreasyon planlaması temel olarak; ön planlama, detaylı planlama, uygulama ve proje sonrası değerlendirme olmak üzere dört aşamalı bir planlama sürecidir.