REHBERLİK

Testler; testte yer alan soruların sorulma ve cevaplandırılma biçimine göre yazılı, sözlü ve performans testleri; testin puanlanmasında yanlılığın karışma olasılığına göre objektif ve subjektif testler; testin ölçme amacına ve kullanıldığı alanlara göre yetenek, ilgi, tutum, başarı ve kişilik testleri; testin uygulama süresine göre hız ve güç testleri; testin bir kerede kaç kişiye uygulanabildiğine göre bireysel ve grup testleri; testin ölçmek üzere hazırlandığı özellik ölçütüne göre tipik davranış ve maksimum yeterlilik testleri; biçiminde sınıflandırılabilmektedir.

Başarı testleri ve yetenek testleri, maksimum yeterlilik testidirler.

Davranış Testleri: Bu tür testlerde, tek bir doğru cevap anahtarı söz konusu değildir ve bireylerin tipik olarak yaşamlarında sergiledikleri davranışlar belirlenmeye çalışılır.

Bireyin kendini anlatmasına dayanan tekniklerde, bireye ilişkin bilgi, çoğunlukla doğrudan bireyin kendisine sorularak elde edilmektedir. Bireyin kendini ifade etmesine dayalı tekniklerin başlıcaları görüşme, anket, otobiyografi ve problem tarama listesidir.

Anket (soru listesi), bireylerin belirli bir konuya ilişkin görüşlerini ve grubun genel eğilimlerini belirlemek amacıyla önceden hazırlanmış bir soru grubudur.

Otobiyografi, bireyin yaşam öyküsünü, yazılı olarak anlatmasına dayanan bir tekniktir.

Sayısal Derecelendirme Ölçeği: Bireyin belli bir özelliğe sahip olma ya da davranışı sergileme derecesi, sözel karşılıkları önceden açıkça tanımlanmış belirli sayılardan biriyle ifade edilir.

Sosyometrik teknikler, bir grup içerisindeki bireyler arasındaki sosyal ilişkileri, bireylerin gruptaki sosyal durumlarını inceleyerek, grupların sosyal dokusunu ortaya çıkarmaya çalışan tekniklerdir.

Sosyometri tekniği, değişik çalışma alanlarında farklı amaçlarla kullanılabilmektedir. Örneğin; sosyometri, endüstri kurumlarında daha verimli bir çalışma ortamı oluşturarak üretimi arttırmak ve sosyal ilişkileri geliştirmek için kullanılabilir.

Psikodrama; bireyin kendisi için üzüntü ve sıkıntı veren bir sorununu ya da içsel yaşantısını, bir grup karşısında oynamasıdır.

Testler, eğitimde genellikle öğrencilerin başarılarını, ilgilerini, yeteneklerini ve
kişilik özelliklerini ölçmek üzere kullanılmaktadır. Ancak, eğitim ortamında bazen
yanlış ifade edilebilmektedir.

A.Maksimum Yeterlilik Testleri
1. Başarı testleri
a. Standart başarı testleri
b. Öğretmen yapımı testler
2. Yetenek testleri
a. Genel yetenek testleri
b. Özel yetenek testleri
B. Davranış Testleri
1. Kişilik testleri
2. İlgi envanterleri
3. Tutum ölçekleri

Yetenek Testleri: Bu tür testler, bireylerin zihin gücünü ölçmek üzere hazırlanmışlardır. Yetenek testleri, genel yetenek testleri ve özel yetenek testleri olarak ikiye ayrılır. Genel yetenek testleri, genel zihin gücünü ölçmek üzere hazırlanmıştır. Bu tür testlerde, genellikle bireylerin sözel, sayısal ve soyut düşünme gücünü ölçen sorular yer alır (Tekin,1987).

İlgi Envanterleri: İlgi envanterleri, rehberlik hizmetlerinde bireylerin meslek seçimine yardımcı olmak amacıyla sıklıkla kullanılan ölçme araçlarıdır. Bu tür
testler, bireylerin, yapmaktan hoşlandığı ve sevdiği etkinlikleri belirleyerek, kendilerinin ilgi duyduğu alanları görmelerini ve tanımalarını sağlamaktadır. Bu amaçla, okul rehberlik servisleri, görevli uzman personel tarafından, öğrencilere okullarda çeşitli ilgi testleri ya da envanterleri uygulanabilmektedir. Böylece öğrenciler, ilgi envanterlerinin sonuçları çerçevesinde, kendi ilgi alanlarını görerek, bu ilgi alanlarına yönelik çeşitli meslekleri seçebilmekte ya da çeşitli sosyokültürel etkinliklere katılabilmektedirler. Örneğin; Yıldız Kuzgun tarafından öğrencilerin yetenekleri, ilgileri ve meslek değerleriyle ilgili algılarını ölçmek üzere geliştirilen Kendini Değerlendirme Envanteri; lise öğrencilerinin temel bilim, sosyal bilim, canlı varlık, mekanik, ikna, iş ayrıntıları, ticaret, müzik, güzel sanatlar ve sosyal yardım gibi ilgilerini ölçerek, onların meslek seçimine yardımcı olmaya çalışmaktadır.

Kendini İfade Etmeye Dayalı Teknikler
Bireyin kendini anlatmasına dayanan tekniklerde, bireye ilişkin bilgi, çoğunlukla doğrudan bireyin kendisine sorularak elde edilmektedir. Bireyin kendini ifade etmesine dayalı tekniklerin başlıcaları görüşme, anket, otobiyografi ve problem tarama listesidir.

Anket
Anket (soru listesi), bireylerin belirli bir konuya ilişkin görüşlerini ve grubun genel eğilimlerini belirmek amacıyla önceden hazırlanmış bir soru grubudur. Anketteki sorular, cevaplaması kolay, kısa ve ilgi çekici sorulardan oluşturulur. Anketin başına çalışmanın amacına, gizliliğin sağlanacağına ve içten davranmanın önemine ilişkin bir açıklama konur. Bireyler, soruların cevaplarını kağıttaki ilgili yerlere işaretlerler.

Kendini İfade Etmeye Dayalı Teknikler
Bireyin kendini anlatmasına dayanan tekniklerde, bireye ilişkin bilgi, çoğunlukla doğrudan bireyin kendisine sorularak elde edilmektedir. Bireyin kendini ifade etmesine dayalı tekniklerin başlıcaları görüşme, anket, otobiyografi ve problem tarama listesidir.

Olay Kaydı:Bireyin belirli davranışlarının gözlenerek, bu gözleme dayalı sonuçların kaydedilmesi işlemidir.

Grafiksel Derecelendirme Ölçeği: Gözlenilen özellik ya da davranış, devamlılık gösteren bir doğru üzerinde belirtilir. Bu doğru, bir ucu olumsuz diğer ucu olumlu yönü gösterecek biçimde hazırlanır. Bu doğru istenirse basamaklara ayrılarak kategorilendirilebilir. Aynı zamanda, derecelendirmede kullanılan doğru, yatay ya da dikey biçimde de oluşturulabilir.

Psikodrama; bireyin kendisi için üzüntü ve sıkıntı veren bir sorununu ya da içsel
yaşantısını, bir grup karşısında oynamasıdır. Psikodramada bireyler, sorunlarına ilişkin içsel yaşantılarını tiyatrodaki gibi bir grup karşısında oynayarak ifade etmektedirler.